Ẩn họa từ sự sụp đổ thị trường tiền kỹ thuật số Thổ Nhĩ Kỳ

DIỄM NGỌC• 28/04/2021 16:15

Sự sụp đổ của hai sàn giao dịch Thodex và Vebitcoin tại Thổ Nhĩ Kỳ đã làm tăng thêm những lo lắng về rủi ro và tính dễ bị tổn thương của thị trường tiền tệ kỹ thuật số

Sự sụp đổ bất ngờ

Các nhà đầu tư Thổ Nhĩ Kỳ đã bị giáng một đòn lớn sau khi Vebitcoin thông báo tạm dừng hoạt động, với lý do điều kiện tài chính xấu đi. Nó đã trở thành một sàn giao dịch lớn thứ hai sụp đổ trong nhiều ngày sau khi Thodex có trụ sở tại Istanbul ngừng hoạt động và người sáng lập 27 tuổi đã bỏ trốn khỏi đất nước.

Sự sụp đổ của hai sàn giao dịch Thodex và Vebitcoin đã giáng một đòn mạnh vào hàng trăm nghìn nhà đầu tư tiền điện tử Thổ Nhĩ Kỳ

Ngay sau đó, cảnh sát đã bắt giữ Giám đốc điều hành Vebitcoin Ilker Baş và ba nhân viên khác nhằm phục vụ cuộc điều tra gian lận quy mô lớn hơn. Đồng thời Ủy ban Điều tra Tội phạm Tài chính (MASAK) đã khóa tài khoản của Vebitcoin và mở cuộc điều tra.

Sàn giao dịch này là sàn giao dịch lớn thứ tư của Thổ Nhĩ Kỳ với khối lượng giao dịch hàng ngày gần 60 triệu USD.

“Do những phát triển gần đây trong ngành công nghiệp tiền điện tử, các giao dịch của chúng tôi đã trở nên căng thẳng hơn nhiều so với dự kiến. Chúng tôi xin nói với sự tiếc nuối rằng tình trạng này đã dẫn chúng tôi đến một quá trình rất khó khăn trong lĩnh vực tài chính. Chúng tôi đã quyết định ngừng các hoạt động của mình để thực hiện tất cả các quy định và yêu cầu bồi thường ”, Vebitcoin cho biết trên trang web của mình.

Chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ đã phát động một cuộc truy lùng quốc tế đối với người sáng lập và Giám đốc điều hành Thodex Faruk Fatih Özer, người đã trốn đến thủ đô của Albania với số tài sản được báo cáo là 2 tỷ USD của các nhà đầu tư.

Thodex ngừng hoạt động trong khi nắm giữ khoản đầu tư từ khoảng 390.000 người dùng đang hoạt động. Tuy nhiên, Özer đã phản bác cả hai số liệu rằng, chỉ khoảng 30.000 người dùng đã bị ảnh hưởng. Trong một tuyên bố từ một địa điểm chưa được xác định, Ozer hứa sẽ trả nợ cho các nhà đầu tư và sẽ trở lại Thổ Nhĩ Kỳ để đối mặt với công lý.

Thodex vẫn cho biết trên trang web của mình rằng nó sẽ đóng cửa từ 4-5 ngày do quá trình bán hàng. Nhưng những người dùng không thể rút tiền hoặc truy cập vào tài khoản của họ đã bày tỏ lo ngại rằng họ có thể đã bị lừa đảo.

Các vấn đề tại Thodex bắt đầu sau khi nó chạy một chương trình khuyến mãi cung cấp Dogecoin cho các nhà đầu tư với mức giá bằng 1/4 mà loại tiền tệ phổ biến đang bán trên các sàn giao dịch khác. Nhưng người dùng phàn nàn rằng đó là một trò lừa đảo khiến họ không thể bán lại các đồng tiền với giá trị thị trường đầy đủ hoặc giao dịch chúng cho các loại tiền điện tử khác. Theo Coinmarketcap, khối lượng giao dịch trong 24 giờ trên Thodex là 538 triệu USD vào ngày giao dịch cuối cùng.

Interpol cũng đã ban hành Thông báo Đỏ cho Giám đốc điều hành Thodex sau khi Ankara yêu cầu.

Ẩn hoạ tiềm tàng

Sự ngừng hoạt động của Thodex và Vebitcoin, hai trong số các nền tảng giao dịch lớn nhất của Thổ Nhĩ Kỳ, đã làm sáng tỏ một vấn đề, đó là sự bùng nổ tiền điện tử được gia tăng, do sự quan tâm tăng vọt đối với quốc gia 84 triệu người này, đặc biệt là trong năm 2020.

Sự bùng nổ tiền điện tử vốn đang phát triển ở Thổ Nhĩ Kỳ tiếp tục tăng tốc trong năm gần đây khi các nhà đầu tư tham gia tích cực vào Bitcoin

Những điều này cũng làm tăng thêm những lo lắng về rủi ro và tính dễ bị tổn thương của thị trường tiền tệ kỹ thuật số khi các công ty thành lập và các nhà chức trách Thổ Nhĩ Kỳ gần đây đã ra dấu hiệu chuẩn bị để kiềm chế thị trường không được kiểm soát.

Thổ Nhĩ Kỳ đang được xếp vào danh sách các thị trường tiền điện tử lớn nhất trên thế giới. Theo trang web phân tích tiền điện tử Coinhills xếp hạng nó lớn thứ 5 trên thế giới. Mặc dù rất khó để biết con số thực tế, nhưng ước tính có khoảng 5 triệu nhà đầu tư tiền điện tử đang hoạt động ở Thổ Nhĩ Kỳ.

Còn theo báo cáo mới nhất của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF), khoảng 16% người Thổ Nhĩ Kỳ đã sử dụng hoặc sở hữu tiền điện tử. Điều này khiến Thổ Nhĩ Kỳ đứng thứ 4 trong danh sách các quốc gia được khảo sát, chỉ sau Nigeria, Việt Nam và Philippines.

Trong số các nền tảng tiền điện tử phổ biến nhất trong nước, BtcTurk và Paribu, trong những ngày gần đây cho biết họ có hơn 3 triệu người dùng mỗi nền tảng. Tuy nhiên, không phải tất cả họ đều là người dùng tích cực.

Khối lượng giao dịch hàng ngày trên Paribu đạt mức cao kỷ lục 2,6 tỷ đô la (28,78 tỷ TL) vào ngày 17 /4, tăng so với chỉ 16,3 triệu USD một năm trước, theo CoinGecko.com, chuyên theo dõi dữ liệu về giá cả, khối lượng và giá trị thị trường trên thị trường tiền điện tử, khối lượng lên tới 807 triệu USD.

Một mức tăng tương tự là khối lượng giao dịch của BtcTurk đã tăng lên tới 1,37 tỷ USD vào ngày 14/4, tăng so với chỉ khoảng 30 triệu USDmột năm trước. Khối lượng đứng ở mức khoảng 378,7 triệu USD.

Sự gia tăng trong tháng 4 chủ yếu có thể là do Bitcoin – đồng tiền điện tử lớn nhất và nổi tiếng nhất thế giới đã đạt mức cao nhất mọi thời đại là 64.895,22 USD vào ngày 14/4.

Theo dữ liệu từ CoinGecko.com, khối lượng giao dịch hàng ngày trên các thị trường tiền điện tử của Thổ Nhĩ Kỳ đã đạt gần 2 tỷ USD.

Sự bùng nổ tiền điện tử vốn đang phát triển ở Thổ Nhĩ Kỳ tiếp tục tăng tốc trong năm gần đây khi các nhà đầu tư tham gia tích cực vào Bitcoin, với hy vọng thu được lợi nhuận từ sự phi mã của tiền điện tử, để bảo vệ khoản tiết kiệm của họ do mất giá bằng đồng lira của Thổ Nhĩ Kỳ.

Cần quy định cụ thể

Sự sụp đổ của hai nền tảng giao dịch vào tuần trước là một lời nhắc nhở về sự không chắc chắn về quy định xung quanh ngành công nghiệp tiền điện tử. Theo đó, các biện pháp quản lý nghiêm ngặt về tiền điện tử của các nền kinh tế lớn là tương đối hiếm, với hầu hết tìm cách làm rõ các quy tắc hơn là ngăn chặn việc sử dụng.

“Những lệnh cấm như vậy rất khó thực thi và các thị trường tiền điện tử trong quá khứ đã từ chối những động thái như vậy”, các nhà giao dịch nói.

Trước đó, chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ cho biết, họ sẽ cấm sử dụng tài sản tiền điện tử trong các khoản thanh toán cho hàng hóa và dịch vụ, với lý do thiệt hại và rủi ro giao dịch “không thể khắc phục được”. Luật sẽ có hiệu lực vào ngày 30/4.

Thống đốc Ngân hàng Trung ương Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ (CBRT), ông Şahap Kavcıoğlu cho biết thêm, Bộ Tài chính và Kho bạc đang làm việc về các quy định rộng hơn liên quan đến tiền điện tử, đồng thời nói thêm rằng ngân hàng không có ý định cấm chúng.

Chính phủ nước này đồng thời chia sẻ mối quan tâm toàn cầu về tiền điện tử và những phát triển đang được theo dõi chặt chẽ.

Còn tại Ấn Độ sẽ đề xuất lệnh cấm tiền điện tử và tiền phạt đối với những giao dịch hoặc nắm giữ tài sản đó, đây sẽ là một trong những chính sách nghiêm ngặt nhất thế giới.