Nhận diện "ách tắc" pháp luật kinh doanh: Vướng mắc về tạm nhập tái xuất, xuất khẩu xăng dầu
Không chỉ hạn chế, bất cập về các quy chuẩn, Petrolimex cũng chỉ ra những vướng mắc trong hoạt động của doanh nghiệp liên quan đến quy định về tạm nhập tái xuất, xuất khẩu xăng dầu…
Chia sẻ về vấn đề này, Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) cho biết, khoản 1 và khoản 2 Điều 35 Nghị định 83/2014/NĐ-CP ngày 03/9/2014 của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu quy định: “Điều 35. Xuất khẩu, tạm nhập tái xuất, chuyển khẩu gia công xuất khẩu xăng dầu và nguyên liệu: 1. Chỉ có thương nhân đầu mối được xuất khẩu xăng dầu và nguyên liệu.
2. Chỉ có thương nhân có Giấy phép kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu được tạm nhập tái xuất, chuyển khẩu xăng dầu và nguyên liệu”.
Khoản 5 Điều 1 Nghị định 95/2021/NĐ-CP ngày 01/11/2021 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 83/2014/NĐ-CP ngày 03/9/2014 về kinh doanh xăng dầu cũng quy định:
“Điều 1. Sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 83/2014/NĐ-CP ngày 03 tháng 9 năm 2014 của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu:
5. Đổi tên thương nhân kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu quy định tại Nghị định số 83/2014/NĐ-CP thành thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu. Đổi tên Giấy phép kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu thành Giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu.
Sửa đổi Mẫu số 1, Mẫu só 2, Mẫu số 3, bổ sung Mẫu số 3a, Mẫu số 4a tại Phụ lục của NĐ số 83/2014/NĐ-CP”.
Chỉ ra những vướng mắc, khó khăn từ các quy định đã nêu, Petrolimex bày tỏ, theo quy định của Luật Doanh nghiệp, Công ty mẹ – Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) và các Công ty Xăng dầu thành viên có 100% vốn điều lệ do Tập đoàn sở hữu là những pháp nhân độc lập, có tư cách pháp lý riêng biệt.
Tuy nhiên, trong thực tiễn triển khai hoạt động kinh doanh xăng dầu, điều kiện để Petrolimex được cấp Giấy xác nhận đủ điều kiện làm Thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu bao gồm cả năng lực về hạ tầng kỹ thuật – cơ sở vật chất hiện đang nằm tại các Công ty thành viên, như: hệ thống kho bể chứa, cảng biển, phương tiện vận tải, hệ thống phân phối bán lẻ…
Giấy xác nhận đủ điều kiện làm Thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu chỉ được cấp cho pháp nhân Công ty mẹ nên các Công ty xăng dầu thành viên không đủ tư cách pháp lý để thực hiện trực tiếp bán tạm nhập tái xuất, xuất khẩu xăng dầu.
“Điều này tạo ra sự hạn chế trong việc tận dụng hiệu quả nguồn lực nội bộ của hệ thống doanh nghiệp Petrolimex, làm giảm tính linh hoạt trong điều hành hoạt động kinh doanh xăng dầu, đặc biệt trong bối cảnh thị trường kinh doanh quốc tế ngày càng cạnh tranh và yêu cầu tốc độ phản ứng thị trường cao”, Petrolimex chia sẻ.
Đồng thời cho hay, trong hoạt động tạm nhập tái xuất xăng dầu có một thực tiễn khách quan: có phân khúc khách hàng với đặc thù không ký hợp đồng dài hạn từ trước, chỉ phát sinh nhu cầu theo lô đơn lẻ và yêu cầu giao ngay cần phải xử lý giao dịch nhanh và tức thời – điền hình trường hợp như tàu biển nước ngoài cập cảng Việt Nam, tàu biển Việt Nam chạy tuyến quốc tế, khách hàng trong khu chế xuất, doanh nghiệp chế xuất…
Nhóm khách hàng này dù khối lượng mua không lớn nhưng giúp tận dụng tối đa mạng lưới kinh doanh toàn quốc Petrolimex, đồng thời góp phần hoàn thành nhiệm vụ chính trị: bám biển, hấp dẫn đầu tư của Chính phủ cho các Khu chế xuất, Doanh nghiệp chế xuất. Nếu không đáp ứng kịp thời, thậm chí các khách hàng mua nhiên liệu tàu biểu sẽ di chuyển mua hàng từ các thị trường khác như Singapore, Đài Loan…
Trên cơ sở các phân tích đã nêu, để giải quyết vướng mắc, khó khăn đang hiện hữu, Petrolimex kiến nghị cơ quan quản lý Nhà nước nghiên cứu điều chỉnh cơ chế quản lý theo hướng linh hoạt và phù hợp hơn với thực tiễn, cụ thể là đề xuất cấp Giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu ở cấp độ "tập đoàn/hệ thống", thay vì giới hạn ở pháp nhân Công ty mẹ.
Theo đó, Công ty mẹ – với vai trò là đầu mối chịu trách nhiệm chung – có thể thực hiện việc ủy quyền theo đúng quy định của pháp luật cho các Công ty xăng dầu thành viên trực thuộc (các công ty con do Tập đoàn sở hữu 100%) để thực hiện hoạt động bán hàng tạm nhập tái xuất, xuất khẩu.
“Cơ chế này không chỉ đảm bảo tuân thủ khung pháp lý hiện hành thông qua mô hinh ủy quyền nội bộ, mà còn nâng cao hiệu quả vận hành thực tiễn, tăng cường năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, đồng thời thúc đẩy hiệu quả vận hành theo chuỗi, đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế đất nước trong bối cảnh hội nhập sâu rộng với thị trường quốc tế”, Petrolimex nhìn nhận.