TP HCM sẵn sàng vận hành chính quyền 2 cấp để phục vụ người dân và doanh nghiệp
Sau khi sáp nhập chính quyền 2 cấp, TP HCM sẽ có diện tích khoảng 6.700 km², dân số gần 14 triệu người, với 168 đơn vị hành chính cấp xã, trong đó, 113 phường, 54 xã và đặc khu Côn Đảo.
Tái cấu trúc toàn diện không gian phát triển
Sáp nhập - tinh gọn bộ máy là cuộc cách mạng, thay đổi lớn để Việt Nam vững vàng bước vào kỷ nguyên mới. Hoà chung vào không khí đó, nhiều địa phương trên cả nước đã chính thức vận hành thử mô hình chính quyền đô thị hai cấp, sẵn sàng phục vụ người dân và doanh nghiệp.
Theo ghi nhận của Phóng viên Diễn đàn Doanh nghiệp tại TPHCM, sau khi sáp nhập chính quyền mới 2 cấp, TP HCM sẽ có diện tích khoảng 6.700 km², dân số gần 14 triệu người, với 168 đơn vị hành chính cấp xã, trong đó, 113 phường, 54 xã và đặc khu Côn Đảo.
Đáng chú ý, trong bối cảnh đề án hình thành “siêu đô thị”, bao gồm TP HCM, Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu đang dần hiện rõ, những quyết sách mới, cùng động lực về kinh tế đô thị, hạ tầng giao thông kết nối và cải cách thủ tục hành chính, TP HCM đang đứng trước dư địa và động lực tăng trưởng của một siêu đô thị mang tầm vóc khu vực.
Và nhắc lại như phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm tại buổi làm việc với 3 địa phương sáng 18/6/2025: “Tầm nhìn mới cho TP HCM mới là trở thành “siêu đô thị quốc tế” của Đông Nam Á - một đô thị thông minh, xanh, sáng tạo, tiêu biểu không chỉ về sức mạnh kinh tế mà cả sự phong phú về văn hóa, nghệ thuật, thể thao, giải trí và phong cách sống hiện đại, năng động”.
Liên quan tới công tác sáp nhập - tinh gọn bộ máy, đặc biệt là vận hành chính quyền 2 cấp kể từ ngày 1/7/2025, các chuyên gia cho rằng, đây là bước đi nhằm cụ thể hóa những định hướng lớn của Đảng, Nhà nước về cải cách tổ chức bộ máy, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước, hướng đến phục vụ Nhân dân một cách thiết thực, chủ động và hiện đại hơn.
Theo TS Phạm Viết Thuận - Viện trưởng Viện trưởng Viện Kinh tế Tài nguyên và Môi trường TP HCM, mục tiêu của sáp nhập - tinh gọn bộ máy là đảm bảo sự thống nhất trong nhận thức và hành động khi vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp sau quá trình bỏ các đơn vị hành chính cấp trung gian (cấp huyện). Và đây chính là thời điểm tái cấu trúc toàn diện không gian phát triển để các địa phương thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 18-NQ/TW về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Đồng thời, cụ thể hóa Nghị quyết số 60-NQ/TW và các kết luận quan trọng của Bộ Chính trị, Ban Bí thư liên quan đến tổ chức lại hệ thống chính quyền địa phương. Và đây cũng là bước thực hiện hoá các Kết luận 155-KL/TW, 160-KL/TW và 163-KL/TW của Bộ Chính trị về việc sáp nhập đơn vị hành chính và xây dựng mô hình chính quyền địa phương hai cấp không còn cấp huyện trung gian.
Cũng theo TS Thuận, để sẵn sàng và vận hành hiệu quả bộ máy mới, đặc biệt là hoạt động của cấp ủy xã, phường mới, việc phân cấp - phân quyền - phân định cũng cần lưu ý đến việc phân cấp theo thẩm quyền, theo từng lĩnh vực để quy trách nhiệm. Trong đó, lấy con người làm trong tâm để sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong tổ chức vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp nhằm tăng hiệu quả điều hành, giảm thủ tục hành chính và tăng tính tự động hóa trong cung ứng dịch vụ công.
Yếu tố con người là điều kiện tiên quyết
Đồng quan điểm, PGS.TS Nguyễn Du Sanh - Uỷ viên BCH Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật TP HCM, cho rằng có thể thấy, sáp nhập - tinh gọn bộ máy là một cuộc cải cách hành chính lớn nhất trong lịch sử hiện đại của Việt Nam. Việc triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp thể hiện tinh thần đổi mới, trách nhiệm rất cao của lãnh đạo Đảng và Nhà nước trong bối cảnh hiện nay. Đặc biệt, mô hình chính quyền 2 cấp mới hứa hẹn mang lại hiệu lực, hiệu quả vượt trội trong vận hành, nâng cao chất lượng quản trị Nhà nước, tăng cường niềm tin của Nhân dân và tạo ra những động lực phát triển mới cho đất nước.
“Đây không chỉ đơn thuần là sự sắp xếp lại đơn vị hành chính hay tinh gọn bộ máy mà còn là khởi đầu cho một nền hành chính phục vụ – nơi mà cơ quan công quyền không chỉ giải quyết công việc mà còn chủ động kiến tạo, đồng hành cùng người dân và doanh nghiệp. Với tinh thần “Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, Nhân dân làm chủ”, chính quyền địa phương hai cấp sẽ là cấu trúc tổ chức hành chính phù hợp hơn với thực tiễn phát triển nhanh, mạnh và bền vững của đất nước” PGS.TS Nguyễn Du Sanh nhấn mạnh.
Song, để sẵn sàng vận hành bộ máy mới PGS.TS Nguyễn Du Sanh, lưu ý việc sắp xếp và vận hành bộ máy mới trong một khoảng thời gian rất ngắn thì yếu tố con người là điều kiện tiên quyết để hướng đến thành công. Và con người đó phải có trình độ chuyên môn thực sự để áp dụng công nghệ hiện đại, chuyển đổi số... Bên cạnh đó, khi sắp xếp nhân sự vận hành bộ máy mới cũng cần chú trọng tính thực tiễn để cập nhật những thay đổi về thể chế và phương pháp quản trị hiện đại, nhằm phục vụ, giải quyết những vấn đề về thủ tục hành chính cho người dân và doanh nghiệp một cách nhanh nhất, hiệu quả nhất
“Đội ngũ cán bộ công chức, viên chức, đặc biệt ở cấp xã, phường sau sắp xếp phải nắm vững nhiệm vụ, quyền hạn và cơ chế hoạt động trong mô hình mới. Bên cạnh đó, các nội dung về tổ chức và hoạt động của cơ quan Mặt trận Tổ quốc (MTTQ), các cơ quan đoàn thể chính trị – xã hội, trung tâm hành chính công cấp tỉnh, cấp xã, phường cũng cần được làm rõ để phát huy tính hiệu quả” PGS.TS Nguyễn Du Sanh nêu.