Nghệ sỹ hài làm Tổng thống: Người dân Ukraine cần gì?
Zelenskiy là một danh hài, nhưng không chỉ thế, anh ta còn là một nhà "tâm lý chiến lược" xuất sắc khi thu phục đa số cử tri Ukraine.
Từ biến cố năm 1991 ở Liên Xô và Đông Âu, khác với 10 nước còn lại trong cộng đồng “các quốc gia độc lập - SNG”. Ukraine chưa bao giờ là một phần “dễ chịu” với nước Nga trong khu vực. Chính vì thế, nền chính trị Ukraine luôn là một điều gì đó rất “đặc biệt”.
Petro Oleksiyovych Poroshenko Tổng thống đương nhiệm Ukraine từng thắng cử sau một biến cố lật đổ người tiền nhiệm Yanukovych. Đó là cuộc nổi dậy của hàng chục ngàn người muốn Ukraine hướng về châu Âu, chống lại chính phủ có xu hướng nghiêng về Putin.
Lần về xa hơn - một sự kiện không thể bỏ qua đó là việc cựu nữ Thủ tướng Tymoshenko bị tòa án Ukraine tuyên phạt 7 năm tù vì liên quan đến vụ giải quyết tranh chấp khí đốt với Nga vào năm 2009. Phán quyết này làm phẫn nộ một bộ phận dân chúng và cả Liên minh châu Âu.
Cuộc biểu tình lật đổ ông Yanukovych có nguyên nhân từ việc người dân yêu cầu chính phủ tại nhiệm trả tự do cho bà Tymoshenko. Như vậy, nền chính trị Ukraine chưa bao giờ lặng sóng kể từ năm 2000 cho đến nay.
Ukraine và Nga còn xung đột dai dẳng
Biến cố lật đổ cựu Tổng thống Yanukovych vào năm 2014 dẫn tới sự kiện Crimea, làm gia tăng căng thẳng tại vùng đất tiếp giáp giữa Nga và Ukraine.
Ukraine là quốc gia rộng lớn trong 11 quốc gia tách ra từ Liên Xô cũ, về tiềm lực quân sự cũng như quy mô nền kinh tế trước đây. Liên Xô từng có nhiều cơ sở quốc phòng, những bí mật về công nghệ vũ khí mà hiện nay thuộc lãnh thổ Ukraine. Một thời gian dài Kremly không muốn buông bỏ Kiev là vì lý do đó.
Người Nga luôn có một mối lo thường trực sợ Ukraine ngả về phía châu Âu và NATO, sự thật Ukraine đã ngỏ ý gia nhập NATO. Đó là mối họa không hề nhỏ cho an ninh nước Nga, nhất là khi NATO có xu hướng mở rộng ảnh hưởng về phía Đông…
Có 6 quốc gia tiếp giáp giữa Nga và châu Âu thì có tới 4 quốc gia là thành viên NATO đó là Litva, Latvia, Estonia và có thể là Ukraine và Gruzia, trong đó - như đã đề cập nếu Ukraine ngã về châu Âu thì đồng nghĩa NATO sẽ áp sát biên giới nước Nga.
Bản thân Ukraine mang “địa chính trị” hết sức quan trọng với cả khu vực Đông Âu và cả Nga. Điều đó có thể suy ra rằng, kiềm tỏa được Ukraine là có cả Đông Âu và nguồn tài nguyên dầu mỏ, khí đốt phong phú ở Biển Đen.
Về quân sự, hải quân Nga coi như mất 50% sức mạnh nếu không kiểm soát được Biển Đen từ bán đảo Crimea rồi triển khai lực lượng từ biển Azov ra Địa Trung Hải tiến về Tây Á, Bắc Phi và Nam Âu. Đó là lý do vì sao quân đội Nga luôn hiện diện nhanh chóng ở Syria, Lybia… khi xảy ra biến cố.
Một quốc gia khác bên bở Biển Đen là Gruzia từng xảy ra biến cố năm 2008, Nga mang quân can thiệp để dập tắt ý đồ ly khai của Nam Osettia. Nguyên nhân sau đó được nhận ra rằng Tổng thống Mikhail Saakashvili muốn xây dựng tiền đồn chống lại Nga ở vùng đất tiếp giáp với Thổ Nhĩ Kỳ.
Nhắc lại để thấy rằng, không một biến cố nào ở Đông Âu thoát khỏi tầm ảnh hưởng của người Nga, vì những lý do hết sức quan trọng như trên.
Có thể bạn quan tâm
Cử tri Nga ở Ukraine bị cấm đến các điểm bỏ phiếu bầu Tổng thống Nga
15:36, 18/03/2018
Khủng hoảng Biển Đen: Nga sẽ nổ súng?
11:30, 29/11/2018
Lần này chính trường Ukraine báo hiệu biến cố lớn nếu như nghệ sỹ hài, diễn viên truyền hình Volodymyr Zelenskiy trở thành tân Tổng thống. Khả năng này đang gần hiện thực bởi trưa ngày 22/4, kết quả dựa trên 96% số phiếu đã kiểm nhân vòng 2 cuộc bầu cử tổng thống diễn ra hôm qua (21/04) cho thấy diễn viên hài, kiêm ngôi sao truyền hình Volodymyr Zelensky, đã chiến thắng áp đảo, với 73% số phiếu.
Nghệ sĩ hài 41 tuổi đang áp đảo ông Poroshenko trong cuộc chạy đua trở thành Tổng thống Ukraine
Zelensky là nghệ sỹ có khuynh hướng kêu gọi đoàn kết thống nhất Đông - Tây Ukraine. Tôn chỉ giản đơn đã đánh trúng tâm lý người dân nước này, rằng 2 thập kỷ sống trong xáo trộn và bất ổn chính trị dẫn đến chia rẽ đất nước làm mất niềm tin của dân chúng đối với giới cầm quyền.
Zelenskiy hứa hẹn với cử tri đúng với những gì họ mơ ước: Một đất nước không tham nhũng, với mức lương cao hơn, Internet mạnh hơn và những con đường tốt hơn. Ông còn tuyên bố sẽ kết thúc cuộc xung đột ở miền Đông.
Zelenskiy mong muốn biến Ukraine thành một quốc gia bằng slogan rất nghệ thuật: “nơi có thể đăng ký một doanh nghiệp chỉ trong 1 giờ, nhận được hộ chiếu trong 15 phút, và bỏ phiếu bầu chỉ trong 1 giây”.
Những gì Zelenskiy hứa hẹn cũng cho thấy rằng, ông Poroshenko đã cho người dân ăn những viên kẹo mộng tưởng: Chưa thể gia nhập EU và NATO; tình trạng tham nhũng tràn lan nhưng không một ai bị xử lý; kèm theo món nợ gần 20 tỷ USD với phương Tây là nền kinh tế nghèo nhất châu Âu.
Trong nhiệm kỳ của mình, ông Poroshenko đã đào sâu xung đột sắc tộc làm khoảng 15.000 người thiệt mạng, ngả về phương Tây làm mâu thuẫn sâu sắc với Nga…
Hóa ra, những thứ tưởng chừng thiết yếu mà Zelenskiy bày tỏ đang thiếu hụt trầm trọng ở Ukraine. Và ít ra diễn viên hài không cho thấy một “con người chính trị” quá lọc lõi khiến cử tri lo sợ như đã từng diễn ra.
Sự kiện này còn cho thấy rằng, bầu không khí chính trị ở Ukraine thật sự ngột ngạt, người dân cần thay đổi, cần sự tươi mới, họ muốn nhìn thấy chính trị là thứ gì đó gần gũi, thiết thực hơn chứ không phải là những khẩu hiệu sáo rỗng.
Rõ ràng Zelenskiy không phải là “tay mơ” chính trị, ông cho thấy khí chất của một nhà lãnh đạo đầy chiều sâu khi nắm bắt đầy đủ nguyện vọng cần kíp nhất của dân chúng.
Nên nhớ rằng, trước khi xuất hiện với vai trò ứng viên Tổng thống, Zelenskiy đã làm loạt phim “Đầy tớ của nhân dân”. Có nghi vấn rằng, ông có mối quan hệ thân thiết với nhà tài phiệt người Nga, Kolomoyskyi.
Truyền thông quốc tế bày tỏ hồ nghi về khả năng chính trị của Zelenskiy, nhưng chiến thuật tranh cử của ông tỏ ra bài bản và tinh vi hơn những gì chúng ta tưởng.
Điều mong chờ tiếp theo là nghệ sĩ hài sẽ “cân đối” ra sao với sức ép song song giữa Nga và châu Âu. Lịch sử cho thấy mỗi khi Kiev “lệch pha” lập tức có biến cố.