Quảng Trị sẽ vươn lên trong “thiên thời, địa lợi”

TRƯƠNG KHẮC TRÀ• 06/04/2024 18:45

Từ núi cao xuống bờ biển, từ phía Tây sang phía Đông tỉnh Quảng Trị đang đổi thay từng ngày nhờ hàng loạt dự án lớn “mở cửa” bầu trời, hướng ra biển lớn…

Bước sang năm 2024 trong bầu không khí có phần ảm đạm khi mọi dự báo về khả năng kinh tế trong nước và thế giới còn lùi sâu thì người Quảng Trị vẫn rôm rả nói về sân bay, “siêu” cảng biển, đường cao tốc, khu kinh tế thương mại xuyên biên giới Lao Bảo - Densavan.

Cửa ngõ lớn để Quảng Trị thoát nghèo. Ảnh: Ngọc Thái

Qua thời “nói xong để đó”

Quá khứ phát triển năng động của cửa khẩu quốc tế Lao Bảo đầu những năm 2.000 đang được hai nước Việt - Lào phục dựng lại, với cơ chế kinh tế tự do: Cho phép miễn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế VAT, thuế tiêu thụ đặc biệt; giá thuê đất, giá năng lượng theo chính sách ưu đãi cao nhất.

Tự do hóa chính sách với lao động nước ngoài để thu hút nhân tài khắp Đông Nam Á đến kinh doanh, làm việc và sinh sống với 8 ngành nghề, bao gồm: kỹ thuật, xây dựng, kế toán, kiến trúc, khảo sát, du lịch,…được tự do di chuyển theo thỏa thuận trong khuôn khổ cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC).

Khi các nhà quản lý tạo ra niềm tin, doanh nghiệp sẽ bắt tay vào việc! Tập đoàn xây dựng Sơn Hải ngỏ ý đầu tư gần 8.000 tỷ đồng mở cao tốc Cam Lộ - Lao Bảo kết nối TP Đông Hà, Khu công nghiệp Quảng Trị (QTIP), KCN Quán Ngang, cảng hàng không và Khu kinh tế Đông Nam.

Trục đường này có thể đảm nhiệm 2.000 lượt xe/ngày qua cửa khẩu Lao Bảo, so với công suất tối đa 600 xe/ngày như hiện nay. Chỉ tính riêng ngân sách “cứng” Quảng Trị dễ dàng đẩy nguồn thu lên 3 - 4 lần. Quan trọng hơn, lưu lượng hàng hóa tăng lên là tiền đề sinh ra các trung tâm kho vận, dịch vụ trung chuyển.

Công ty TNHH Liên danh phát triển Quảng Trị - đơn vị đã đầu tư 2.000 tỷ đồng khởi công QTIP vào cuối năm ngoái, đang gấp rút thi công để bàn giao hạ tầng cho nhà đầu tư thứ cấp lắp đặt nhà máy, cơ sở sản xuất. Cũng như Sơn Hải, đội ngũ điều hành QTIP cũng nhận thấy tiềm năng và “đặt cược” vào tương lai khu kinh tế thương mại xuyên biên giới.

Tương tự, Công ty Cổ phần Liên doanh cảng quốc tế Mỹ Thủy (MTIP) đã tái khởi công cảng nước sâu với mục tiêu không còn mơ hồ như trước: trong vòng 24 tháng tới có thể đưa vào vận hành bến cảng có thể tiếp nhận cỡ tàu có tải trọng 50.000DWT.

Ngày khởi công Trung tâm điện khí LNG Hải Lăng, ông Hà Sỹ Đồng, PCT thường trực UBND tỉnh Quảng Trị xúc động nói với báo chí: “Mình thực sự vui mừng, khi cả một vùng đất rộng lớn bời bời cát trắng, cái nắng cái gió cùng cái nghèo cứ bám lấy cư dân bản địa bao đời,… giờ đang đổi thay”.

Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo Ảnh: Ngọc Thái

Không hề “đếm cua trong lỗ”

Quảng Trị đang là trung tâm trung chuyển than đá từ Lào qua cửa khẩu quốc tế La Lay với lưu lượng mỗi ngày khoảng 4.000 tấn. Mỏ than Kaleum thuộc tỉnh Sekong ở Nam Lào có trữ lượng khoảng 800 triệu đến 1 tỷ tấn. Chính phủ nước này dự kiến xuất khẩu một nửa trữ lượng.

Với công suất khoảng 2 triệu tấn/năm quá cảnh sang Việt Nam “con đường than đá” sẽ hoạt động sầm uất hàng thế kỷ. Năm 2023, chỉ tính riêng Tập đoàn vận tải Hoành Sơn đã đóng thuế cho Quảng Trị 375 tỷ đồng, như vậy nguồn thu đa chiều tương lai trong tầm tay có thể tính đến hàng tỷ USD.

Tại sao phải nhắc đến than đá? Bởi “đường đi” của khoáng sản này có ý nghĩa “đòn bẩy” để Quảng Trị hấp dẫn nhà đầu tư; là động lực để doanh nghiệp nuôi ý tưởng xây đường cao tốc, cảng biển lớn và vận hành chúng trước khi các khu công nghiệp tạo ra hàng hóa.

Chính vì thế, Công ty cổ phần Tập đoàn SAKAE, chuyên về tư vấn đầu tư và dự án trong khu vực đã chỉ ra 5 lĩnh vực có thể bứt phát với khu kinh tế thương mại xuyên biên giới Lao Bảo - Densavan: Vận tải logictics được đánh giá cao nhất, đến công nghiệp sản xuất, gia công chế biến, nông - lâm nghiệp, dịch vụ thương mại và du lịch văn hóa.
Năm năm tới Quảng Trị đạt trình độ phát triển thuộc nhóm tỉnh khá của cả nước, 20 năm sau đó Quảng Trị trở thành tỉnh có nền kinh tế vững mạnh. Tài nguyên có, điều kiện đã chín muồi. “Thiên thời” và “địa lợi” rõ ràng, không tự nhiên mà ông Hà Sỹ Đồng nhấn mạnh đến yếu tố “con người”.