“Chìa khoá” chinh phục thị trường mới
Cải cách thể chế, thúc đẩy và hỗ trợ doanh nghiệp, đặc biệt là hỗ trợ tiếp cận thị trường mới sẽ là những chìa khóa then chốt cho mục tiêu tăng trưởng hai con số.
Mở thị trường mới không chỉ là cung ứng hàng hoá sang một quốc gia khác mà là kiến tạo một hệ sinh thái niềm tin với các trụ cột: sản phẩm đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế, xây dựng thương hiệu mạnh gắn với những câu chuyện truyền cảm hứng và dịch vụ hậu mãi vượt mong đợi.
Thực tiễn điều hành doanh nghiệp và mở thị trường quốc tế, chúng tôi nhận thấy, quan trọng nhất cần xây dựng “Hệ sinh thái thị trường mới”.
“Bản đồ thị trường mới”
Trong đó, “bản đồ thị trường mới” cho từng ngành gồm cơ sở dữ liệu mở về nhu cầu, tiêu chuẩn, chính sách thuế, đối tác tiềm năng đặc biệt ở các thị trường ngách như Trung Đông, châu Phi, Nam Mỹ, Đông Âu. Chủ động tranh thủ sự hỗ trợ của mạng lưới tham tán thương mại, hiệp hội ngành nghề, hội chợ quốc tế, hợp tác với nhà phân phối bản địa có hệ thống bán lẻ sẵn có để dẫn dắt doanh nghiệp.
Trong bối cảnh công nghệ phát triển nhanh và mạnh như hiện nay, tận dụng triệt để và hiệu quả công nghệ số là cần thiết thông qua việc thành lập Trung tâm xúc tiến thương mại số kết hợp thương mại điện tử xuyên biên giới và dữ liệu thị trường thay thế khi xuất khẩu sang thị trường truyền thống gặp rào cản. Đồng thời kích hoạt “Cửa sổ một điểm số hóa” cho mọi thủ tục xuất nhập khẩu, chứng nhận, logistics giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian và chi phí; tích hợp trợ lý ảo AI giải đáp tức thời quy định, hỗ trợ khai thác ưu đãi từ FTA.
Để mở rộng thị trường, doanh nghiệp không thể bỏ qua việc thích ứng với xu thế chuyển đổi xanh và tuần hoàn của toàn cầu. Với các cơ quan quản lý, có hính sách hỗ trợ đặc biệt để phát triển Liên minh tiêu chuẩn xanh - ESG giúp doanh nghiệp chia sẻ chi phí chứng nhận quốc tế; thành lập Quỹ Đổi mới sáng tạo vùng, ưu tiên công nghệ chế biến sâu, vật liệu mới, trí tuệ nhân tạo, blockchain truy xuất nguồn gốc… Bên cạnh đó, triển khai chương trình “Made in Vietnam - Global Quality” gắn chỉ dẫn địa lý, kể câu chuyện sản phẩm gắn văn hóa và giá trị bền vững để mỗi sản phẩm xuất khẩu trở thành “đại sứ văn hóa” quảng bá hình ảnh quốc gia, hình ảnh Việt Nam - điểm đến của các sản phẩm xanh, thông minh, sản phẩm tinh hoa.
Đẩy mạnh hợp tác công - tư
Cùng với sự đồng hành của Chính phủ, các hiệp hội, doanh nghiệp Việt Nam hoàn toàn có thể bắt kịp, dẫn dắt nhiều thị trường mới trên thế giới. Để hiện thực hoá điều này, tôi mạnh dạn đề xuất Chính phủ mở rộng đàm phán FTA thế hệ mới với các khối tiềm năng như MERCOSUR (Nam Mỹ) và GCC (Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh) để giảm thuế quan, mở rộng cánh cửa vào những thị trường có sức mua lớn nhưng còn ít cạnh tranh.
Từ kinh nghiệm quốc tế cho thấy, cần thiết thành lập Quỹ bảo hiểm rủi ro thương mại quốc tế theo mô hình công - tư đủ sức bảo vệ, giúp doanh nghiệp yên tâm khai phá thị trường mới, có thể đối mặt với nguy cơ rủi ro cao mà vẫn có “điểm tựa” tăng tốc mở rộng xuất khẩu. Đơn cử như Nhật Bản có NEXI (Nippon Export and Investment Insurance) bảo hiểm cho doanh nghiệp khi đối tác phá sản, không thanh toán, hoặc gặp rủi ro chính trị ở hơn 100 thị trường; EU có Euler Hermes/Allianz Trade bảo hiểm xuất khẩu cho doanh nghiệp ở hơn 50 quốc gia, kết hợp dữ liệu rủi ro toàn cầu và hỗ trợ bồi thường 80 - 90% tổn thất. Các quỹ này, doanh nghiệp đóng phí bảo hiểm (0,5 -1% giá trị hợp đồng) khi rủi ro xảy ra, quỹ bồi thường phần lớn thiệt hại.