Vốn tư nhân dẫn dắt tăng trưởng kinh tế
Dù thị trường thắt chặt song vốn tư nhân vào Việt Nam vẫn được duy trì, nhà đầu tư đánh giá cao cơ hội tăng trưởng.
Nhận định quan trọng này được đề cập tại báo cáo “Đầu tư đổi mới sáng tạo và đầu tư vốn tư nhân Việt Nam 2025” do Tổ chức Phát triển đầu tư vốn tư nhân Việt Nam (VPCA), Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC) và tập đoàn tư vấn Boston (BCG) phối hợp thực hiện. Báo cáo được công bố tại diễn đàn Đầu tư đổi mới sáng tạo Việt Nam 2025 với chủ đề "Thúc đẩy đổi mới sáng tạo, khơi thông nguồn vốn tư nhân, đưa Việt Nam vào kỷ nguyên vươn mình".
Điểm đến cho tăng trưởng bền vững
Bất chấp kinh tế toàn cầu suy giảm và thị trường vốn thắt chặt, Việt Nam vẫn ghi nhận 2,3 tỷ USD vốn đầu tư được giải ngân qua 141 thương vụ trong năm 2024. Mức độ sôi động của các thương vụ được hỗ trợ bởi các yếu tố nền tảng vững chắc đã cho thấy niềm tin của nhà đầu tư vẫn được duy trì trong bối cảnh dòng vốn đầu tư mạo hiểm và vốn cổ phần tư nhân toàn cầu suy yếu.
Bên cạnh đó, đang có gần 150 quỹ đầu tư mạo hiểm hoạt động, chủ yếu đến từ Singapore, Nhật Bản và Việt Nam; các thương vụ dưới 500.000 USD tăng 73% cho thấy sức bật trở lại của hệ sinh thái khởi nghiệp; trong khi thương vụ quy mô trung bình (100-300 triệu USD) tăng gấp 2,7 lần cho thấy nhu cầu đầu tư vào các công ty có quy mô lớn, mức độ rủi ro vừa phải và có sự vững chắc...
Các nhà đầu tư có xu hướng ưu tiên đầu tư vào các nhóm tài sản ổn định, có dòng tiền thông qua đầu tư vào thương vụ mua lại (buyout) chiếm 1,7 tỷ USD. Ngoài ra, Việt Nam cũng đang nổi lên là điểm nóng của các lĩnh vực công nghệ thế hệ mới khi đầu tư vào start-up AI tăng gấp 8 lần so với năm trước; đầu tư vào công nghệ nông nghiệp (AgriTech) tăng 9 lần nhờ nhu cầu về an ninh lương thực và chuỗi cung ứng số. ESG đang thúc đẩy cho số lượng thương vụ công nghệ xanh (GreenTech) tăng hơn gấp đôi.
Ông Ben Sheridan - Giám đốc toàn cầu khối đầu tư tài chính tại BCG đánh giá: Việt Nam đang bước vào giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ với nhiều yếu tố thuận lợi hiếm có mở ra những cơ hội chưa từng có cho dòng vốn tư nhân. Đó là, tăng trưởng GDP thực đạt 7,1% trong năm 2024 – cao hơn phần lớn các nền kinh tế châu Á, lạm phát thấp và nhiều cơ hội đầu tư tăng trưởng trong dài hạn. Quy mô nền kinh tế dự kiến đạt 1.100 tỷ USD vào năm 2035 - gấp 2,5 lần hiện tại; trong đó, kinh tế số đóng góp 18,3% GDP, hướng tới 35% vào năm 2030.
Bà Lê Hoàng Uyên Vy - Chủ tịch VPCA kiêm Giám đốc điều hành Do Ventures chia sẻ thêm: Việt Nam đã chuyển mình từ một thị trường tiềm năng thành quốc gia sẵn sàng bứt phá. Trong bối cảnh bất ổn toàn cầu, Việt Nam nổi lên như một điểm đến cho tăng trưởng bền vững, đổi mới sáng tạo từ gốc và chính sách tiên phong. Dòng vốn đã sẵn sàng.
Cơ hội cho vốn tư nhân
Việt Nam đã và đang xây dựng hệ sinh thái sẵn sàng cho quy mô lớn. Với Quy hoạch tổng thể quốc gia 2021– 2030 và Nghị quyết số 57 tập trung vào các trụ cột kinh tế số, kinh tế xanh và công nghệ cao, Việt Nam đã hoạch định lộ trình chuyển đổi kinh tế đầy tham vọng.
Từ cải cách thị trường vốn đến định hướng xây dựng trung tâm tài chính quốc tế và khung pháp lý cho công nghệ chuỗi khối, hạ tầng tài chính Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ. Những cải cách này tạo điều kiện thuận lợi cho các lối thoát vốn minh bạch hơn, giảm thiểu rủi ro cho nhà đầu tư nước ngoài và hướng tới xếp hạng tín nhiệm đầu tư trong tương lai gần.
Song song đó, Việt Nam đang trong chu kỳ đầu tư hạ tầng quy mô lớn với gần 500 tỷ USD vốn FDI đang được triển khai, bao gồm các dự án chiến lược từ Samsung, Intel, Lego, Foxconn. Việt Nam không chỉ là công xưởng sản xuất - mà đang trở thành một mắt xích chiến lược trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Trên cơ sở đó, báo cáo nêu bật nhiều hướng tạo giá trị cho nhà đầu tư. Đó là, hợp tác với các doanh nghiệp dẫn đầu trong nước để mở rộng ra khu vực ASEAN; đầu tư vào các start-up số giai đoạn đầu, đặc biệt trong AI, tự động hóa và nông nghiệp công nghệ cao; số hóa các ngành truyền thống còn phân mảnh.
Tập trung vào công nghệ xanh, năng lượng tái tạo, logistics bền vững và xây dựng hạ tầng thông minh dịch vụ công số tại các đô thị cấp hai là hướng đầu tư tạo giá trị.
Ông Ben Sheridan- Giám đốc toàn cầu khối đầu tư tài chính BCG cho rằng: nhà đầu tư hiểu rõ đặc thù kinh tế vĩ mô của Việt Nam và có tầm nhìn dài hạn sẽ có cơ hội định hình làn sóng tăng trưởng tiếp theo của Đông Nam Á. Chúng ta đang bước vào giai đoạn hoàng kim của vốn tư nhân tại Việt Nam.