Vì sao người sáng lập bị nhà đầu tư sa thải khỏi startup của mình?

TÚ NGUYÊN• 03/02/2024 01:55

Nhóm cổ đông của công ty khởi nghiệp công nghệ giáo dục Ấn Độ Byju's, bao gồm cả nhà đầu tư công nghệ Prosus, đang tìm cách lật đổ những người sáng lập startup.

Đồng thời buộc phải thay đổi lãnh đạo khi công ty khởi nghiệp nổi tiếng một thời này đang phải vật lộn để vượt qua một loạt khủng hoảng.

Kể từ tháng 1 năm 2020, Byju's đã huy động được 4 tỷ USD. Theo Tracxn, họ đã mua 12 công ty khởi nghiệp, tài trợ cho FIFA World Cup và ký hợp đồng với Lionel Messi làm đại sứ thương hiệu. Hóa đơn cho một số thương vụ mua lại đáng chú ý hơn ứng dụng mã hóa WhiteHat Jr., nhà cung cấp khóa học chuyên nghiệp Great Learning, công ty luyện thi ngoại tuyến Aakash và các nhà cung cấp giáo dục trực tuyến Hoa Kỳ Epic và Tynker lên tới 2,2 tỷ USD.

Byju's, do tỷ phú Byju Raveendran kiểm soát, là một trong những công ty khởi nghiệp nóng nhất Ấn Độ với mức định giá 22 tỷ USD năm 2022, nhưng trong năm 2023 đã chứng kiến kiểm toán viên Deloitte và các thành viên hội đồng quản trị từ chức, đồng thời phải đối mặt với một vụ kiện tại Hoa Kỳ về tranh chấp các điều khoản và thanh toán khoản vay.

>>Kỳ lân VNG chính thức rút hồ sơ IPO tại sàn chứng khoán Mỹ

Nhưng những rắc rối của công ty khởi nghiệp công nghệ giáo dục này đã trở nên rõ ràng vào tháng 6 năm ngoái, Byju's cũng từng hứa sẽ thành lập một hội đồng quản trị "đẳng cấp thế giới". Nhưng điều đó vẫn chưa xảy ra hội đồng quản trị hiện tại của Byju’s bao gồm Raveendran, vợ anh là Divya Gokulnath và anh trai Riju Raveendran, những người cùng sở hữu khoảng 26% công ty.

Tại cuộc họp, các nhà đầu tư của Byju cho biết họ đang tìm kiếm giải pháp cho các vấn đề tồn đọng về quản trị, quản lý tài chính yếu kém và tuân thủ; việc tổ chức lại Hội đồng quản trị để không còn thuộc quyền kiểm soát của những người sáng lập T&L; và sự thay đổi trong ban lãnh đạo của Công ty khởi nghiệp này.

Căng thẳng giữa các nhà đầu tư và những người sáng lập Byju đã leo thang trong năm qua về các vấn đề quản trị, điều này một phần đã khiến Prosus, Peak XV và Chan Zuckerberg Initiative buộc phải từ chức khỏi hội đồng quản trị của công ty khởi nghiệp vào năm ngoái. Kiểm toán viên toàn cầu Deloitte cũng từ chức, bày tỏ hàng loạt bất bình.

Lời kêu gọi tổ chức EGM theo sau Byju's, công ty khởi nghiệp có giá trị nhất Ấn Độ này đã cắt giảm 99% yêu cầu định giá trong vấn đề quyền mà họ từng đưa ra vào đầu tuần này để đáp ứng các khoản nợ và chi phí hoạt động. Hiện Byju’s đang tìm cách huy động 200 triệu USD trong vấn đề quyền, số vốn mà họ cho là “cần thiết để ngăn chặn bất kỳ sự suy giảm giá trị nào nữa”.

Công ty khởi nghiệp công nghệ giáo dục này đã đặt lại mức định giá của mình thành mức định giá trước khi kiếm tiền là 25 triệu USD về vấn đề quyền. Byju's đã huy động được hơn 5 tỷ USD nợ và vốn cổ phần.

>>Vì đâu công ty khởi nghiệp công nghệ giáo dục giảm 95% định giá?

Trong một lá thư gửi các cổ đông người sáng lập Byju, Byju Raveendran, đã tìm kiếm sự hỗ trợ liên tục của các nhà đầu tư và cho biết những người sáng lập đã “hy sinh cá nhân to lớn vì lợi ích của công ty”. “Chúng tôi đã dành cả cuộc đời để xây dựng công ty này và là những người tin tưởng nhiệt thành vào sứ mệnh của nó”, ông nói thêm.

Sự thay đổi trong cách ghi nhận doanh thu khiến công ty rơi vào tình trạng thua lỗ. Doanh thu tăng gấp đôi lên 45,88 tỷ rupee (552 triệu USD theo tỷ giá hiện tại) trong năm tài chính kết thúc vào tháng 3 năm 2022, trong khi khoản lỗ tăng 64% lên 82,45 tỷ rupee.

Byju's vẫn chưa nộp báo cáo tài chính cho năm tài chính 2023, chưa đạt được mục tiêu đề ra vào tháng 12, điều này càng làm trầm trọng thêm sự bế tắc với các nhà đầu tư.