Nhận diện "ách tắc" pháp luật kinh doanh: Bất cập chính sách về quy hoạch
Không chỉ đưa ra những vướng mắc trong việc áp dụng quy định về Chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp, tại văn bản của mình, Petrolimex cũng chỉ rõ những bất cập chính sách về quy hoạch.
Tại văn bản gửi tới Hội thảo “Nhận diện khó khăn, vướng mắc do quy định pháp luật trong hoạt động sản xuất, kinh doanh” do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức, Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) cho biết, Điều 1, Nghị định 35/2023/NĐ-CP ngày 20/6/2023 quy định: Các khu vực trong phạm vi phát triển đô thị thuộc đối tượng phải lập quy hoạch chi tiết khi thực hiện đầu tư xây dựng theo quy định của Luật Quy hoạch đô thị thì phải lập quy hoạch chi tiết để cụ thể hóa quy hoạch chung hoặc quy hoạch phân khu (đối với trường hợp quy định phải lập quy hoạch phân khu), làm cơ sở để lập dự án đầu tư xây dựng, cấp giấy phép xây dựng và triển khai các công việc khác theo quy định của pháp luật liên quan.
Đối với các lô đất có quy mô nhỏ quy định tại khoản 4 Điều này thì được lập quy hoạch chi tiết theo quy trình rút gọn (gọi là quy trình lập quy hoạch tổng mặt bằng) theo quy định từ khoản 4a đến khoản 4d Điều này.

Theo Petrolimex, thực tế khi lập quy hoạch chung, quy hoạch xây dựng hay đô thị, hầu như địa phương không quan tâm, cập nhật các cửa hàng xăng dầu hiện hữu trên địa bàn vào đồ án quy hoạch chung hoặc phân khu, dẫn đến bất cập trong công tác quy hoạch sử dụng đất, kế hoạch sử dụng đất hàng năm.
Hệ lụy các cửa hàng xăng dầu hiện hữu không được cập nhật quy hoạch là đất thương mại dịch vụ và cửa hàng xăng dầu không nằm hoặc không có trong đồ án quy hoạch xây dựng.
“Từ đó, khi đầu tư mới, sửa chữa hay cải tạo phải thực hiện thủ tục: Xin điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2021-2030, kế hoạch sử dụng đất hàng năm; Xin điều chỉnh quy hoạch chung hoặc điều chỉnh cục bộ (1/2000), lập quy hoạch chi tiết 1/500. Trong khi, hai thủ tục này rất nhiêu khê, mất khá nhiều thời gian (tính bằng năm).
Và thực tế hiện nay, khi doanh nghiệp có nhu cầu xây mới hoặc cải tạo nhà vệ sinh tại cửa hàng xăng dầu nhằm đảm bảo mỹ quan, sạch sẽ để phục vụ khách hàng vẫn phải lập quy hoạch 1/500 trước khi xin phép xây dựng”, Petrolimex chia sẻ.

Trước những vướng mắc, khó khăn này, Petrolimex kiến nghị Bộ Xây dựng có hướng dẫn cụ thể hơn trường hợp cần phải lập quy hoạch 1/500 trước khi tiến hành xin phép xây dựng của các dự án đầu tư (đầu tư mới và đầu tư sửa chữa). Miễn công tác lập quy hoạch 1/500 với các hạng mục sửa chữa nhỏ tại cửa hàng xăng dầu hiện hữu.
Đồng thời, cho cấp phép xây dựng, sửa chữa hoặc cải tạo các cửa hàng xăng dầu hiện hữu mà trong quá khứ mục đích sử dụng đất đầu tư xây dựng cửa hàng xăng dầu phù hợp với quy định hiện hành của Nhà nước.
Ngoài vấn đề đã nêu, Petrolimex cũng chỉ ra những vướng mắc, khó khăn liên quan đến điểm a, khoản 1, Điều 60 của Nghị định 102/2024/NĐ-CP ngày 30/7/2024 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai.
Cụ thể, điểm a khoản 1 Điều 60 về trình tự, thủ tục để tổ chức kinh tế nhận chuyển nhượng, thuê quyền sử dụng đất, nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư quy định: “1.Tổ chức kinh tế có nhu cầu nhận chuyển nhượng, thuê quyền sử dụng đất, nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư thì có trích lục vị trí khu đất mà nhà đầu tư đề xuất thực hiện dự án và văn bản đề nghị theo Mẫu số 07 tại Phụ lục ban hành kèm theo Nghị định này gửi Ủy ban nhân dân cấp tỉnh nơi có đất.
a) Điều kiện về sự phù hợp với quy hoạch sử dụng đất cấp huyện hoặc quy hoạch chung hoặc quy hoạch phân khu hoặc quy hoạch xây dựng hoặc quy hoạch nông thôn đã được phê duyệt và công bố;”.
Theo Petrolimex, khi doanh nghiệp có nhu cầu mở rộng sản xuất kinh doanh để đầu tư phát triển, doanh nghiệp cần phải tìm kiếm những khu đất của các cá nhân có nhu cầu chuyển nhượng để thương lượng mua bán. Muốn được cơ quan Nhà nước có thẩm duyền cho phép nhận chuyển nhượng khu đất trên thì khu đất phải phù hợp quy hoạch xây dựng của địa phương và quy hoạch sử dụng đất được duyệt thì mới được phép nhận chuyển nhượng.
Và trên thực tế, rất ít khu đất được quy hoạch sẵn để phù hợp với cả 02 tiêu chí hoặc nếu có khu đất đáp ứng đủ cả 02 tiêu chí trên, nhưng chủ sử dụng đất lại không có nhu cầu chuyển nhượng. Việc này gây khó khăn cho doanh nghiệp rất nhiều khi muốn đầu tư, phát triển, mở rộng sản xuất, kinh doanh.
Từ vướng mắc, khó khăn đã nêu, Petrolimex kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường sửa đổi hoặc hướng dẫn áp dụng theo hướng khi địa phương nơi có đất thống nhất việc cập nhật quy hoạch sử dụng đất và cập nhập vị trí đất vào quy hoạch xây dựng vào đợt điều chỉnh tiếp theo, thì cơ quan có thẩm duyệt đồng ý cho doanh nghiệp nhận chuyển nhượng khu đất trên để thực hiện dự án đầu tư.