Bốn kịch bản "nâng đời" cao tốc Bắc – Nam phía Đông
Ban Quản lý dự án tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020, 2021 – 2025, đề xuất 4 kịch bản “nâng đời” tuyến cao tốc này lên 6 làn xe.
Ban Quản lý dự án 6 và Tổng công ty Tư vấn thiết kế giao thông - vận tải (GTVT) đã lên phương án đầu tư hoàn chỉnh theo quy hoạch đối với các đoạn tuyến cao tốc thuộc Dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn I (2017-2020) đã hoàn thành và giai đoạn II (2021-2025) dự kiến hoàn thành trong năm 2025.

Trên thực tế, Dự án Xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020 và giai đoạn 2021-2025, hiện đã đưa vào khai thác 1.206 km, đang thi công 842 km. Các đoạn đang thi công dự kiến hoàn thành trong năm 2025, trừ đoạn cửa khẩu Hữu Nghị - Chi Lăng dài 43 km và 15 km đoạn cầu Cần Thơ 2 chưa được đầu tư.
Theo Ban Quản lý dự án 6, các dự án thành phần Dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn I chưa đầu tư theo quy mô phù hợp tiêu chuẩn và quy hoạch, do các chỉ tiêu kinh tế tính toán lập Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi được tham khảo các số liệu quy hoạch trước đây.
Bên cạnh đó, do nguồn lực nhà nước còn khó khăn, để đáp ứng yêu cầu kết nối liên thông và nhu cầu vận tải giai đoạn trước mắt, một số tuyến cao tốc thuộc Dự án giai đoạn I phải thực hiện phân kỳ đầu tư theo quy mô 2 làn xe, 4 làn xe hạn chế với làn dừng khẩn cấp bố trí không liên tục.
“Việc phân kỳ đầu tư các tuyến đường cao tốc Bắc - Nam giai đoạn I có một số bất cập, hạn chế mức độ phục vụ, đặc biệt là việc các xe hư hỏng không có làn dừng xe khẩn cấp liên tục, vận tốc khai thác hiện nay mới là 90 km/h, nên cần đầu tư hoàn chỉnh sớm để đáp ứng nhu cầu vận tải”, ông Trần Chủng, Chủ tịch Hiệp hội Các nhà đầu tư công trình đường bộ Việt Nam đánh giá.
Do đó, trong Báo cáo nghiên cứu đầu tư hoàn chỉnh theo quy mô quy hoạch các đoạn tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020, 2021 – 2025, Ban Quản lý dự án 6 đã đề xuất 4 kịch bản nâng đời tuyến cao tốc huyết mạch này lên quy mô quy hoạch 6 làn xe.
Cụ thể, với kịch bản 1, đơn vị được giao đầu mối nghiên cứu đề xuất đầu tư 6 dự án thành phần giai đoạn 2017-2020 đang có quy mô 4 làn xe hạn chế, nhưng có lưu lượng giao thông lớn hơn 45.000 xe tiêu chuẩn/ngày đêm, gồm Mai Sơn - Quốc lộ 45; Quốc lộ 45 - Nghi Sơn; Nghi Sơn - Diễn Châu; Diễn Châu - Bãi Vọt; Phan Thiết - Dầu Giây, đường dẫn cầu Mỹ Thuận. Tổng chiều dài đầu tư của 6 dự án thành phần này là khoảng 312 km, quy mô 6 làn xe cao tốc, với nguồn lực cần cân đối khoảng 38.228 tỷ đồng.
Tại kịch bản 2, Ban Quản lý dự án 6 đề xuất đầu tư trước toàn bộ 9 dự án thành phần giai đoạn 2017-2020, không bao gồm các dự án thành phần Cao Bồ - Mai Sơn, Cam Lộ - La Sơn đang triển khai đầu tư. Tổng chiều dài của 9 dự án thành phần này khoảng 534 km. Để đầu tư lên quy mô 6 làn xe cao tốc, cần cân đối nguồn lực để đầu tư khoảng 60.507 tỷ đồng.
Với kịch bản 3, Ban Quản lý dự án 6 đề xuất đầu tư toàn bộ 21 dự án thành phần giai đoạn 2017-2020 và giai đoạn 2021-2025, không bao gồm các dự án thành phần Cao Bồ - Mai Sơn, Cam Lộ - La Sơn đang triển khai đầu tư, với tổng chiều dài đầu tư khoảng 1.262 km. Để đạt quy mô 6 làn xe cao tốc, ước tính cần cân đối nguồn lực để đầu tư khoảng 190.401 tỷ đồng.

Trong kịch bản 4, Ban Quản lý dự án 6 đề xuất đầu tư 19 dự án thành phần giai đoạn 2017-2020 và giai đoạn 2021-2025, không bao gồm các dự án thành phần Cao Bồ - Mai Sơn, Cam Lộ - La Sơn đang triển khai đầu tư, đoạn Cần Thơ - Hậu Giang và Hậu Giang - Cà Mau giải phóng mặt bằng 4 làn xe với chiều dài đầu tư khoảng 1.151 km. Ước tính, để đạt quy mô 6 làn xe cao tốc, cần cân đối nguồn lực để đầu tư khoảng 153.335 tỷ đồng.
Trong nghiên cứu của mình, Ban Quản lý dự án 6 kiến nghị lựa chọn kịch bản 1. Tuy nhiên, để đảm bảo tính đồng bộ, phù hợp với chủ trương của Đảng, Chính phủ và quy chuẩn, tiêu chuẩn hiện hành, tận dụng điều kiện sẵn có về giải phóng mặt bằng nguồn vật liệu và phương tiện, cũng như đầu tư dứt điểm, căn cứ theo điều kiện nguồn vốn, có thể xem xét các kịch bản theo thứ tự ưu tiên 3-4-2-1.
“Nếu mọi việc thuận lợi, thì quá trình phê duyệt chủ trương đầu tư, phê duyệt dự án chuẩn bị đầu tư sẽ hoàn thành trước tháng 8/2026; khởi công công trình vào tháng 8/2026; cơ bản hoàn thành trong năm 2027”, đại diện Ban Quản lý dự án 6 tính toán.