Khơi thông nguồn lực đất đai: Xử lý thỏa đáng về chênh lệch địa tô
Chủ tịch HoREA Lê Hoàng Châu cho rằng một số bất cập của cơ chế chính sách dẫn đến nguồn lực đất đai chưa được phát huy đầy đủ để trở thành nội lực quan trọng phục vụ phát triển kinh tế – xã hội.
>>Xử lý triệt để dự án treo: Giải phóng nguồn lực đất đai
Chủ tịch HoREA Lê Hoàng Châu
Tại văn bản gửi Ban Bí thư nhân hội nghị lần thứ 5 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XIII, Hiệp hội Bất động sản TP HCM cho biết Cương lĩnh của Đảng và Hiến pháp 2013 quy định “Đất đai là tài sản công thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý” đã được Hiến định và được quy định trong pháp luật về đất đai là điều kiện vô cùng thuận lợi để nguồn lực đất đai được phát huy đầy đủ để trở thành nội lực quan trọng phục vụ phát triển kinh tế - xã hội (nước ta thuận lợi hơn so với các nước khác quy định “đất đai thuộc sở hữu tư nhân”), nhưng trên thực tế còn nhiều “bất cập”.
Có thể bạn quan tâm
|
Trong đó, nhiều năm qua, công cụ lập, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất, kế hoạch sử dụng đất và thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng đất để làm gia tăng giá trị sử dụng đất, vừa để phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, vừa tạo được nguồn thu lớn, ổn định, bền vững cho ngân sách và trên thực tế đã xảy ra không ít trường hợp “quy hoạch” đã bị “điều chỉnh” theo “khẩu vị” và lợi ích của nhà đầu tư dẫn đến làm thất thu ngân sách nhà nước, thất thoát nguồn lực từ đất đai.
Bên cạnh đó cũng có một số bất cập về cơ chế chính sách, quy định pháp luật. Cụ thể, chưa có đầy đủ các cơ chế chính sách, quy định pháp luật hiệu quả để thực hiện nguyên tắc “Nhà nước điều tiết phần giá trị tăng thêm từ đất mà không do đầu tư của người sử dụng đất mang lại thông qua chính sách thuế, tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, đầu tư cơ sở hạ tầng và chính sách hỗ trợ người có đất thu hồi”.
Chưa thực hiện triệt để chủ trương “Nhà nước chủ động thu hồi đất theo quy hoạch, kế hoạch, trong đó cần phải thu hồi cả phần diện tích đất bên cạnh công trình kết cấu hạ tầng, vùng phụ cận để tạo nguồn vốn cho phát triển, tạo quỹ đất đầu tư công trình hạ tầng kỹ thuật và xã hội”.
Phương thức đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án có sử dụng đất chưa được thực hiện hiệu quả. Tài chính đất đai là một trong những vấn đề quan trọng nhất của pháp luật về đất đai nhưng công tác thể chế hóa còn nhiều bất cập nên nguồn lực đất đai chưa được phát huy đầy đủ để trở thành nội lực quan trọng phục vụ phát triển kinh tế - xã hội.
Nhiều bất cập trong cơ chế, chính sách khiến chưa thể phát huy hiệu quả nguồn lực đất đai
HoREA cũng cho rằng, hiện chưa có thuế bất động sản, cơ chế chính sách và quy định pháp luật xử lý thỏa đáng về chênh lệch địa tô dẫn đến chưa khắc phục tình trạng chỉ muốn hưởng lợi không chính đáng (thậm chí bất hợp pháp) từ chênh lệch địa tô thông qua các nhóm lợi ích hoặc chủ nghĩa tư bản thân hữu.
HoREA cũng chỉ ra một số trường hợp cụ thể như nhiều khu đất vàng trong khu vực trung tâm thành phố bị sử dụng lãng phí, điển hình là khu đất có diện tích vài nghìn mét vuông tại đường Nguyễn Huệ, quận 1 bị quây tôn bỏ không đã hơn 10 năm qua.
Hay những khu đất vàng trong khu vực trung tâm thành phố được chỉ định chủ đầu tư cho doanh nghiệp tư nhân thì chênh lệch địa tô chủ yếu rơi vào túi tư nhân, không được huy động đầy đủ vào ngân sách nhà nước để phục vụ lợi ích công cộng và cũng không thấy dành 20% quỹ đất ở của dự án để phát triển nhà ở xã hội theo quy định của Luật Nhà ở.
Nhiều nhà đất công sản được Nhà nước giao cho các tổ chức công lập, hội đoàn, đơn vị sự nghiệp sử dụng làm trụ sở theo chế độ cho thuê đất 50 năm nhưng sau đó lại được phát triển thành dự án bất động sản.
HoREA khẳng định, các “bất cập” trên đây làm cho nguồn lực đất đai chưa được phát huy đầy đủ để trở thành nội lực quan trọng phục vụ phát triển kinh tế - xã hội và để thị trường bất động sản phát triển minh bạch, lành mạnh, ổn định, bền vững.
Kỳ II: Giải pháp khơi thông nguồn lực đất đai
Có thể bạn quan tâm
Khơi thông nguồn lực đất đai (KỲ II): Đổi mới hệ thống quản lý đất đai
05:00, 12/02/2022
Khơi thông nguồn lực đất đai (KỲ I): Giao đất phải qua đấu giá
03:00, 10/02/2022
TIN NÓNG CHÍNH PHỦ: Giải phóng tối đa, khai thác, phát huy cao nhất nguồn lực đất đai
19:27, 30/08/2021