Sửa Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt: Giữ nguyên bổ sung nước giải khát có đường vào diện chịu thuế
Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý Dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), về việc bổ sung nước giải khát có đường vào diện chịu thuế, UBTVQH xin Quốc hội cho giữ như Dự thảo Luật.
Theo đó, tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, tại phiên họp sáng 09/5, trên cơ sở tổng hợp ý kiến của các đại biểu Quốc hội, các Đoàn đại biểu Quốc hội về Dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã có giải trình, tiếp thu, chỉnh lý Dự thảo Luật.
Thay mặt UBTVQH, trình bày về giải trình, tiếp thu, chỉnh lý Dự thảo Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội - Phan Văn Mãi cho biết, về đối tượng chịu thuế là điều hoà nhiệt độ, hiện nay nhu cầu sử dụng điều hòa đã trở nên phổ biến để đáp ứng nhu cầu của người dân. Do đó, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, UBTVQH thống nhất với đề xuất của Chính phủ để chỉnh lý Dự thảo Luật theo hướng quy định điều hòa nhiệt độ có công suất trên 18.000 BTU đến 90.000 BTU thuộc đối tượng chịu thuế (không thu thuế với máy điều hoà có công suất nhỏ hơn 18.000 BTU và trên 90.000 BTU).
Về việc bổ sung nước giải khát có đường, đề xuất áp thuế đối với nước giải khát có đường là bước đi đầu tiên trong tiến trình thực hiện các giải pháp nhằm hạn chế việc sản xuất, tiêu dùng các sản phẩm có nhiều đường trong thực phẩm, đồ uống, góp phần định hướng sản xuất, tiêu dùng. Đây là một trong các nguyên nhân chính gây thừa cân, béo phì và các bệnh không lây nhiễm liên quan đến chế độ ăn.
Vì vậy, UBTVQH xin Quốc hội cho giữ như Dự thảo Luật, đồng thời đề nghị Chính phủ tiếp tục nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế để có thể cân nhắc khả năng bổ sung các sản phẩm khác có chứa đường vào diện chịu thuế.
“Ngoài ra, vì mặt hàng này mới được bổ sung vào đối tượng chịu thuế nên cần có lộ trình thực hiện để các doanh nghiệp có thời gian thích ứng, điều chỉnh kế hoạch sản xuất, kinh doanh, từng bước chuyển đổi sang các sản phẩm có hàm lượng đường thấp. Do đó, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, UBTVQH thống nhất với đề xuất của cơ quan soạn thảo xin được chỉnh lý Dự thảo Luật theo hướng quy định lộ trình thực hiện: Từ năm 2027 áp dụng thuế suất 8%, từ năm 2028 áp dụng thuế suất 10%”, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính.
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính, về thuế suất đối với mặt hàng xe ô tô pick-up, Dự thảo Luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8 đã nâng thuế suất đối với loại xe này bằng 60% thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt áp dụng đối với xe ô tô dưới 9 chỗ ngồi có dung tích tương ứng.
Tuy nhiên, trong điều kiện hiện nay, quy định này có thể sẽ ảnh hưởng đáng kể tới hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp cũng như môi trường đầu tư của Việt Nam. Do đó, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, UBTVQH thống nhất với đề xuất của Chính phủ để chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng quy định tăng thuế suất 3%/năm và bắt đầu áp dụng từ năm 2027 đối với xe pick-up (giảm mức tăng thuế suất và giãn lộ trình áp dụng tăng thuế so với dự thảo Luật đã trình Quốc hội).
Về thuế suất đối với mặt hàng rượu, bia, thuốc lá, để có thể tác động mạnh đến giá bán của các mặt hàng có hại cho sức khoẻ, làm giảm tiêu dùng, khắc phục các hệ lụy nghiêm trọng của việc lạm dụng rượu, bia và tác hại của thuốc lá, Dự thảo Luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8 đã đưa ra 2 phương án tăng thuế và đề xuất áp dụng theo Phương án 2 (là phương án tăng thuế triệt để hơn) đối với rượu, bia, thuốc lá.
Tuy nhiên, trong bối cảnh kinh tế - xã hội hiện nay, cùng với mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên, Chính phủ đề nghị áp dụng theo phương án 1 với mức thuế thấp hơn so với phương án 2 và bắt đầu áp dụng từ năm 2027 đề phù hợp với bối cảnh và tình hình mới. Vì vậy, UBTVQH xin Quốc hội cho chỉnh lý Dự thảo Luật như đề nghị của Chính phủ (nội dung thể hiện tại Điều 8 Dự thảo Luật).
Ngoài ra, về thẩm quyền sửa đổi bổ sung đối tượng chịu thuế, đối tượng không chịu thuế, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính cũng cho biết, các quy định liên quan đến đối tượng chịu thuế, đối tượng không chịu thuế là những nội dung quan trọng của Luật, liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ nộp thuế của công dân.
Do đó, để bảo đảm phù hợp với quy định của Hiến pháp, UBTVQH xin tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội để chỉnh lý Dự thảo Luật theo hướng: Trường hợp cần thiết phải sửa đổi, bổ sung đối tượng chịu thuế, đối tượng không chịu thuế để phù hợp với bối cảnh kinh tế - xã hội trong từng thời kỳ, Chính phủ trình UBTVQH xem xét, quyết định và tổng hợp vào Báo cáo của Chính phủ báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.
Về đối tượng không chịu thuế là hàng hoá đã xuất khẩu ra nước ngoài bị phía nước ngoài trả lại phải nhập khẩu lại vào Việt Nam, về nguyên tắc, hàng hoá xuất khẩu ra nước ngoài không phải chịu thuế, vì vậy, khi nhập khẩu lại vào Việt Nam thì phải áp thuế tiêu thụ đặc biệt tương tự như các hàng hoá nhập khẩu khác. Tuy nhiên, riêng đối với trường hợp hàng được bán qua doanh nghiệp thương mại để xuất khẩu thì bên bán (doanh nghiệp sản xuất hoặc doanh nghiệp nhập khẩu) đã phải nộp thuế, như vậy, nếu tiếp tục bị đánh thuế khi nhập khẩu do bị khách hàng trả lại thì số hàng hoá này sẽ bị đánh thuế 2 lần.
Vì vậy, để không đánh thuế 2 lần đối với cùng một sản phẩm, trên cơ sở đề xuất của Chính phủ, UBTVQH xin chỉnh lý nội dung này theo hướng quy định rõ “Hàng hóa xuất khẩu ra nước ngoài đã nộp thuế tiêu thụ đặc biệt bị phía nước ngoài trả lại khi nhập khẩu” thì thuộc đối tượng không chịu thuế…
“Ngoài các nội dung đã nêu trên, UBTVQH đã chỉ đạo Cơ quan thẩm tra và Cơ quan soạn thảo nghiên cứu, rà soát kỹ lưỡng để tiếp thu tối đa ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, đồng thời chỉnh lý nội dung và kỹ thuật lập pháp để hoàn thiện Dự thảo Luật. Các nội dung tiếp thu, chỉnh lý cụ thể xin được thể hiện trong nội dung Dự thảo Luật”, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính chia sẻ.