Nhiều đột phá trong cải cách thủ tục hành chính ngành Hải quan năm 2025

Báo cáo công tác Hải quan năm 2025 mới đây, Cục Hải quan cho biết, dưới sự lãnh đạo xuyên suốt, kịp thời của Đảng, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, cùng với sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Bộ Tài chính và sự phối hợp của các bộ, ngành trung ương, chính quyền địa phương, Cục Hải quan đã hoàn thiện việc sắp xếp theo mô hình tổ chức bộ máy mới và đã triển khai đồng bộ, quyết liệt các giải pháp thiết thực nhằm tạo thuận lợi thương mại, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, đồng thời đảm bảo công tác quản lý hải quan.

Trong đó, liên quan công tác cải cách thủ tục hành chính (TTHC), đơn giản hóa, tự động hóa quy trình thủ tục hải quan, tạo thuận lợi thương mại và thu ngân sách Nhà nước. Theo Cục Hải quan, trong năm 2025, đơn vị đã phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan tham mưu Bộ Tài chính trình cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung Luật Hải quan và đã được Quốc hội thông qua tại Luật số 90/2025/QH15 ngày 25/6/2025.

Hoàn thiện Dự thảo Nghị định về quản lý hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu được giao dịch qua thương mại điện tử trên cơ sở ý tiếp thu ý kiến của các thành viên Chính phủ và trình Bộ Tài chính Dự thảo công văn báo cáo Thủ tướng Chính phủ. Tham mưu trình Chính phủ Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 01/2015/NĐ-CP ngày 02/01/2015 của Chính phủ quy định chi tiết phạm vi địa bàn hoạt động hải quan; trách nhiệm phối hợp trong phòng chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới.

Trình Bộ Tài chính lấy ý kiến các bộ ngành, địa phương đối với Dự thảo Nghị định thay thế Nghị định số 85/2019/NĐ-CP ngày 14/11/2019 của Chính phủ quy định thực hiện thủ tục hành chính theo Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN và kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu.

Trình Ban Thường vụ Đảng ủy Bộ Tài chính: Dự thảo Nghị định thay thế Nghị định số 100/2020/NĐ-CP về kinh doanh hàng miễn thuế; Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 128/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hải quan…

Cùng với các nội dung đã nêu, Cục Hải quan cũng cho biết, trong năm 2025, đơn vị đã ban hành các văn bản triển khai nhiệm vụ cải cách hành chính và kiểm soát TTHC. Rà soát và nghiên cứu các giải pháp về việc phấn đấu hoàn thành chỉ tiêu theo yêu cầu của đồng chí Tổng Bí thư trong năm 2025: giảm ít nhất 30% thời gian xử lý TTHC, giảm ít nhất 30% chi phí thực hiện TTHC, bãi bỏ ít nhất 30% điều kiện kinh doanh không cần thiết trong lĩnh vực hải quan.

Theo đó, Cục đã rà soát tổng thể, thống kê TTHC. Ngày 27/8/2025 Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1848/QĐ-TTg phê duyệt phương án cắt giảm, đơn giản hóa TTHC lĩnh vực tài chính thuộc thẩm quyền phê duyệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ…

Không chỉ có vậy, trong năm 2025, công tác cải cách, hiện đại hóa hải quan cũng được Cục Hải quan triển khai mạnh mẽ.

Cụ thể, Cục Hải quan đã hoàn thiện Dự thảo báo cáo tổng kết kế hoạch cải cách, phát triển và hiện đại hóa ngành Hải quan đến năm 2025, báo cáo đánh giá giữa kỳ Chiến lược phát triển Hải quan đến năm 2030 để trình Bộ Tài chính phê duyệt.

Ban hành Kế hoạch cải cách công tác quản lý nguồn nhân lực theo năng lực giai đoạn 2025 – 2026 của Cục Hải quan. Triển khai xây dựng đề án vị trí việc làm theo cơ cấu tổ chức bộ máy mới. Ban hành và triển khai thực hiện Kế hoạch phát triển quan hệ đối tác Hải quan – doanh nghiệp và các bên liên quan năm 2025.

Xây dựng, tổ chức tập huấn và đưa vào triển khai chính thức Hệ thống thông quan điện tử phiên bản 6. Tiếp nhận và triển khai Hệ thống quản lý hàng hóa thương mại điện tử. Xây dựng và triển khai chức năng trên Hệ thống VNACCS/VCIS: Tự động phân công công chức kiểm tra hồ sơ; phân công kiểm hóa tự động. Quản lý, sử dụng seal định vị điện tử phục vụ công tác giám sát hàng hóa chịu sự giám sát hải quan với 50.205 lượt sử dụng từ ngày 15/12/2024 - 15/11/2025.

Ngoài những nội dung đã nêu, theo Cục Hải quan, công tác đơn giản, tự động hóa quy trình thủ tục hải quan, tạo thuận lợi thương mại cũng đã được đơn vị triển khai bao gồm: Triển khai Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN; triển khai công tác Kiểm tra chuyên ngành đối với hàng xuất khẩu, nhập khẩu; ứng dụng công nghệ thông tin và dịch vụ công trực tuyến;…

Những đột phá này không chỉ góp phần xây dựng ngành Hải quan chuyên nghiệp, hiện đại, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên số, mà còn thúc đẩy tăng trưởng, năng lực cạnh tranh quốc gia và thể hiện sự đồng hành cùng cộng đồng doanh nghiệp trong hành trình phát triển bền vững.