Mỹ và Trung Quốc còn nhiều khác biệt trong vấn đề Đài Loan

>> "Trận địa" mới trong cạnh tranh địa chiến lược Mỹ - Trung

Cuộc gặp giữa hai Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ và Trung Quốc diễn ra khi mối quan hệ giữa Trung Quốc và Mỹ đã trở nên căng thẳng hơn trong thời gian qua khi hai nước xung đột về mọi vấn đề từ Đài Loan, Ukraine, Biển Đông đến nỗ lực của Bắc Kinh để mở rộng ảnh hưởng của mình tại khu vực Châu Á- Thái Bình Dương. 

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin và Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa đã thảo luận về các vấn đề an ninh trong khu vực và trên toàn cầu, cũng như mối quan hệ quốc phòng song phương giữa Mỹ và Trung Quốc thời gian qua. Theo thông tin từ Bộ Quốc phòng Mỹ, ông Austin đã nói về sự cần thiết phải “quản lý cạnh tranh một cách có trách nhiệm và duy trì các đường dây liên lạc cởi mở”. 

Về các vấn đề an ninh khu vực và toàn cầu, Bộ trưởng quốc phòng 2 nước thảo luận về Triều Tiên và những thách thức ở Đông Bắc Á, cuộc chiến Nga-Ukraine, Biển Đông. Ông Austin cũng kêu gọi Trung Quốc tham gia tích cực hơn vào các cơ chế liên lạc và quản lý khủng hoảng. Mỹ coi việc giữ các đường dây liên lạc này như “hành lang” để giúp 2 bên không đi chệch hướng khiến leo thang căng thẳng.

Về phần mình, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc nhất trí tăng cường sự tin cậy giữa các bên về mặt chiến lược và quản lý sự khác biệt giữa quân đội hai nước. Ông cho biết, Trung Quốc hy vọng sẽ xây dựng quan hệ theo kiểu nước lớn với Mỹ nhằm đảm bảo sự phát triển lành mạnh, ổn định và đây sẽ là định hướng nỗ lực chung của cả 2 bên. "Quan hệ ổn định giữa hai quân đội đóng vai trò rất quan trọng cho sự phát triển quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc, nhưng quân đội hai bên nên tránh xung đột và đối đầu", ông Ngụy Phượng Hòa nhấn mạnh.

Một quan chức quốc phòng của Mỹ cho biết trong thời gian tới nhiều khả năng hai bên sẽ có các kênh liên lạc quân sự cởi mở từ Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ hoặc chỉ huy Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương với những người đồng cấp Trung Quốc.

Tuy nhiên, theo truyền thông quốc tế, hai bên vẫn có những quan điểm khác biệt trong vấn đề Đài Loan. Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phụng Hòa đã chỉ trích việc Hoa Kỳ bán vũ khí cho Đài Loan. Theo ông Ngụy, điều này "làm suy yếu nghiêm trọng chủ quyền và lợi ích an ninh của Trung Quốc". Đáp lại, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Austin đã kêu gọi Bắc Kinh “kiềm chế, tránh các hành động gây bất ổn hơn nữa đối với Đài Loan".

>> Mỹ ra "đòn phủ đầu" Trung Quốc tại Đối thoại Shangri-La

Trước đó, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã gây ra một làn sóng thảo luận vào tháng trước khi ông nói rằng Hoa Kỳ sẽ có hành động quân sự nếu Trung Quốc tấn công Đài Loan, điều dường như là một sự khác biệt với lập trường lâu nay của quốc gia này. Tuy nhiên, một quan chức Nhà Trắng sau đó cho biết Mỹ không có thay đổi nào trong chính sách đối với vấn đề Đài Loan.

Trong khi đó, Bắc Kinh đã tăng cường "các cuộc tập trận" quân sự gần Đài Loan. Báo cáo thường niên của chính phủ Trung Quốc được công bố vào tháng 3 cũng đã sửa đổi cách diễn đạt về các chính sách liên quan đến Đài Loan để phán ánh mức độ cấp thiết cao hơn.

Dự kiến các bước tiếp theo trong mối quan hệ Mỹ-Trung sẽ bao gồm việc tiến hành các cuộc trao đổi và đàm phán về hợp tác thông qua cả hai kênh quân sự và ngoại giao. Các chuyên gia nhận định, các cuộc thảo luận giữa Mỹ và Trung Quốc về giảm leo thang căng thẳng ở thời điểm hiện tại cấp thiết hơn bao giờ hết.