Mặt bằng quản trị công ty gắn với ESG của Việt Nam hiện vẫn ở cấp độ thấp
Hiện nay, các nhà đầu tư, đặc biệt là các quỹ đầu tư quốc tế, đang tập trung và dịch chuyển các khoản đầu tư bền vững vào những doanh nghiệp thực thi QTCT gắn với đo lường ESG.
Năm 2024 đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong việc nâng cao chất lượng Quản trị Công ty (QTCT) tại Việt Nam. Khi các yêu cầu về QTCT ngày càng gia tăng, việc đầu tư vào quản trị hiệu quả gắn với ESG không chỉ là lựa chọn mà đã trở thành nhu cầu quan trọng đối với các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp niêm yết và các công ty đại chúng. Hiện nay, các nhà đầu tư, đặc biệt là các quỹ đầu tư quốc tế, đang tập trung và dịch chuyển các khoản đầu tư bền vững vào những doanh nghiệp thực thi QTCT gắn với đo lường mức độ tạo tác động đến môi trường và xã hội.
QTCT theo đó được đánh giá là một kênh rất quan trọng để dẫn vốn vào thị trường, vào doanh nghiệp. QTCT (yếu tố G) gắn với ESG giờ đây đã trở thành một thước đo năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp trong việc tạo niềm tin đối với thị trường, các nhà cung cấp, và là công cụ đo lường hành động và cam kết của doanh nghiệp đối với tạo tác động tới môi trường (yếu tố E) và xã hội (yếu tố S). Đó cũng là nền tảng tăng cường minh bạch và trách nhiệm giải trình của doanh nghiệp khi thực thi chiến lược Phát triển Bền vững.
Tuy nhiên, theo đánh giá của Viện Thành viên Hội đồng Quản trị Việt Nam (VIOD), mặt bằng QTCT nói chung và QTCT gắn với ESG của Việt Nam hiện nay đang ở cấp độ thấp nhất trong 6 nước ASEAN, và thấp hơn mức độ trung bình trong đánh giá Thẻ điểm QTCT Đông Nam Á (ACGS).
Lãnh đạo của VIOD chia sẻ tại Diễn đàn thường niên lần thứ 7 với sự hỗ trợ của Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC), Cục Kinh tế Liên bang Thụy Sĩ (SECO) và sự đồng hành của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước vừa diễn ra tại TPHCM, cho biết yêu cầu nâng cao chất lượng và mặt bằng QTCT cho Việt Nam cần được thực sự coi trọng như một mục tiêu chiến lược quan trọng và cần được ưu tiên hàng đầu. Điều này không chỉ được nêu rõ trong chiến lược phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định 1726/QĐ-TTg ngày 29/12/2023 mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút vốn đầu tư của các quỹ đầu tư quốc tế, tạo nền tảng phát triển bền vững cho chính thị trường chứng khoán Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đang nỗ lực nâng hạng từ thị trường.
Bối cảnh trên đặt ra cho các các doanh nghiệp Việt Nam trong việc phải tìm ra cách thức để nâng cao chất lượng QTCT, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế để thu hút nguồn vốn đầu tư xanh đến từ các nhà đầu tư có trách nhiệm và rút ngắn khoảng cách về mặt bằng QTCT của Việt Nam với khu vực Đông Nam Á. Và quan trọng nhất chính là yếu tố Niềm tin.
Qua 7 lần Việt Nam tham gia đánh giá QTCT theo thẻ điểm của khu vực Đông Nam Á đã cho thấy doanh nghiệp cần có những chương trình hành động sát hơn, sâu hơn và vươn xa hơn về quản trị công ty, gắn với yêu cầu về ESG. Các cơ quan quản lý nhà nước cũng nhìn thấy để có những định hướng sâu hơn, sát thực tiễn hơn và đồng hành hỗ trợ nâng cao mặt bằng về QTCT, qua đó nâng cao niềm tin của các nhà đầu tư, VIOD đánh giá.
Tại Diễn đàn 2024 đi sâu hơn vào chủ đề "Đầu tư vào quản trị công ty", được xem như là một hình thức đầu tư chiến lược để kiến tạo niềm tin cho hiện tại và tương lai, giúp doanh nghiệp bắt nhịp với quốc tế hóa, và có được sự tham gia sâu và rộng hơn của các nhà đầu tư quốc tế, ông Nguyễn Văn Dũng, Phó Chủ tịch UBND TPHCM cho biết, năm 2024, TPHCM, Đảng bộ, chính quyền cùng cộng đồng đang phấn đấu tập trung phục hồi và hoàn thành các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội đề ra.
"Đánh giá sơ bộ tốc độ tăng trưởng GRDP của TPHCM trong năm nay có thể đạt 7,17%; tổng thu ngân sách của TPHCM đã đạt hơn 502 nghìn tỷ đồng. Đặc biệt TPHCM cũng vừa đón nhận một tin vui, đó là Bộ Chính trị đã thông qua chủ trương sẽ thành lập trung tâm tài chính quốc tế toàn diện tại Thành phố Hồ Chí Minh", ông Dũng chia sẻ và cho biết tình hình kinh doanh tài chính của TP cũng đã bắt đầu sáng trở lại. Với hoạt động kinh doanh, tài chính và tín dụng tại địa bàn tăng trưởng đáng kể, các loại hình dịch vụ tài chính ngày càng đa dạng, thu nhập nhân sự tài chính tăng cao, đi vào chiều sâu dịch vụ, góp phần vào chuyển dịch sức cầu trong tổng thể phát triển kinh tế Thành phố, hỗ trợ các doanh nghiệp trong việc gia tăng hiệu quả hoạt động trong bối cảnh cạnh tranh quốc tế ngày càng gay gắt và sâu sắc hơn. "Tôi cũng vui mừng nhận thấy được sự chuyển biến ngày càng rõ ràng và tích cực của các doanh nghiệp, doanh nghiệp niêm yết và ngành tín dụng, dịch vụ tài chính TP", ông nhấn mạnh.
Trong bối cảnh kinh tế thế giới có nhiều diễn biến khó lường, theo Phó Chủ tịch UBND TPHCM, các doanh nghiệp và doanh nghiệp tài chính, niêm yết vẫn luôn tiên phong trong việc phát triển kinh tế Thành phố, kết nối đầu tư vào quản lý công ty nhằm thu hút và gia tăng giá trị các nguồn vốn đầu tư, hướng đến các quỹ đầu tư có trách nhiệm. Tính minh bạch trên thị trường được nâng cao, quy mô và chất lượng của các doanh nghiệp Thành phố và các doanh nghiệp trên sàn chứng khoán gia tăng, các thông lệ tiên tiến về quản lý công ty đã được được nhiều doanh nghiệp phát triển.
Theo ông Dũng, Sở Giao dịch Chứng khoán Hồ Chí Minh cũng đứng trước nhiều cơ hội để khẳng định và phát huy vị thế quan trọng, đi đầu trong các tổ chức thị trường và là hạt nhân quan trọng của thị trường chứng khoán Việt Nam nói chung và trung tâm tài chính của Thành phố Hồ Chí Minh.
Giai đoạn 2025-2026, Thành phố Hồ Chí Minh phải đối mặt với thách thức lẫn cơ hội. Sở Giao dịch Chứng khoán TP cần phối hợp hỗ trợ để TPHCM triển khai công tác sắp xếp, đổi mới hoạt động doanh nghiệp, cổ phần hóa và thoái vốn, đóng góp vào giai đoạn phát triển mới của TP, xây dựng trung tâm tài chính toàn diện, thực hiện mục tiêu xây dựng chính quyền đô thị, cải thiện môi trường đầu tư của Thành phố, ông Dũng bày tỏ.