Quảng Ninh: Tăng cường "trợ lực" doanh nghiệp xuất nhập khẩu

Từ việc đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, số hóa quy trình thông quan đến việc hỗ trợ về mặt thông tin thị trường, kết nối giao thương, các giải pháp này được kỳ vọng sẽ giúp doanh nghiệp tận dụng tối đa các cơ hội, nâng cao năng lực cạnh tranh và bứt phá trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế.

Từ “gỡ’ nút thắt...

Để tạo đà phát triển bền vững cho lĩnh vực xuất nhập khẩu, chính quyền địa phương hai cấp từ tỉnh đến cơ sở đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ. Đồng thời, chủ động hỗ trợ doanh nghiệp, cải cách thủ tục hành chính, đẩy mạnh chuyển đổi số, mở rộng kết nối thị trường và nâng cao hiệu quả hoạt động logistics.

Điển hình, ngành Hải quan đã cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính, gỡ “nút thắt” cho doanh nghiệp. Tại các cửa khẩu trọng điểm như Hòn Gai, Móng Cái, Bắc Phong Sinh, ngành Hải quan (Chi cục Hải quan Khu vực VIII) đã chủ động thực hiện cải cách, hiện đại hóa toàn diện, đặc biệt trong khâu kiểm tra chuyên ngành vốn là khâu khiến doanh nghiệp tốn nhiều thời gian, chi phí.

Với mục tiêu tạo thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp, Hải quan cửa khẩu Hòn Gai đã đề xuất số hóa toàn bộ quy trình kiểm tra với hàng hóa như dầu thực vật, vật liệu xây dựng, thiết bị vệ sinh… và kiến nghị miễn kiểm tra chuyên ngành trước thông quan với nhóm hàng ít rủi ro như ắc quy xe điện, thùng nhiên liệu ô tô. Doanh nghiệp được khuyến khích tự chịu trách nhiệm kiểm tra sau thông quan. Qua đó, rút ngắn quy trình, giảm áp lực hành chính.

Theo tìm hiểu của phóng viên, tại cửa khẩu Móng Cái, hệ thống mã QR đã được triển khai giúp công khai 8 nhóm thủ tục hành chính, hỗ trợ doanh nghiệp dễ dàng tra cứu và thực hiện thủ tục. Đồng thời, Hải quan Móng Cái và Hòn Gai cũng tích cực tổ chức các hội nghị đối thoại, thành lập đoàn công tác đến làm việc trực tiếp tại doanh nghiệp để tháo gỡ khó khăn tại chỗ.

Đại diện Chi cục Hải quan khu vực VIII cho biết: Đơn vị xác định cải cách, hiện đại hóa hải quan không thể tách rời sự đồng hành cùng doanh nghiệp. Ngoài việc rà soát và đề xuất cắt giảm thủ tục, đơn vị còn tăng cường tổ chức hội nghị đối thoại, đến tận doanh nghiệp để nắm bắt thực tiễn.

Trong báo cáo 6 tháng đầu năm, toàn Chi cục thu hút 726 doanh nghiệp mới đến làm thủ tục, góp phần nộp ngân sách trên 315 tỷ đồng.

Đây là kết quả trực tiếp từ việc cải cách đi vào thực chất, mang lại niềm tin và sự chủ động cho doanh nghiệp. Hoạt động kiểm tra, giám sát cũng được tăng cường nhằm ngăn chặn các hành vi gian lận thương mại, giả mạo xuất xứ, sai phạm trong ghi nhãn hàng hóa và quản lý chặt hàng hóa tại các cửa hàng miễn thuế cũng như hàng trao đổi của cư dân biên giới.

Song song đó, các địa phương chủ động đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong quản lý điều hành và quy trình kiểm hóa. Đồng thời, nâng cấp cơ sở hạ tầng tại khu vực kho bãi, cảng và kho ngoại quan nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho doanh nghiệp.

Ông Ngô Xuân Hiệp - Đội trưởng Hải quan Cửa khẩu Cảng Cẩm Phả, nhấn mạnh: Với tinh thần chủ động, quyết liệt, sát thực tiễn và không ngừng đổi mới, để hỗ trợ doanh nghiệp trong hoạt động xuất nhập khẩu, đơn vị đã và đang phát huy vai trò quan trọng trong hệ thống hải quan tỉnh, góp phần giữ vững kỷ cương pháp luật, đảm bảo an ninh kinh tế, thúc đẩy thương mại, nâng cao năng lực cạnh tranh và đóng góp hiệu quả cho sự phát triển bền vững của tỉnh Quảng Ninh.

... đến tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế ngày càng sâu rộng, hoạt động xuất nhập khẩu tiếp tục đóng vai trò then chốt trong thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của tỉnh Quảng Ninh.

Ông Phạm Văn Thể - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh cho biết: Trước nguy cơ Mỹ áp thuế đối ứng với một số mặt hàng xuất khẩu, tỉnh Quảng Ninh đã chủ động hỗ trợ doanh nghiệp tìm hướng đi mới. Quảng Ninh đã gửi thông tin về các Thương vụ Việt Nam ở nước ngoài để doanh nghiệp tiếp cận và giới thiệu sản phẩm, mở rộng thị trường. Đồng thời, tỉnh mời các hiệp hội và doanh nghiệp tham gia hội thảo, hội nghị về giải pháp logistics, thuế quan và xúc tiến thương mại nhằm kịp thời nắm bắt cơ hội và ứng phó linh hoạt với các rào cản thương mại.

Đây là minh chứng rõ nét cho sự đồng hành, hỗ trợ của chính quyền tỉnh Quảng Ninh đối với cộng đồng doanh nghiệp, góp phần thúc đẩy kinh tế địa phương phát triển bền vững.

Thời gian qua các ngành chức năng Quảng Ninh đã hướng dẫn thủ tục xuất khẩu cho 35 doanh nghiệp với các mặt hàng mới như thủy sản, chè, vải dệt kim… sang các thị trường mới, tận dụng hiệu quả các ưu đãi thuế từ các hiệp định thương mại.

Ông Nguyễn Hải Nam - TGĐ Công ty CP Nam Hải cho biết, từ đầu năm đến nay, các ngành chức năng của tỉnh đang tích cực triển khai các giải pháp nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp sản xuất. Đặc biệt thông qua Sở Công thương doanh nghiệp đã tìm kiếm thị trường mới và giảm chi phí logistics. Trong công tác kiểm định chất lượng hàng hóa xuất khẩu, doanh nghiệp cũng được hỗ trợ tăng cường để đảm bảo hàng hóa đáp ứng được các tiêu chuẩn quốc tế, và yêu cầu từ các thị trường lớn như Trung Quốc, EU và Mỹ.

Được biết, thời gian qua Quảng Ninh đã chú trọng đến việc phát triển cơ sở hạ tầng cho hoạt động xuất khẩu. Một ví dụ điển hình là việc đưa vào vận hành phòng thí nghiệm kiểm nghiệm nông sản và thực phẩm tại Cửa khẩu Cầu Bắc Luân II, giúp kiểm tra chất lượng hàng hóa trước khi xuất khẩu, đáp ứng yêu cầu của các thị trường nhập khẩu. Phòng thí nghiệm này được trang bị các thiết bị hiện đại, đạt tiêu chuẩn quốc tế ISO 17025, mang lại sự thuận lợi cho các doanh nghiệp trong việc kiểm định và thông quan hàng hóa.

Chỉ trong 7 tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất khẩu của các doanh nghiệp trong tỉnh đạt 2.288 triệu USD, tăng 15,5% so với cùng kỳ; kim ngạch nhập khẩu ước đạt 2.579 triệu USD, tăng 16,3%. Hàng hóa xuất khẩu của tỉnh đã có mặt tại hơn 80 quốc gia và vùng lãnh thổ cho thấy sự mở rộng mạnh mẽ về thị trường.

Bà Nguyễn Thị Hiền, Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Quảng Ninh cho biết: Trong những năm gần đây kim ngạch xuất nhập khẩu của tỉnh Quảng Ninh liên tục tăng trưởng ổn định với tốc độ trung bình khoảng 12%/năm. Hàng hóa xuất khẩu của tỉnh đã có mặt tại hơn 80 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Đây là kết quả của sự chủ động từ phía doanh nghiệp cũng như chính sách đồng hành, tạo điều kiện thuận lợi từ cơ quan quản lý nhà nước.

Theo bà Hiền, “Chính quyền tỉnh luôn đặt trọng tâm hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế. Chúng tôi đã, đang và sẽ tiếp tục đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thương mại, tổ chức hội chợ, diễn đàn kết nối và tăng cường cung cấp thông tin thị trường để doanh nghiệp chủ động tiếp cận cơ hội kinh doanh toàn cầu”.

Những kết quả trên cho thấy, tỉnh Quảng Ninh và các đơn vị, chính quyền cơ sở đã vào cuộc đồng bộ, quyết liệt nhằm cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh, đặc biệt trong lĩnh vực xuất nhập khẩu.

Thời gian tới, tỉnh Quảng Ninh tiếp tục kiên trì mục tiêu chuyển đổi số toàn diện trong quản lý nhà nước, giảm thiểu thủ tục hành chính và phát triển hạ tầng logistics. Qua đó, đưa xuất nhập khẩu trở thành một trụ cột phát triển kinh tế - thương mại bền vững cho tỉnh.

Lê Cường