Buôn lậu - Vì đâu “nóng” mãi chưa "hạ nhiệt"?

GIA NGUYỄN• 26/12/2020 04:50

Mặc dù được cho là đầu trận tuyến bảo vệ hoạt động sản xuất trong nước, trải dài khắp vùng biên với nhiều lực lượng chức năng, thế nhưng, tình trạng buôn lậu vùng biên, vẫn chưa khi nào “hạ nhiệt”…

Theo thống kê của ngành Hải quan, tính từ 16/10/2020 đến 15/11/2020, toàn ngành đã chủ trì, phối hợp, phát hiện, bắt giữ, tổng số 882 vụ việc vi phạm, trị giá hàng hóa vi phạm ước tính hơn 275 tỷ đồng; thu ngân sách đạt gần 6,6 tỷ đồng, khởi tố 03 vụ án hình sự. Lũy kế từ ngày 15/12/2019 đến ngày 15/11/2020, phát hiện, bắt giữ 14.100 vụ, trị giá hàng hóa vi phạm ước tính hơn 4.231 tỷ đồng, trong đó, 218 vụ buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, 78 vụ vi phạm sở hữu trí tuệ và hàng giả, 13.599 vụ vi phạm hành chính,...

Còn theo thống kê của Ban chỉ đạo 389, quý III năm 2020, các lực lượng chức năng cả nước đã phát hiện, xử lý 63.110 vụ việc vi phạm, thu nộp ngân sách 4.386 tỷ 947 triệu đồng, khởi tố 369 vụ với 454 đối tượng. Lũy kế 9 tháng đầu năm 2020, trên cả nước đã phát hiện, xử lý 138.374 vụ việc vi phạm, thu nộp ngân sách 15.678 tỷ 655 triệu đồng, khởi tố 1.497 vụ với 1.800 đối tượng.

Mặc dù có nhiều điểm sáng trong công tác đấu tranh, tuy nhiên, vấn đề phòng, chống buôn lậu vẫn luôn là vấn đề nan giải - Ảnh: ĐCS

Đây là một con số khá ấn tượng của các lực lượng chức năng trong năm vừa qua, thế nhưng, phía sau bức tranh tổng thể đầy sáng sủa vẫn còn đó những khoảng tối đáng bàn, mặc dù khu vực vùng biên giới luôn được bố trí hàng loạt chốt chặn với nhiều lực lượng chức năng, tuy nhiên, trong năm vừa qua, tình trạng buôn lậu qua khu vực này vẫn còn nhiều phức tạp. Đáng nói, số lượng hàng hóa “lọt lưới” xâm nhập thị trường nội địa vẫn khiến dư luận vô cùng quan ngại.

Trong số đó phải kể đến vụ việc ngày 07/7/2020, khi lực lượng Tổng cục Quản lý thị trường đã phối hợp lực lượng Công an phát hiện và triệt phá kho hàng lậu rộng hơn 10.000 m2 tại Lào Cai, thu giữ hơn 160.000 sản phẩm hàng hóa lậu không có hóa đơn, chứng từ.

Hay mới đây, vụ việc xảy ra tại Cửa khẩu Bắc Phong Sinh thuộc huyện Hải Hà, tỉnh Quảng Ninh đã gióng lên một hồi chuông cảnh báo về công tác quản lý vùng biên của các lực lượng chức năng nắm địa bàn khi 500 trăm tấn hang hóa gồm: quần áo, vải vóc, mỹ phẩm, phụ tùng ô tô và xe máy, hàng điện tử... “lọt lưới”.

Những vụ việc

Những vụ việc "khủng" thời gian vừa qua khiến dư luận vô cùng quan ngại về công tác quản lý, kiểm soát của lực lượng chức năng vùng biên giới - Ảnh: TT

Dư luận đặt ra dấu hỏi, với một lượng hàng lớn như vậy, nếu để phân phối ra thị trường thì bao nhiêu doanh nghiệp kinh doanh, sản xuất phải thiệt hại? Bao nhiêu người tiêu dùng không được đảm bảo quyền lợi?

Thực tế, bên cạnh những vụ việc “khủng” như đã nêu, thì còn hàng loạt những vụ việc tương tự đã liên tiếp xảy ra, tại sao với một lực lượng chức năng đa dạng tại các Cửa khẩu nhưng hàng lậu tuồn vào nội địa mới bị triệt phá, phát hiện? Vai trò của những cơ quan, lực lượng kiểm soát Cửa khẩu ở đâu? Nguyên nhân nào nhiều năm qua, mặc dù luôn “nóng” nhưng hàng lậu vẫn “lọt lưới” xâm nhập thị trường nội địa?

Theo nhiều chuyên gia, để xảy ra tình trạng buôn lậu như hiện nay xuất phát từ việc kỷ luật, kỷ cương hành chính có nơi, có lúc chưa nghiêm, chưa đề cao trách nhiệm của người đứng đầu, một số quy định pháp luật liên quan công tác phòng, chống tội phạm, buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả còn bất cập, sơ hở, có khoảng trống, nhất là liên quan đến việc xác định xuất xứ, xác định hàng giả...

Phát biểu tại hội thảo chuyên đề về khó khăn, vướng mắc trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình - Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (BCĐ 389 quốc gia) cho rằng, nguyên nhân của những yếu kém này là do chúng ta chưa huy động được sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội vào cuộc, người đứng đầu cấp ủy, chính quyền một số địa phương chưa quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo, một bộ phận cán bộ, công chức thiếu tinh thần trách nhiệm, vi phạm quy chế, quy trình công tác, có biểu hiện bao che, thậm chí có trường hợp bảo kê cho tội phạm, vi phạm pháp luật, tham nhũng khi thi hành công vụ.