Bộ Xây dựng đang nghiên cứu thành lập Quỹ nhà ở quốc gia

Tại họp báo Chính phủ ngày 5/3, Cục trưởng Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) Tống Thị Hạnh cho biết, Bộ trưởng Bộ Tài chính kiến nghị giao Bộ Xây dựng nghiên cứu việc thành lập Quỹ nhà ở quốc gia.

"Đến nay, Bộ Xây dựng đã giao đơn vị chuyên môn khẩn trương nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế, rà soát các quy định và đề xuất giải pháp về thành lập Quỹ nhà ở quốc gia để phát triển nhà ở giá rẻ tại các đô thị lớn", bà Hạnh nói.

Theo đó, các đơn vị chuyên môn của Cục được giao nghiên cứu từ khâu quy hoạch, kế hoạch chương trình phát triển nhà ở đến việc triển khai thực hiện dự án. "Việc này sau khi có chỉ đạo chính thức của Chính phủ và cấp có thẩm quyền, Bộ Xây dựng sẽ sớm xây dựng đề án, bảo đảm tiến độ và chất lượng", bà Hạnh cho biết

Trước đó, tại buổi làm việc với Ban Chính sách, chiến lược Trung ương về mục tiêu tăng trưởng kinh tế, chiều 24/2, Tổng Bí thư Tô Lâm nhắc đến một trong những giải pháp để thúc đẩy kinh tế là nhà điều hành cần có chính sách đất đai, bất động sản để giúp thị trường tăng giao dịch, thu hút vốn, thúc đẩy đô thị trở thành động lực tăng trưởng của quốc gia.

Để làm được điều này, ông nhắc tới việc thành lập "Quỹ nhà ở quốc gia" nhằm phát triển nhà giá rẻ tại các đô thị lớn. Cùng với đó, nhà điều hành cần tính tới các giải pháp khác như hoàn thiện cơ sở hạ tầng chất lượng cao và đồng bộ cho đô thị, xây dựng hệ thống bản đồ số quốc gia về quy hoạch và giá đất.

Các chuyên gia cho rằng, Quỹ Nhà ở được thành lập với mục đích hỗ trợ các nhóm yếu thế về tài chính trong việc tiếp cận nhà ở xã hội. Những nhóm đối tượng được ưu tiên bao gồm người có thu nhập thấp, công nhân tại các khu công nghiệp, người lao động tự do, cán bộ công chức viên chức chưa có nhà ở ổn định, và cả các gia đình trẻ đang gặp khó khăn về tài chính. Đặc điểm chung của quỹ là hoạt động không vì lợi nhuận, với nguồn vốn chủ yếu từ ngân sách nhà nước và các nguồn lực xã hội khác, nhằm giảm gánh nặng tài chính và tạo cơ hội an cư cho người dân.

Để thực hiện hoá Quỹ nhà ở quốc gia, HoREA đề xuất Bộ Xây dựng cần tiếp tục nghiên cứu xây dựng đề án hoàn chỉnh phát triển nhà ở thương mại giá vừa túi tiền và cơ chế hỗ trợ người mua nhà đầu tiên tiếp cận được mức lãi suất thương mại hợp lý. Bên cạnh đó, đây là vấn đề mới và lớn, cần sự đồng hành của các tổ chức tín dụng. Các ngân hàng thương mại tuỳ theo nguồn lực của mình có thể tham gia quỹ phát triển nhà ở quốc gia để hỗ trợ các chủ đầu tư phát triển loại nhà ở thương mại giá vừa túi tiền cũng như nhà ở xã hội, giảm bớt gánh nặng của ngân sách nhà nước.

Tuy nhiên, nhiều ý kiến lo ngại điều quan trọng nhất là làm thế nào để quỹ thực sự phục vụ đúng đối tượng, đúng mục tiêu mà không tạo ra sự bất công trong phân bổ nguồn lực.

Luật sư Trương Anh Tú - Chủ tịch TAT Law Firm cho rằng, sự công bằng phải được đặt làm nguyên tắc cốt lõi trong vận hành quỹ, việc ưu tiên hỗ trợ cần dựa trên các tiêu chí khách quan như mức thu nhập, điều kiện sống hiện tại, và khả năng tự túc tài chính của từng cá nhân hoặc hộ gia đình. Điều này sẽ đảm bảo rằng nguồn vốn của quỹ được sử dụng để hỗ trợ những người thực sự cần thiết nhất.

Minh bạch cũng là một yếu tố không thể thiếu để đảm bảo sự công bằng, toàn bộ quy trình xét duyệt từ tiêu chí, cách thức đăng ký, đến danh sách các cá nhân và tổ chức được thụ hưởng cần được công khai rõ ràng và dễ tiếp cận. "Minh bạch không chỉ giúp người dân tin tưởng vào chính sách mà còn ngăn ngừa tình trạng lạm dụng hay phân bổ sai mục đích. Đồng thời, việc giám sát chặt chẽ bởi các tổ chức độc lập và sự tham gia của người dân sẽ tạo ra một cơ chế kiểm soát hiệu quả, đảm bảo rằng quỹ hoạt động đúng hướng" - Luật sư Tú nhấn mạnh.

Phương Uyên