Trục thương mại song phương gần 650 tỷ đô la Mỹ sắp bị “bẻ cong” vì những chính sách thuế quan của ông Donald Trump.
Xét về logic, khi môi trường thương mại quốc tế không còn thuận lợi, Trung Quốc sẽ dồn hết lực vực dậy các động lực tăng trưởng từ trong nước. Hai vấn đề được nhắc đến rất dày đặc là bất động sản và nhu cầu tiêu dùng.
Trong khi chứng khoán, lợi suất trái phiếu, đô la Mỹ và bitcoin…tăng giá thì cổ phiếu tại Trung Quốc đại lục và Hồng Kông đã giảm ngay trong ngày 5/11, có nghĩa là thị trường đã báo hiệu những bất lợi sẽ đến với nền kinh tế số 2 thế giới.
Một số dự báo cho rằng, kịch bản tăng thuế sẽ xuất hiện ngay trong nửa đầu năm 2025, dựa trên cơ sở pháp lý là “Đạo luật quyền hạn Kinh tế khẩn cấp” hoặc Mục 122 của “Đạo luật Thương mại năm 1974”, cho phép Tổng thống Mỹ áp dụng mức thuế lên tới 15% để ứng phó với tình trạng thâm hụt cán cân thanh toán nghiêm trọng.
Chính do vậy, theo các nhà phân tích, chiến thắng của ông Donald Trump trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ vừa qua sẽ nâng cao tiêu chuẩn cho các kế hoạch kích thích tài khóa của Trung Quốc, dự kiến công bố vào thứ 6 tuần này.
Trung Quốc đang dựa nhiều hơn vào xuất khẩu để tăng trưởng khi phải vật lộn với tình trạng bất động sản suy thoái và chi tiêu tiêu dùng ảm đạm. Riêng xuất khẩu sang Mỹ năm 2023 trên 500 tỷ USD. Nếu ông Trump tăng thuế lên 60%, điều đó có thể làm giảm 200 tỷ đô la Mỹ xuất khẩu của Trung Quốc.
Nếu Mỹ tăng thuế 10% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc - có thể làm giảm mức tăng trưởng GDP thực tế của Bắc Kinh trung bình từ 0,3 đến 0,4 điểm phần trăm trong hai năm tới. Nếu mức thuế là 60% sẽ lập tức tác động đến 1 điểm phần trăm GDP.
Quốc hội Trung Quốc nhóm họp cùng thời điểm diễn ra bầu cử tại Mỹ, điều đó cho thấy chính phủ nước này rất lưu tâm đến các biến động xảy ra ở bên ngoài. Yue Su, chuyên gia kinh tế tại Economist Intelligence Unit cho biết: “Để ứng phó với 'cú sốc Trump' tiềm tàng, chính phủ Trung Quốc có khả năng sẽ đưa ra các biện pháp kích thích lớn hơn”.
Một vài nguồn tin tiết lộ, Bắc Kinh có thể tung ra 10 nghìn tỷ nhân dân tệ, trong đó 6 nghìn tỷ nhân dân tệ sẽ dành cho các giao dịch hoán đổi nợ của chính quyền địa phương và tái cấp vốn cho ngân hàng; phần còn lại có khả năng sẽ dành cho trái phiếu đặc biệt của chính quyền địa phương để hỗ trợ bất động sản.
Liqian Ren, Giám đốc lĩnh vực đầu tư của WisdomTree cho rằng: “thuế quan gây tổn hại cho cả hai quốc gia, nhưng các hạn chế về công nghệ và đầu tư có tác động lớn hơn đến Trung Quốc”.
Ông Trump đã đưa Huawei vào “danh sách đen” trong nhiệm kỳ đầu tiên. Chris Miller, tác giả của cuốn sách “Chip War” nhận xét: bất kể ai thắng cử, Mỹ sẽ tiếp tục kiểm soát chặt chẽ hơn về công nghệ.
Nếu lần này nếu Đảng Cộng hòa giành quyền kiểm soát lưỡng viện Quốc hội, các biện pháp bảo hộ có thể được đẩy nhanh, khuếch đại tác động lên nền kinh tế toàn cầu và gây ra những rủi ro đáng kể.