Nước Anh và thước đo chống dịch COVID-19 ở châu Âu

Toàn cầu hiện nay có 9 ổ dịch lớn, phân bố ở 4 lục địa, trong đó Ấn Độ, Anh, Brazil và Nga là những điểm “nóng”. Đặc biệt tại Anh, từ ngày 29/6 - 12/7 có trên 400 nghìn ca mắc COVID-19 mới, nâng tổng số bệnh nhân tại nước này lên 5,16 triệu, 126 nghìn người đã tử vong.

Tính đến ngày 11/7, theo thống kê của Our In World Data, tỷ lệ tiêm vaccine tại Anh là 67,65%, trong đó 87% người lớn đã được tiêm ít nhất một liều vaccine COVID-19 và 66% đã tiêm hai liều. Nhà sản xuất vaccine nước này - AstraZeneca đang cung cấp hàng chục triệu liều khắp thế giới.

Ngày 17/5, nước Anh mở cửa trở lại, người dân Anh có thể tự do đi lại, ôm nhau hay uống bia nơi công cộng, ăn tối trong nhà hàng hay xem phim tại rạp. Đặc biệt sân vận động Wembley được chọn tổ chức rất nhiều trận đấu quan trọng tại EURO 2020.

Đến nay, một phần kế hoạch mở cửa sớm đã thất bại, ngày 11/7, chỉ trong vòng 24h đồng hồ, có 32.367 ca nhiễm COVID-19 ở London, Manchester và một số thành phố lớn ở xứ sở sương mù.

Chính phủ Anh lập luận rằng mặc dù các ca bệnh đã tăng nhưng số ca tử vong và nhập viện vẫn thấp hơn nhiều so với trước đây, bằng chứng rằng vaccine đang cứu sống và an toàn hơn cho việc mở cửa trở lại.

Tuy nhiên, một trong những mục tiêu quan trọng không đạt được, tưởng rằng “giải phóng xã hội” giúp kinh tế Anh khởi sắc sau năm 2020 ảm đạm, nhưng tình hình càng thêm trầm trọng, kinh tế Anh tiếp tục sa sút trong quý 2 năm nay, làn sóng biến chủng Delta hoành hành trở lại.

Nước Anh có thể đang làm “thí điểm” cho cả châu Âu và quan điểm chống dịch ở phương Tây nghiêng hẳn về phía vaccine. Rõ ràng, biện pháp giãn cách xã hội ở Anh, Đức, Pháp, Tây Ban Nha, Nga,… không nghiêm ngặt như Việt Nam, Trung Quốc.

Báo cáo của Cơ quan Y tế công cộng Anh (PHE) cho thấy, một liều vắc xin Pfizer hoặc AstraZeneca chỉ có hiệu quả khoảng 34% với biến chủng Delta. Để kịp mở cửa Bộ Y tế Anh đã điều chỉnh chiến lược tiêm chủng, theo đó rút ngắn khoảng cách giữa mũi 1 và mũi 2 xuống còn 8 tuần cho người trên 50 tuổi và nhóm các nhân viên y tế tuyến đầu.

Đầu năm 2020, lúc đó tồn tại 3 trường phái chống dịch COVID-19 chủ đạo, chờ đợi miễn dịch cộng đồng tự nhiên ở khối Bắc Âu, dựa vào vaccine như Mỹ và phần còn lại ở châu Âu, quyết liệt phong tỏa, truy vết, cách ly như Trung Quốc, Việt Nam và nhiều nước châu Á.

Sau hơn 1 năm, hàng tỷ liều vaccine được sản xuất, tiêm chủng, châu Âu và Bắc Mỹ tiên phong nhưng kết quả so với các mô hình còn lại không quá rõ ràng. Trung Quốc không còn là điểm “nóng”, Việt Nam đang bùng mạnh nhưng tổng số ca đến nay chỉ bằng 1 ngày phát hiện ở Anh.

Tính tổng thể, châu Âu và châu Mỹ dẫn đầu thế giới về số ca nhiễm, chiếm khoảng 70% toàn cầu, con số này tiếp tục tăng bất chấp tỷ lệ tiêm vaccine dẫn đầu hành tinh.

Tình hình ở Anh là bài học tham chiếu rất đáng lưu ý. Rằng, vaccine chưa phải là tất cả, ngay lúc này tốc độ phát triển của Y học dược phẩm để theo kịp biến chủng mới là điều quan trọng.

Và rằng, thận trọng “tuyên bố chiến thắng”, “cẩn thận mở cửa” đối với các nước còn lại. Chống COVID-19 là một tổ hợp biện pháp, “vaccine + giãn cách + ý thức”.

Những gì xảy ra ở Anh buộc chúng ta tính toán lại phương pháp “hộ chiếu vaccine”, cẩn trọng hơn với biển chủng Delta, Delta Plus và có thể nhiều biến thể nguy hiểm hơn sắp xuất hiện!