Ninh Bình: Nâng cao hiệu quả khai thác khoáng sản

Tỉnh tập trung vào việc siết chặt quản lý, ứng dụng công nghệ hiện đại và tăng cường giám sát để tối ưu hóa nguồn tài nguyên, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường. Đây là bước đi quan trọng nhằm khai thác hiệu quả lợi thế địa phương, đồng thời bảo tồn cảnh quan và di sản thiên nhiên.

Tháo gỡ khó khăn

Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Môi trường, trên địa bàn tỉnh Hà Nam (cũ) hiện có: 62/71 mỏ đá vôi làm vật liệu xây dựng thông thường được cấp phép và đang hoạt động với tổng trữ lượng trên 400 triệu m3, tổng công suất cấp phép đến ngày 30/6/2025 là trên 32 triệu m3/năm.

1 mỏ khai thác đất, đá làm vật liệu san lấp được UBND tỉnh cấp phép gia hạn đến ngày 29/4/2029, với diện tích 5,23 ha và trữ lượng trên 1 triệu m3. 1 mỏ cát đã được cấp phép với diện tích 15,5 ha, thời hạn đến ngày 30/11/2025, trữ lượng gần 700.000 m3; 1 mỏ cát san lấp đã được cấp phép với diện tích trên 11 ha, trữ lượng trên 560.000 m3 và công suất khai thác là 48.000 m3/năm.

Tuy nhiên mỏ này đang dừng khai thác từ cuối năm 2021 theo chỉ đạo của UBND tỉnh để đánh giá việc sạt, lở khu vực đất trồng cỏ nuôi bò sữa thuộc bãi bồi sông Hồng và đánh giá tác động lòng, bờ bãi sông; 8 điểm mỏ sét làm gạch, ngói được cấp phép với diện tích trên 111 ha và tổng trữ lượng trên 4 triệu m3.

Theo đánh giá của ngành chức năng, đối với sản lượng đá vôi làm vật liệu xây dựng thông thường, với công suất khai thác hiện tại có thể đáp ứng về nhu cầu đá xây dựng cho các công trình trọng điểm trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới; còn lại các loại vật liệu như: đất, đá, cát làm vật liệu san lấp, cát xây dựng, mỏ sét, với nguồn cung hiện tại không đáp ứng được nhu cầu xây dựng cho các công trình trọng điểm trên địa bàn tỉnh thời điểm hiện nay và trong thời gian tới.

Mới đây, tại Hội nghị về khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng trên địa bàn tỉnh, Bí thư Tỉnh ủy Trương Quốc Huy đã giao Đảng ủy UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành chức năng triển khai các giải pháp tháo gỡ việc khan hiếm vật liệu xây dựng.

Trong đó, Sở Xây dựng thường xuyên theo dõi diễn biến giá vật liệu xây dựng, nhất là đất, đá, cát san lấp; hướng dẫn các địa phương tổng hợp, dự kiến sản lượng vật liệu xây dựng cần cung cấp cho các dự án đầu tư công trên địa bàn, yêu cầu các đơn vị sản xuất, khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng dành đủ sản lượng cung cấp cho các dự án đầu tư công; tăng cường hướng dẫn, cập nhật, công bố giá vật liệu xây dựng trên địa bàn, đảm bảo phù hợp với giá trên thị trường.

Ông Bí thư Tỉnh ủy cũng chỉ đạo Sở Xây dựng phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường xác định các mỏ, nguồn cung, công suất, khả năng cung cấp vật liệu xây dựng để đảm bảo cân đối cung - cầu. Sở Nông nghiệp và Môi trường cắt giảm tối đa thủ tục hành chính và điều kiện kinh doanh trong việc cấp phép khai thác khoáng sản.

Đặc biệt là khoáng sản thông thường làm vật liệu xây dựng, kịp thời giải quyết cấp bách nguồn cung cát, đá, vật liệu san nền, đắp đường. Và cũng yêu cầu ngành Thuế, Công an, Tài chính, Công Thương, Thanh tra căn cứ chức năng, nhiệm vụ triển khai các giải pháp giám sát hoạt động khai thác các mỏ vật liệu được cấp phép, đảm bảo minh bạch, công bằng trong công tác đấu giá quyền khai thác khoáng sản; tăng cường kiểm tra, xử lý các hành vi bao che, bảo kê, tham nhũng trong khai thác khoáng sản; hành vi đầu cơ, găm hàng, tăng giá bất hợp lý hàng hóa vật liệu xây dựng.

Đồng thời xử lý triệt để hàng hóa vật liệu xây dựng không rõ nguồn gốc, hàng giả, hàng nhái. Đối với các doanh nghiệp, cần đẩy mạnh đổi mới, sáng tạo, tiết kiệm chi phí, nêu cao trách nhiệm với xã hội, chung tay tháo gỡ khó khăn về khan hiếm vật liệu xây dựng, phục vụ các dự án trọng điểm trên địa bàn tỉnh…

Nâng cao hiệu quả...

Để nâng cao hiệu quả khai thác khoáng sản, mới đây UBND tỉnh Ninh Bình đã tổ chức Hội nghị hội nghị về khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng trên địa bàn

Theo Báo cáo hiện nay nhu cầu sử dụng vật liệu xây dựng trên địa bàn tỉnh Ninh Bình hiện nay đang rất lớn. Đặc biệt, nhu cầu sử dụng cát, đá, xi măng, thép, nhựa, bê tông nhựa… tăng mạnh do số lượng công trình trọng điểm đồng loạt triển khai, nhiều dự án yêu cầu khối lượng vật liệu lớn trong thời gian ngắn, dẫn đến áp lực cung ứng, giá cả và vận chuyển.

Theo số liệu của Sở Xây dựng, nhu cầu cát làm vật liệu xây dựng cho các công trình, dự án là hơn 14,201 triệu m3, trong khi công suất khai thác cát san lấp của tỉnh Ninh Bình là hơn 3,405 triệu m3/năm. Ngoài ra, nhu cầu sử dụng vật liệu xây dựng (cát, đất, đá làm vật liệu san lấp) các dự án vốn khác trên địa bàn tỉnh: Cát làm vật liệu san lấp 237,019 triệu m3; đất đá làm vật liệu san lấp 3,5 triệu m3.

Ông Phạm Quang Ngọc - Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Bình cho biết: Để đảm bảo nguồn cung cấp các nguyên vật liệu phục vụ các dự án, công trình trọng điểm phục vụ nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh, yêu cầu Sở Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục thực hiện nghiêm, khẩn trương rà soát, đánh giá lại toàn bộ quy hoạch mỏ vật liệu xây dựng; thực trạng những vùng được phép khai thác khoáng sản, tổng công suất, trữ lượng và giải quyết trên thực trạng của tỉnh mới.

Nhận định những vùng có thể mở rộng thuộc thẩm quyền điều chỉnh của UBND tỉnh theo Luật Tài nguyên khoáng sản mới. Căn cứ tình hình thực tế và yêu cầu sản xuất nghiên cứu cho phép nâng công suất theo quy định dựa trên năng lực của doanh nghiệp khai thác vật liệu xây dựng và nhu cầu thực tế.

Đồng thời, Sở Nông nghiệp và Môi trường hoàn thiện nhanh trình tự thủ tục cấp phép khai thác mới. Xem xét, rà soát lại các dự án quy mô rất nhỏ, thời gian cấp phép dài, doanh nghiệp không thực hiện khai thác khoáng sản trong một vài năm, tính toán phương án thanh tra thu hồi lại mỏ, xét vào diện dự án chậm tiến độ, không thực hiện đúng theo trình tự quy định pháp luật.

Yêu cầu các doanh nghiệp tập trung tăng công suất ở mức cao nhất có thể, tập trung khai thác nhanh quay trở lại hoàn nguyên, cải tạo cảnh quan, sử dụng mặt bằng phục vụ mục đích khác…

Quan tâm nâng trữ lượng mỏ bằng hình thức mở rộng hoặc hạ cốt khai thác nếu điều kiện có thể, thăm dò đánh giá cho phép thực hiện sớm; tập trung vào những mỏ hiện nay đang rất cần thiết giải quyết nguồn cung cho thị trường vật liệu xây dựng…

Đối với Sở Xây dựng, tập trung đánh giá thực tế tổng nhu cầu vật liệu xây dựng trên địa bàn tỉnh cả trước mắt và lâu dài; kiểm tra, đánh giá các nguồn vật liệu cung cấp trên địa bàn; xem xét việc công bố giá liệu xây dựng. Đồng thời, kiểm tra việc khai thác, quy trình, vi phạm trong khai thác khoáng sản. Sở Công Thương quản lý tốt cấp vật liệu nổ. Với các ngành chức năng khác, thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ lĩnh vực quản lý Nhà nước đối với hoạt động khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng…