Luật Công nghiệp Công nghệ số: Dấu mốc quan trọng cho tài sản số tại Việt Nam

Các chuyên gia kỳ vọng, Luật Công nghiệp công nghệ số sẽ trở thành động lực chiến lược giúp Việt Nam vươn lên trở thành một trong những quốc gia tiên phong trong lĩnh vực công nghệ số ở khu vực và trên thế giới.

Mở đường cho việc thí điểm, cấp phép hoạt động sàn giao dịch trong nước

Tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV đã chính thức thông qua Luật Công nghiệp công nghệ số với hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026, qua đó kịp thời thể chế hóa được nhiều nội dung quan trọng trong các Nghị quyết số 57-NQ/TW, Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị.

Một trong những điểm đột phá của Luật là quy định về tài sản mã hóa, đây là loại tài sản số sử dụng công nghệ mã hóa hoặc công nghệ số khác để xác thực trong quá trình tạo lập, phát hành, lưu trữ, chuyển giao.

Đánh giá về sự ra đời của Luật Công nghiệp công nghệ số, ông Lê Sỹ Nguyên, Giám đốc sàn giao dịch Web3 BitGP khẳng định việc Quốc hội thông qua Luật Công nghiệp Công nghệ số là dấu mốc rất có ý nghĩa với toàn ngành tài sản số tại Việt Nam.

Việc tài sản số chính thức được định danh trong luật không chỉ góp phần bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người sở hữu mà còn tạo hành lang pháp lý rõ ràng hơn cho các doanh nghiệp đang vận hành hạ tầng số.

“Với chúng tôi, điểm quan trọng nhất là khung pháp lý mới đã mở đường cho việc thí điểm, cấp phép hoạt động sàn giao dịch trong nước – điều mà trước đây các doanh nghiệp vẫn đang chờ đợi rất lâu. Đây là tín hiệu tích cực để thị trường chuyển từ trạng thái “vùng xám” sang một môi trường minh bạch, được quản lý và phát triển bài bản”, ông Nguyên nói.

Ông Nguyên cũng đánh giá rất cao định hướng mở của chính sách, đặc biệt trong việc khuyến khích doanh nghiệp tham gia sandbox, thử nghiệm mô hình mới trong phạm vi có kiểm soát: “Chúng tôi đang chuẩn bị nguồn lực để có thể tham gia vào các chương trình thí điểm trong tương lai, đặc biệt liên quan đến các sản phẩm tài chính phi tập trung (DeFi), token hóa tài sản (real-world assets) và ứng dụng AI vào giao dịch”.

Việt Nam đang đứng trước một cơ hội rất lớn để định hình vị thế trên bản đồ tài sản số Đông Nam Á. Việc hình thành các sàn giao dịch được cấp phép, giám sát rõ ràng sẽ là nền tảng cho một hệ sinh thái phát triển lành mạnh, chuyên nghiệp và an toàn hơn. BitGP cũng bày tỏ mong muốn trở thành một trong những đơn vị tiên phong được cấp phép tại Việt Nam, từ đó mang đến cho người dùng một nền tảng có năng lực công nghệ mạnh mẽ, vận hành minh bạch và phù hợp với quy định pháp luật Việt Nam.

TS Đỗ Văn Thuật, Giám đốc Giải pháp và Kiến trúc Blockchain, Công ty 1Matrix cho rằng, Luật Công nghiệp Công nghệ số là nền tảng vững chắc để thúc đẩy sự phát triển của hệ sinh thái công nghệ số tại Việt Nam.

“Việc luật hóa tài sản điện tử không chỉ mang ý nghĩa pháp lý, mà còn là bước tiến thể chế quan trọng trong quá trình chuyển đổi số. Từ chỗ tài sản số tồn tại trong vùng 'xám' pháp lý, nay đã có khung pháp luật rõ ràng, giúp người dân, doanh nghiệp và nhà đầu tư yên tâm tham gia vào nền kinh tế số”, ông Thuật nhận định.

Việt Nam sẽ tiên phong trong lĩnh vực công nghệ số

Nhìn nhận vấn đề này, nhiều ý kiến kỳ vọng, Luật Công nghiệp công nghệ số sẽ trở thành động lực chiến lược giúp Việt Nam vươn lên trở thành một trong những quốc gia tiên phong trong lĩnh vực công nghệ số ở khu vực và trên thế giới. Đồng thời, luật cũng mở ra một môi trường pháp lý thuận lợi, góp phần thúc đẩy đổi mới sáng tạo, nuôi dưỡng hệ sinh thái số toàn diện và có trách nhiệm.

Tuy nhiên, để luật thực sự đi vào cuộc sống và phát huy tối đa hiệu quả, cần đi kèm với các giải pháp triển khai đồng bộ, đặc biệt là công tác phổ biến kiến thức, hướng dẫn thực thi cụ thể, cũng như sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp công nghệ và hệ thống báo chí - truyền thông trong việc lan tỏa nhận thức và giám sát thực thi chính sách.

Ở góc nhìn chuyên gia, PGS, TS Nguyễn Hữu Huân, Giảng viên cấp cao Đại học Kinh tế TPHCM cho rằng, việc công nhận tài sản số là bước đi mang tính nền tảng trong quá trình xây dựng hành lang pháp lý cho thị trường công nghệ số tại Việt Nam. Theo ông, muốn phát triển lành mạnh, điều tiên quyết là phải có khung pháp lý rõ ràng. Trước đây, lĩnh vực này vẫn là vùng xám của Việt Nam.

“Từ một thị trường phát triển tự phát, thiếu kiểm soát, tài sản số tại Việt Nam giờ đây đã được đặt dưới khuôn khổ luật pháp. Điều này đặc biệt có ý nghĩa khi Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ chấp nhận tài sản số cao nhất thế giới”, PGS, TS Nguyễn Hữu Huân nhấn mạnh.

Chuyên gia này cũng nhấn mạnh rằng, sau khi tài sản số được luật hóa, việc tiếp theo cần làm là phát triển một hệ sinh thái hoàn chỉnh để hỗ trợ thị trường này đi đúng hướng. Trong đó, cần đặc biệt chú trọng đến việc thành lập các sàn giao dịch nội địa hoặc cấp phép cho các sàn quốc tế đang hoạt động tại Việt Nam, nhằm đảm bảo hoạt động giao dịch minh bạch, đúng quy định và có sự giám sát chặt chẽ. Đây cũng sẽ là nền móng để ứng dụng sâu rộng các công nghệ tiên tiến như blockchain, token hóa tài sản, hay các sản phẩm số mang tính sáng tạo cao như NFT.

Bích Phương