Đài Loan sẽ ra sao trong kế hoạch “phục hưng Trung Quốc”?

TRƯƠNG KHẮC TRÀ• 09/07/2022 05:10

Giới chức Trung Quốc mới đây tiết lộ "kế hoạch Đài Loan", theo đó Trung Quốc bắt đầu thay đổi cách tiếp cận, từ cứng rắn chuyển sang mềm dẻo.

Đài Loan có vị trí rất quan trọng trong chiến lược xoay trục châu Á của Mỹ

>>Mỹ, Nhật có thể làm gì khi Trung Quốc “lấy” Đài Loan?

Khi người Nga lấy lý do “an ninh quốc gia” để phát động chiến sự ở Ukraine, giới quan sát quốc tế bày tỏ lo ngại Trung Quốc sẽ áp dụng phương pháp Moscow để thống nhất Đài Loan- một cuộc chiến tranh vũ trang để dập tắt ý đồ ly khai?

Ông Lưu Kết Nhất, người phụ trách vấn đề Đài Loan trong Chính phủ Trung Quốc mới đây bày tỏ quan điểm: ngăn chặn các nguy cơ và thách thức tiềm tàng tại eo biển Đài Loan, qua đó tạo môi trường thuận lợi cho sự phục hưng của Trung Quốc.

Đáng chú ý, vị quan chức này cho rằng, Bắc Kinh vẫn dựa trên nguyên tắc hòa bình “một quốc gia hai chế độ” - chứ không phải là cuộc chiến vũ trang trấn áp, bắt buộc nội các bà Thái Anh Văn quy hàng chính quốc. Rất nhiều lý do để Trung Quốc chọn lựa giải pháp chính trị hơn là vũ trang.

Thứ nhất, không lấy gì đảm bảo Trung Quốc sẽ không nổ súng tấn công lấy lại Đài Loan, phát biểu của ông Lưu Kết Nhất có thể là đòn đánh lạc hướng sự quan tâm của phương Tây.

Trung Quốc đang đạt được trạng thái mạnh nhất sau nhiều thập kỷ âm thầm tích lũy tiềm lực. Phương Tây đang suy yếu do khủng hoảng COVID-19 cộng hưởng với xung đột địa kinh tế - chính trị với tính chất nghiêm trọng.

Đài Loan không phải là Ukraine - hòn đảo mà Trung Quốc có đầy đủ bằng chứng lịch sử để khẳng định là một phần của đại lục. Trong khi "chân rết" của phương Tây tại châu Á không dày đặc như ở châu Âu. Rõ ràng, Mỹ và đồng minh không dễ tiếp cận Đài Loan như với Ukraine.

Thứ hai, nếu quan sát hành động ngoài biên giới của Trung Quốc sau năm 1980 có thể thấy họ bắt đầu thay đổi cách tiếp cận, từ cứng rắn chuyển sang mềm dẻo; sử dụng công cụ kinh tế và chính trị nhiều hơn vũ trang.

Một ví dụ dễ thấy là hành vi của Trung Quốc trong Biển Đông, nơi Bắc Kinh đã xây dựng và quân sự hóa nhiều hòn đảo, bãi cạn, thực thể mà không hề gây ra chiến tranh với Mỹ hoặc các bên có tranh chấp lãnh thổ. Triết lý “gặm nhấm”, “mưa dầm thấm lâu” của Trung Quốc đang hiệu quả.

Hoặc, đối với quần đảo Senkaku gây mâu thuẫn Trung - Nhật, phía Bắc Kinh không hề vội vàng gây hấn, họ dần dà có mặt với nhiều lực lượng hỗn hợp, ít gây xung đột vũ trang.

Tấn công vũ trang Đài Loan là nước cờ mạo hiểm

Tấn công vũ trang đối với Đài Loan là nước cờ mạo hiểm của Trung Quốc

Thứ ba, bài học Nga tại Ukraine quá đủ để ông Tập Cận Bình thận trọng. Cuộc tấn công vũ trang hiện đại rất tốn kém về kinh tế và rủi ro về mặt chính trị nội bộ. Trung Quốc tránh tối đa mâu thuẫn với phương Tây, giữ gìn thành quả phát triển cho chặng đường đầy tham vọng phía trước.

Mỹ và đồng minh nhiều khả năng sẽ can thiệp bằng vũ lực nếu Đài Loan xảy ra chiến tranh vũ trang; lá bài bao vây cấm vận chắn chắn được sử dụng với Bắc Kinh.

Không tự nhiên mà nhiều đời Tổng thống Mỹ công khai bày tỏ ủng hộ Đài Loan ly khai. Bởi vì Đài Loan có vị trí đặc biệt quan trọng trong chiến lược trở lại châu Á - Thái Bình Dương của Washington.

Nếu Mỹ có thể cài cắm lực lượng ở đảo Đài Loan cũng không khác mấy với việc Ukraine được gia nhập NATO. Căn cứ Đài Loan dễ dàng phong tỏa, phân tán sức mạnh Trung Quốc.

Thứ tư, cá nhân ông Tập Cận Bình chuẩn bị bước vào nhiệm kỳ thứ 3, xây dựng hình ảnh chính trị vĩ đại không thua kém hai người tiền nhiệm Mao Trạch Đông và Đặng Tiểu Bình. Vì vậy, xử lý vấn đề Đài Loan bằng phương pháp chính trị là khả dĩ trong kế hoạch phục hưng Trung Quốc, nhất là khi Trung Quốc luôn cho thấy ưu thế trong các cuộc đấu đường dài.