Ô tô Lada cập cảng Việt Nam từ 3 tháng trước, nay không biết ở đâu?

Hãng xe AvtoVAZ của CHLB Nga, với thương hiệu xe Lada nổi tiếng một thời, đã lên kế hoạch thâm nhập thị trường Việt Nam, từ cuối năm 2024. Theo nguồn tin từ đại diện Thương mại CHLB Nga khi đó, AvtoVAZ sẽ gửi 9 mẫu xe để làm thủ tục kiểm định và cấp phép, chuẩn bị cho việc xuất khẩu sang Việt Nam.

Tới đầu năm 2025, một tài khoản Facebook được cho là của một người Nga đang sống tại Việt Nam, nhận là quản lý làm việc cho AvtoVAZ đã chia sẻ thông tin, lô ô tô 9 xe Lada, gồm các mẫu Niva, Niva Travel, Vesta và Granta đang trên đường vận chuyển về Việt Nam. Dự kiến, xe sẽ cập cảng Việt Nam vào khoảng tháng 3 năm nay để tiến hành kiểm định và xin giấy chứng nhận. Nếu mọi việc thuận lợi, những mẫu xe Nga này sẽ chính thức ra mắt thị trường vào khoảng tháng 5/2025.

Tới đầu tháng 5/2025 cũng nguồn tin từ tài khoản Facebook trên cho biết, lô ô tô này đã cập cảng Việt Nam. Theo đó Lada Niva là chiếc SUV 2 cửa thuộc phân khúc xe hạng A, còn Lada Niva Travel là phiên bản cao cấp; Lada Granta là sedan phân khúc xe hạng A và Lada Vesta là sedan phân khúc xe hạng B và 1 phiên bản wagon, điều khá hiếm gặp trong phân khúc xe phổ thông hiện nay. Mức giá dự kiến khá cạnh tranh, từ khoảng 360 triệu đồng cho dòng sedan và từ 390 triệu đồng cho dòng SUV.

Các mẫu xe Lada về Việt Nam, sẽ phải tiến hành kiểm định và xin giấy chứng nhận chất lượng. Từ đó đến nay không có thêm thông tin mới nào về lô xe này nữa. Không biết nó đã vượt qua “cửa ải” đăng kiểm Việt Nam hay chưa?

Dù giá bán lẻ dự kiến khá rẻ nhưng với thiết kế lỗi thời cùng trang bị nghèo nàn, nên nhiều nhận định cho rằng các mẫu xe này sẽ gặp khó trên thị trường Việt Nam, khó có thể làm nên chuyện trước các đối thủ Hàn, Nhật cùng phân khúc.

Mặc dù thông số kỹ thuật chưa được công bố nhưng một số thông tin cho thấy, các mẫu xe này sử dụng động cơ xăng, công suất nhỏ và tiêu tốn nhiên liệu nhiều. Cụ thể, chiếc Lada Niva sử dụng hệ dẫn động 4 bánh bán thời gian, dung tích động cơ 1.7L, có mức tiêu hao nhiên liệu khá cao, tới 9,9 lít xăng /100km đường hỗn hợp; Lada Niva Travel cùng dung tích động cơ 1.7L, tiêu thụ 10,5 lít xăng/100km; Lada Vesta và Lada Granta dung tích động cơ 1.6L, tiêu hao 7 lít xăng/100km.

Việt Nam đang hướng tới mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính, một trong những giải pháp quan trọng là siết chặt quy định về mức tiêu thụ nhiên liệu của xe ô tô con. Bộ Xây dựng đang dự thảo Tiêu chuẩn kỹ thuật Quốc gia mới. Theo đó, các hãng sản xuất lắp ráp và nhập khẩu ô tô sẽ phải tuân thủ hạn mức tiêu thụ nhiên liệu trung bình của toàn bộ các mẫu xe bán ra (gọi tắt là CAFC). Mục tiêu đến năm 2030, mức tiêu thụ nhiên liệu trung bình quốc gia của xe ô tô con phải đạt 4,83 lít/100km.

Các doanh nghiệp sản xuất lắp ráp và nhập khẩu ô tô cho rằng, hạn mức 4,83 lít/100km vào năm 2030 là “quá nghiêm ngặt", sẽ khiến hầu hết các mẫu xe chạy xăng truyền thống không thể đạt được. Các doanh nghiệp và một số hiệp hội ô tô đã đề xuất hạn mức tiêu thụ nhiên liệu trung bình là 6 lít/100km.

Cho dù cơ quan chức năng có chấp thuận theo đề nghị của các doanh nghiệp và hiệp hội ô tô về mức tiêu thụ nhiên liệu trung bình là 6 lít/100km thì những mẫu xe Lada kể trên cũng không đáp ứng nổi vì đều cao hơn mức này. Để được bán ra thị trường, cần phải đưa về những mẫu xe có mức tiêu thụ nhiên liệu thấp, hoặc nhà phân phối phải tìm kiếm và đưa ra thị trường thêm những mẫu xe có mức tiêu thụ nhiên liệu thấp hơn, chẳng hạn như xe hybrid hay xe thuần điện, để cộng vào rồi chia trung bình đạt dưới hạn mức tiêu thụ nhiên liệu theo quy định. Có vẻ đây là nhiệm vụ khó khăn với nhà phân phối xe Lada tại Việt Nam.

Không những thế, ngày 12/7/2025, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị 20 /CT-TTg, theo đó với thành phố Hà Nội từ 1/7/2026, không có xe mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong Vành đai 1; từ ngày 1/1/2028 không có xe mô tô, xe gắn máy, hạn chế xe ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong đường Vành đai 1, Vành đai 2; từ năm 2030 tiếp tục mở rộng thực hiện trong đường Vành đai 3. Tại Chỉ thị 20/CT-TTg, Thủ tướng Chính phủ còn yêu cầu thành phố Hà Nội nghiên cứu và xây dựng lộ trình tăng các loại phí với ô tô, xe máy chạy xăng, dầu, thực hiện bắt đầu từ quý 3/2025, có điều chỉnh hằng năm. Trong khi đó, TP HCM cũng đang tính toán lộ trình "chuyển đổi xanh" từ xe xăng sang xe điện.

Trong bối cảnh thị trường ô tô Việt Nam đang thay đổi, chuyển sang xe năng lượng mới thì những mẫu xe Lada đưa về lại là xe thuần xăng, có mức tiêu hao nhiên liệu cao, sẽ khiến khách hàng phải cân nhắc và thị trường bị thu hẹp. Vì vậy, khó có tương lai tươi sáng.

Tại Nga, AvtoVAZ đã dấn bước vào sản xuất ô tô điện. Chiếc xe điện mang tên Lada e-Largus được coi là niềm tự hào nước Nga đã xuất xưởng vào năm 2024. Nhưng không bán được, do giá thành quá cao. Giá khởi điểm của Lada e-Largus là 2.990.000 rub (khoảng 800 triệu đồng) nếu được Chính phủ trợ cấp. Còn không được trợ cấp thì có giá khoảng 4.000.000 rub (khoảng 1.026 triệu đồng). Khách hàng tại Nga không ai muốn mua một chiếc xe “thủ công” có giá gần 3 triệu rub. Không biết AvtoVAZ có ý định đưa chiếc xe này sang chinh phục thị trường Việt Nam hay không?

KHOA TRẦN