Nghị định 01/2025/NĐ-CP: “Đòn bẩy” cho ngành gạo Việt Nam bứt phá
Nghị định 01/2025/NĐ-CP là một động thái chiến lược để ngành xuất khẩu gạo tiếp tục bứt phá trong năm 2025.
Ngày 1/1/2025, Chính phủ chính thức ban hành Nghị định 01/2025/NĐ-CP, đánh dấu một bước tiến lớn trong việc quản lý và thúc đẩy xuất khẩu gạo.
Nghị định không chỉ đề ra các biện pháp quản lý hiệu quả mà còn tập trung vào điều tiết giá gạo, đảm bảo chất lượng, và đặc biệt là xây dựng thương hiệu gạo Việt Nam. Đây được coi là một động thái chiến lược để ngành xuất khẩu gạo tiếp tục bứt phá trong năm 2025.
Tầm nhìn chiến lược của Nghị định 01
Trong bối cảnh thị trường nông sản toàn cầu ngày càng cạnh tranh, việc ban hành Nghị định 01 không chỉ là một động thái hành chính, mà còn thể hiện tầm nhìn dài hạn của Chính phủ đối với ngành nông nghiệp nói chung và xuất khẩu gạo nói riêng. Với các chính sách hỗ trợ như ưu tiên nguồn vốn xúc tiến thương mại, đơn giản hóa thủ tục báo cáo, và nâng cao trách nhiệm của doanh nghiệp, Nghị định tạo ra một khung pháp lý minh bạch và thuận lợi để các doanh nghiệp hoạt động hiệu quả hơn.
Hơn nữa, việc điều chỉnh quy định xử phạt nghiêm minh đối với doanh nghiệp không tuân thủ quy định báo cáo là một biện pháp cần thiết nhằm đảm bảo tính minh bạch và thống nhất trong điều hành xuất khẩu. Đây là bước đi quan trọng để quản lý nguồn cung gạo, tránh tình trạng biến động giá cả không đáng có, đồng thời đảm bảo lợi ích cho người nông dân và các bên liên quan.
Nâng tầm chất lượng và giá trị gạo Việt Nam
Một trong những điểm nhấn đáng chú ý của Nghị định 01 là sự nhấn mạnh vào chất lượng và giá trị của gạo Việt Nam trên thị trường quốc tế. Không chỉ tập trung vào sản lượng, Nghị định còn đặt trọng tâm vào việc xây dựng thương hiệu gạo Việt Nam, giúp hạt gạo Việt không chỉ được biết đến là "nhiều" mà còn là "tốt".
Chính sách ưu tiên phát triển các sản phẩm chế biến từ gạo cũng mở ra hướng đi mới, gia tăng giá trị xuất khẩu và giảm phụ thuộc vào thị trường nguyên liệu thô. Điều này phù hợp với xu thế toàn cầu hóa, khi người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến các sản phẩm chất lượng cao, có thương hiệu rõ ràng và nguồn gốc minh bạch.
Kỳ vọng về sự bứt phá trong năm 2025
Năm 2024, xuất khẩu gạo Việt Nam đạt mức kỷ lục với 9 triệu tấn, mang về 5,8 tỷ USD – một con số ấn tượng sau 35 năm tham gia thị trường quốc tế. Với đà tăng trưởng mạnh mẽ này, cùng sự hỗ trợ từ Nghị định 01, ngành gạo Việt Nam đứng trước cơ hội bứt phá ngoạn mục trong năm 2025.
Theo Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) Trần Thanh Hải, đây không chỉ là mức tăng 10,6% về lượng mà còn là bước nhảy vọt 23% về giá trị so với năm trước.
Đặc biệt, giá gạo xuất khẩu bình quân năm 2024 đã tăng 16,7% so với năm 2023, phản ánh sự cải thiện rõ rệt về chất lượng và giá trị của hạt gạo Việt Nam. Kết quả này không chỉ là thành quả của nỗ lực không ngừng của các doanh nghiệp, nông dân và cơ quan chức năng mà còn cho thấy tầm nhìn chiến lược trong việc nâng tầm thương hiệu gạo Việt trên thị trường quốc tế.
Thành công của năm 2024 là động lực lớn để ngành gạo Việt Nam duy trì đà tăng trưởng, đặc biệt khi Nghị định 01/2025/NĐ-CP vừa được ban hành, mở ra nhiều cơ hội và giải pháp hỗ trợ xuất khẩu bền vững trong tương lai. Hạt gạo Việt, không chỉ là sản phẩm nông nghiệp, mà còn là biểu tượng của uy tín, chất lượng và vị thế quốc gia.
Còn theo TS Lê Quốc Phương, Nguyên Phó Giám đốc Trung tâm Thông tin Công nghiệp và Thương mại (Bộ Công Thương), đề án 1 triệu héc ta chuyên canh lúa chất lượng cao, phát thải thấp là một bước đi chiến lược nhằm đảm bảo nguồn cung gạo chất lượng cao, đáp ứng các yêu cầu ngày càng khắt khe từ thị trường quốc tế, đồng thời củng cố vị thế của Việt Nam trên bản đồ xuất khẩu gạo thế giới.
Để đề án thành công, theo TS Lê Quốc Phương, cần tăng cường tuyên truyền để huy động sự tham gia đồng bộ của các bên liên quan, từ nông dân, hợp tác xã đến doanh nghiệp. Liên kết theo chuỗi giá trị là chìa khóa để tối ưu hóa sản xuất, đảm bảo chất lượng và xây dựng các mô hình lúa gạo phát thải thấp một cách bền vững.
Đặc biệt, việc mời gọi doanh nghiệp tham gia chuỗi liên kết sẽ không chỉ giúp đảm bảo đầu ra ổn định cho nông dân mà còn tạo điều kiện để doanh nghiệp đầu tư công nghệ, nâng cao giá trị gia tăng của sản phẩm. Đây cũng là cách để khẳng định uy tín và thương hiệu gạo Việt trên thị trường toàn cầu.
Tuy nhiên, để biến kỳ vọng thành hiện thực, không chỉ cần sự nỗ lực từ phía Chính phủ mà còn đòi hỏi sự chủ động của doanh nghiệp và nông dân. Việc thực hiện Đề án 1 triệu héc ta lúa chất lượng cao, phát thải thấp sẽ là nền tảng quan trọng để đảm bảo nguồn cung ổn định và bền vững cho xuất khẩu. Song song đó, sự liên kết chặt chẽ giữa các bên trong chuỗi giá trị – từ sản xuất, chế biến đến tiêu thụ – sẽ giúp gia tăng tính cạnh tranh và vị thế của gạo Việt trên thị trường quốc tế.
Có thể khẳng định, Nghị định 01/2025/NĐ-CP không chỉ đơn thuần là một văn bản pháp lý mà còn mang ý nghĩa chiến lược cho sự phát triển của ngành gạo Việt Nam. Với những giải pháp đồng bộ và tầm nhìn dài hạn, Nghị định sẽ là “đòn bẩy” quan trọng để gạo Việt không chỉ tiếp tục giữ vững vị thế mà còn tiến xa hơn trên bản đồ xuất khẩu toàn cầu. Hạt gạo Việt – từ cánh đồng lúa trù phú – sẽ tiếp tục là niềm tự hào của đất nước trên con đường hội nhập và phát triển.