Nỗ lực tìm kiếm phương pháp xác định sớm F0 không triệu chứng

CẨM ANH• 21/07/2021 14:25

Các nhà khoa học trên thế giới đang nỗ lực tìm kiếm các phương pháp xét nghiệm mới để xác định các ca nhiễm Covid-19 F0 để nhanh chóng ngăn chặn sự lây lan của biến thể Delta.

Phương pháp xét nghiệm

Phương pháp xét nghiệm IFI27 có thể hỗ trợ phát hiện các ca F0 nhanh chóng

Theo nghiên cứu trên 41 nhân viên y tế Anh mắc Covid-19 cho biết, mã gene IFI27 được kích hoạt sớm trong quá trình mắc Covid-19 có thể giúp xác định ca dương tính ngay cả khi chưa có triệu chứng. Cụ thể, báo cáo trên tạp chí Lancet Microbe, gene IFI27 được kính hoạt tại thời điểm những người này lần đầu tiên xét nghiệm PCR dương tính với SARS-CoV-2, ngay cả ở các trường hợp không có triệu chứng.

Joshua Rosenheim thuộc Đại học College London, đồng tác giả của nghiên cứu trên, cho biết trong một số trường hợp, gene IFI27 có thể giúp chẩn đoán ca mắc Covid-10 một tuần trước khi xét nghiệm PCR cho ra kết quả dương tính.

Việc xét nghiệm dựa trên gene IFI27 có khả năng xác định tới 84% số ca dương tính với SARS-CoV-2 và loại trừ khoảng 95% số trường hợp âm tính.

Bên cạnh đó, một nghiên cứu mới của các nhà nghiên cứu tại Đại học Queen Mary London, Đại học Oxford, Viện Nghiên cứu Cao cấp, Vienna và Đại học Y Graz đã phát hiện ra rằng các xét nghiệm dòng chảy bên phát hiện Covid-19 với độ chính xác tương tự như các xét nghiệm PCR dựa trên phòng thí nghiệm.

Xét nghiệm dòng chảy bên rẻ hơn và cho kết quả chỉ trong 30 phút, nhanh hơn nhiều so với thời gian nhận được kết quả xét nghiệm PCR khi cần từ 1-3 ngày. Phát hiện này có thể đóng vai trò quan trọng đối với các quốc gia nhằm giải quyết giai đoạn tiếp theo của đại dịch, đặc biệt là khi việc kiểm tra kịp thời và nhanh chóng càng trở nên quan trọng hơn khi biến thể Delta xuất hiện. Tuy nhiên, phương pháp này cần được sử dụng khi bắt đầu nghi ngờ nhiễm Covid-19 và ngay sau khi các triệu chứng ban đầu xuất hiện.

Tác giả nghiên cứu, Tiến sĩ Werner Leber từ Đại học Queen Mary, London cho biết: "Các nghiên cứu trước đây cho thấy xét nghiệm dòng bên có thể kém nhạy hơn PCR trong việc phát hiện Covid-19, đặc biệt là ở những trường hợp không có triệu chứng và trong giai đoạn đầu khi lượng virus ở mức thấp nhất. Nhưng với những bệnh nhân mới có triệu chứng, hai phương pháp xét nghiệm có mức độ chính xác tương đương nhau.”

Phương phát xét nghiệm PCR

Phương phát xét nghiệm RT-PCR vẫn đang được sử dụng rộng rãi do độ chính xác cao

Trước đó, kể từ đầu đại dịch Covid-19, các quốc gia đều sử dụng phương pháp RT-PCR (xét nghiệm sinh học phân tử realtime) để xác định sự hiện diện của virus thông qua phát hiện vật liệu di truyền của virus SARS-CoV-2.

Đây cũng là phương pháp được áp dụng rộng rãi trên toàn thế giới với độ chính xác rất cao. Mặc dù vậy, phương pháp này tốn khá nhiều thời gian và công sức. Đồng thời, cũng đòi hỏi thiết bị máy móc phức tạp và chỉ có thể phát hiện khi có hiện diện của RNA virus trong mẫu. Ngoài ra, RT-PCR chỉ có thể phát hiện sự hiện diện của RNA virus trong các mẫu mà không thể phát hiện được kháng thể chống lại virus ở những bệnh nhân đang hồi phục sau khi đã nhiễm bệnh.

Hiện nay, việc xác định những người có thể đã nhiễm Covid-19 không có triệu chứng là điều quan trọng để kiểm soát mức độ lây lan của đại dịch. Trong đợt bùng dịch mới, hơn 80% bệnh nhân F0 chỉ sốt nhẹ, ho, mệt mỏi, không bị viêm phổi và tự hồi phục sau khoảng một tuần. Một số người nhiễm virus nhưng không có triệu chứng lâm sàng.

Chính vì vậy, các phương pháp xét nghiệm nhanh kết hợp với đánh giá lâm sàng ban đầu là việc cần thiết để nhanh chóng khoanh vùng dịch bệnh, tránh lây nhiễm diện rộng.

Cùng với đó, theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), các quốc gia cần tiếp tục khuyến cáo người dân nên thường xuyên rửa tay và đeo khẩu trang y tế, thay khẩu trang hàng ngày. Hướng dẫn của WHO cũng chỉ ra chú ý đặc biệt với các bệnh nhân F0 phải tuân thủ vệ sinh hô hấp, luôn dùng khuỷu tay hoặc khăn giấy che miệng, mũi khi ho hoặc hắt hơi, sau đó vứt bỏ ngay khăn giấy vào thùng rác có nắp đậy và vệ sinh tay để tránh dịch bệnh lây lan diện rộng.