Điện gió ngoài khơi, góp phần phát triển kinh tế biển bền vững

PHƯƠNG THANH• 18/08/2022 11:30

Thực hiện nền kinh tế biển bền vững, trong quy hoạch không gian biển quốc gia, cần tính toán một cơ cấu kinh tế biển hợp lý, mang lại những giá trị cao nhất, như phát triển nền kinh tế xanh trên biển.

>>TIN NÓNG CHÍNH PHỦ: Phấn đấu đến năm 2030 hình thành 7 cụm liên kết ngành kinh tế biển

Tại Quyết định số 892/QĐ-TTg ngày 26/7/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án phát triển cụm liên kết ngành kinh tế biển gắn với xây dựng các trung tâm kinh tế biển mạnh thời kỳ đến năm 2030 đã xác định quan điểm: phát triển nhanh, bền vững các cụm liên kết ngành kinh tế biển tạo dựng các trung tâm kinh tế biển mạnh của quốc gia gắn kết với thực hiện Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam, Chiến lược phát triển kinh tế xã hội 10 năm 2021-2030 và các chủ trương, chính sách lớn của Đảng, Nhà nước về phát triển các vùng, ngành, lĩnh vực có liên quan.

Tàu thuyền tại vũng neo thôn Đông, xã An Hải, huyện đảo Lý Sơn (tỉnh Quảng Ngãi)

Đánh giá về tầm quan trọng của Quy hoạch không gian biển, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân cho biết Quy hoạch không gian biển là một trong ba quy hoạch cấp quốc gia theo Luật Quy hoạch.

Đây là quy hoạch đa ngành; phân định, sắp xếp không gian biển hợp lý cho các ngành, lĩnh vực khác nhau trên cơ sở tích hợp các quy hoạch ngành liên quan đến biển; định hướng, thiết lập phương án sử dụng không gian biển, giải quyết các chồng lấn, mâu thuẫn trong khai thác, sử dụng tài nguyên, không gian biển, phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia để thực hiện kinh tế biển xanh, cần xây dựng các chính sách, cơ chế, quy trình và quy định mạnh mẽ để đảm bảo duy trì chất lượng môi trường, tăng trưởng kinh tế biển, phát triển kinh tế biển gắn với quốc phòng - an ninh bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo của tổ quốc.

Biển Việt Nam chứa đựng nhiều tiềm năng to lớn về kinh tế, nhưng để phát triển kinh tế biển, nhằm thúc đẩy các ngành công nghiệp phụ trợ khác phát triển thì Việt Nam còn thiếu nguồn lực. Việc đầu tư nguồn lực thích đáng cho các ngành kinh tế mũi nhọn, có thế mạnh như: Khai thác, chế biến dầu khí; hệ thống cảng và dịch vụ vận tải biển; khai thác, chế biến hải sản, du lịch... ở các vùng ven biển, trên các đảo là cần thiết. Trong đó, cần ưu tiên xây dựng các tập đoàn kinh tế mạnh, các trung tâm dịch vụ có đủ khả năng vươn xa, kết hợp phát triển kinh tế với làm chủ biển, đảo; tập trung nguồn vốn, khoa học, công nghệ, nguồn lao động để khai thác có hiệu quả các tiềm năng của biển; ưu tiên phát triển hạ tầng cơ sở kinh tế - xã hội và quốc phòng, an ninh trên các khu vực quần đảo, tạo điều kiện thuận lợi đẩy nhanh tốc độ sản xuất của nhân dân đang sinh sống trên các đảo và quần đảo.

Việt Nam có thể đạt được 475 GW điện gió ngoài khơi ở các vùng biển cách bờ tới 200km

Theo Báo cáo “Kinh tế biển xanh Việt Nam-Hướng đến kịch bản phát triển bền vững kinh tế biển” do Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam (Bộ Tài nguyên và Môi trường) và Chương trình phát triển Liên hợp quốc (UNDP) công bố vào tháng 5/2022, để phát triển bền vững kinh tế biển, thực hiện nền kinh tế biển xanh tại Việt Nam, các chính sách phát triển kinh tế biển phải đảm bảo cho việc khai thác các tài nguyên biển của thế hệ hôm nay không được làm phương hại đến việc khai thác các tài nguyên biển của các thế hệ mai sau.

>>Ba Tri (Bến Tre): Tập trung phát triển bền vững kinh tế biển

Trong đó, quy hoạch không gian biển quốc gia, cần tính toán một cơ cấu kinh tế biển hợp lý sao cho mang lại những giá trị cao nhất, trong khi vẫn duy trì và gia tăng thêm được diện tích và giá trị của các hệ sinh thái và đa dạng sinh học biển; đưa nền kinh tế xanh vào phát triển kinh tế-xã hội rộng lớn hơn cung cấp một nền tảng để tăng cường đạt được nhiều mục tiêu phát triển bền vững.

Về phát triển kinh tế xanh, Tiến sỹ Dư Văn Toán, Viện Nghiên cứu biển và hải đảo (Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam) cho biết phát triển điện gió là một trong những ngành phát triển nhanh nhất thế giới trong suốt 15 năm qua. Tại Việt Nam phát triển năng lượng tái tạo, trong đó có điện gió ngoài khơi đang là hướng đi đúng đắn, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng và thúc đẩy chiến lược chuyển dịch năng lượng, hướng tới mục tiêu giảm phát thải carbon, đóng vai trò quan trọng trong công cuộc xây dựng phát triển nền kinh tế biển bền vững.

Bên cạnh đó, theo nghiên cứu của Ngân hàng Thế giới, Việt Nam là quốc gia có cơ hội phát triển kỹ thuật điện gió rất lớn, có thể đạt trên 500 GW trong đó trên đất liền là 42 GW và điện gió ngoài khơi là 475 GW ở các vùng biển cách bờ tới 200km.

Tính đến hết năm 2021, đã có tổng cộng 84 nhà máy điện gió với tổng công suất gần 4.000 MW được công nhận vận hành thương mại, giúp giảm thiểu hàng triệu tấn carbon phát thải.

Đề xuất định hướng quy hoạch không gian biển ven bờ phát triển năng lượng gió biển, tiến sỹ Dư Văn Toán cho rằng, Việt Nam cần sớm có lộ trình chủ động tích cực giảm nguồn nhiệt điện từ than, dầu và khí, tiến tới không phát triển thêm nhà máy nhiệt điện than mới; đồng thời, thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp điện gió trên bờ và ngoài biển.

Việt Nam hoàn toàn có thể hiện thực hóa việc trung hòa carbon ngành năng lượng nói riêng và trung hòa carbon nói chung đến 2050, tạo nền móng phát triển ngành công nghiệp điện gió, đặc biệt điện gió ngoài khơi, một giải pháp mang tính dài hạn và chiến lược cho kinh tế Việt Nam trong giai đoạn tới.