Doanh nghiệp Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu ô tô
Các doanh nghiệp Việt Nam đang đẩy mạnh xuất khẩu ô tô nguyên chiếc. Việt Nam cũng đứng trước cơ hội lớn trở thành công xưởng ô tô tại khu vực Đông Nam Á.
Đẩy mạnh xuất khẩu
Theo kế hoạch đặt ra, năm 2025 Công ty Ô tô Trường Hải (Thaco) sẽ sản xuất lắp ráp 100.000 xe các loại và xuất khẩu trên 4.000 xe, với kim ngạch hơn 35 triệu USD. Đầu năm 2025 Thaco đã xuất khẩu 120 xe tải Kia Frontier K2500 sang thị trường Trung Đông và 400 bộ thân xe Kia New Carnival sang Ấn Độ.
Đại diện TC Motors cho biết, năm 2024 đã xuất khẩu hàng trăm xe Hyundai Palisade sang Thái Lan, năm 2025 sẽ tiếp tục xuất khẩu sản phẩm này sang các nước trong khu vực, để đạt doanh số 4.000 xe, theo kế hoạch đặt ra. Không chỉ dừng lại ở Hyundai Palisade, công ty còn đặt mục tiêu xuất khẩu các dòng xe khác thuộc phân khúc B, B-SUV, D-SUV và D-MPV sang các thị trường như Myanmar, Philippines, Indonesia và các quốc gia khác tại Đông Nam Á từ năm 2025.
Trong khi đó, ngay đầu năm 2025, Công ty VinFast đã mở bán và xuất khẩu xe điện VF3 phiên bản tay lái nghịch sang Indonesia. Indonesia là thị trường xe điện tiềm năng ở Đông Nam Á, với nhiều ưu đãi khuyến khích phát triển từ Chính phủ. VinFast coi Indonesia là thị trường quan trọng và đã đặt kế hoạch đẩy mạnh xuất khẩu ô tô từ Việt Nam sang trong năm 2025.
Xuất khẩu ô tô của Việt Nam đang ở giai đoạn khởi đầu và còn khá nhỏ bé về doanh số, nhưng có ý nghĩa quan trọng. Mở thị trường xuất khẩu, nhất là tới những khu vực có tính cạnh tranh cao, sẽ khẳng định năng lực của các doanh nghiệp và giúp ngành công nghiệp ô tô Việt Nam phát triển.
Tại Việt Nam hiện đã hình thành một số trung tâm công nghiệp ô tô lớn ở Hà Nội, Hải Phòng, Vĩnh Phúc, Ninh Bình, Quảng Nam và TP HCM. Sắp tới sẽ có thêm Quảng Ninh, Hà Tĩnh, Huế và Thái Bình. Các doanh nghiệp Việt Nam đang đẩy mạnh xuất khẩu ô tô nguyên chiếc. Cả Thaco, TC Motors, VinFast, đều có tham vọng biến Việt Nam thành công xưởng ô tô của khu vực Đông Nam Á.
Ông Trần Bá Dương, Chủ tịch Hội Đồng quản trị Thaco cho biết, năm 2024 đã đầu tư 7 nhà máy sản xuất linh kiện ô tô tại Quảng Nam và sẽ tăng thêm 3 nhà máy nữa trong năm 2025. Thaco đã lên kế hoạch đưa tỷ lệ nội địa hóa các mẫu xe du lịch lên 45%, với những linh kiện, phụ tùng mà Việt Nam có lợi thế. Hướng tới trở thành công xưởng ô tô lớn tại Đông Nam Á, đáp ứng nhu cầu trong nước và xuất khẩu.
Cơ hội đang đến
Đánh giá trên phương diện tích cực, thị trường ô tô Việt Nam rất có tiềm năng, đủ để đầu tư sản xuất với quy mô lớn, không chỉ đáp ứng nhu cầu trong nước mà còn hướng tới xuất khẩu.
Ngân hàng Thế giới dự báo, thị trường ô tô Việt Nam sẽ đạt quy mô 1 triệu xe bán ra/năm vào năm 2030 và 1,5 triệu xe vào năm 2035, sau đó tăng trưởng theo cấp số nhân, đạt quy mô 6,8 triệu xe bán ra/năm vào năm 2050.
Hơn nữa, Việt Nam đã tham gia nhiều hiệp định thương mại tự do. Xuất khẩu ô tô sang các nước ASEAN đã được ưu đãi thuế quan 0%, sắp tới là các khu vực khác như Liên minh châu Âu (EU), Nhật Bản, Bắc Mỹ... mở ra những cơ hội lớn.
Bộ Công Thương đang lên kế hoạch, đến năm 2030 tăng sản lượng xe sản xuất, lắp ráp trong nước lên 600.000 - 700.000 chiếc/năm, với tỉ lệ nội địa hóa từ 55% - 60%. Đến 2045, nâng tổng sản lượng xe nội địa lên 4 - 4,6 triệu chiếc/năm, với tỉ lệ nội địa hóa từ 80% - 85%. Kế hoạch này thành công thì Việt Nam sẽ trở thành công xưởng lớn và xuất khẩu ô tô sẽ rất hứa hẹn.
Mặc dù vậy, để trở thành quốc gia xuất khẩu ô tô nguyên chiếc với số lượng lớn giống Thái Lan hay Indonesia, không phải là chuyện dễ dàng. Muốn xuất khẩu ô tô, sản phẩm phải đạt chất lượng tốt và giá cạnh tranh. Điều này chưa phải là thế mạnh của Việt Nam.
Theo các doanh nghiệp, sản xuất ô tô trong nước chưa đáp ứng được yếu tố cạnh tranh về giá, do phần lớn linh kiện vẫn phải nhập khẩu. Những linh kiện sản xuất trong nước chưa có sản lượng đủ lớn để có mức giá tốt. Giá thành sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước đang cao hơn các nước trong khu vực khoảng 20%. Khoảng cách này phải thu hẹp lại mới có nhiều cơ hội xuất khẩu xe.
Các doanh nghiệp cho rằng, đầu tư sản xuất ô tô, đòi hỏi công nghệ hiện đại với nguồn vốn lớn, cùng những chính sách khuyến khích hấp dẫn. Tuy nhiên, đến nay chúng ta vẫn chưa có chiến lược rõ ràng. Chính phủ cần xem xét vấn đề này, đây là cơ hội để phát triển ngành công nghiệp nền tảng của Việt Nam.