Quảng Ninh định vị lợi thế riêng cho các khu công nghiệp, cụm công nghiệp

Quảng Ninh được đánh giá là một trong những địa phương đi đầu về phát triển công nghiệp. Để duy trì được điều đó đòi hỏi địa phương này cần song hành chặt chẽ cùng doanh nghiệp, đồng thời sẵn sàng lắng nghe và giải quyết kịp thời các khó khăn, vướng mắc. Đặc biệt, Quảng Ninh phải đưa ra được bài toán phát triển riêng biệt cho từng khu kinh tế (KKT), khu công nghiệp (KCN), cụm công nghiệp (CCN) và bảo đảm an ninh năng lượng để tạo hướng phát triển đa ngành, khai thác triệt để tiềm năng vùng.

Đà phát triển mạnh mẽ

Thời gian qua, công tác phát triển các KKT, KCN, CCN và bảo đảm an ninh năng lượng trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Theo Quy hoạch tỉnh Quảng Ninh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050, tỉnh có 5 KKT và 23 KCN với tổng diện tích gần 400.000 ha. Hiện, Quảng Ninh có 5 KKT bắt đầu hình thành. Cụ thể, 2 KKT ven biển Vân Đồn, Quảng Yên và 3 KKT cửa khẩu Móng Cái, Hoành Mô - Đồng Văn và Bắc Phong Sinh. Trên địa bàn tỉnh đã có 10 dự án KCN đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng với tổng diện tích 3.913ha với 173 dự án có tổng vốn đầu tư đăng ký đạt 9.285,4 triệu USD và 50.279,4 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, cơ cấu kinh tế của tỉnh tiếp tục chuyển dịch mạnh theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Các KKT, KCN từng bước trở thành trung tâm sản xuất, logistics và dịch vụ công nghiệp quy mô lớn, đóng góp quan trọng vào tăng trưởng GRDP. Nhiều dự án quy mô lớn, công nghệ cao đã đi vào hoạt động, góp phần hình thành các chuỗi sản xuất mới, nâng cao năng suất và giá trị gia tăng.

Trong lĩnh vực năng lượng, cơ cấu ngành có bước chuyển tích cực, từng bước giảm dần phụ thuộc vào nguồn than, tăng tỷ trọng năng lượng sạch, năng lượng tái tạo và khí tự nhiên hóa lỏng. Các dự án trọng điểm như Nhà máy điện khí LNG Quảng Ninh được đẩy nhanh tiến độ, phấn đấu sớm đưa vào vận hành. Ngoài ra, các dự án điện gió điện mặt trời, điện sinh khối đang được xúc tiến, hình thành nền tảng cho ngành công nghiệp năng lượng tái tạo của tỉnh… Điều này thể hiện sự chỉ đạo quyết liệt, thống nhất của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh và sự vào cuộc đồng bộ của các ngành, địa phương, doanh nghiệp.

Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu gặt hái được vẫn còn một số hạn chế tồn tại như tiến độ hạ tầng chậm, tỷ lệ lấp đầy KCN chưa cao, vướng mắc về đất đai, thủ tục đầu tư, nhà ở công nhân. Mặt khác, công tác chuyển đổi số, thúc đẩy liên kết vùng, phát triển công nghiệp công nghệ cao chưa đồng đều giữa các địa phương dẫn đến chưa tạo được chuỗi sản xuất kinh doanh tuần hoàn trong chính nội địa. Ngoài ra, một số vướng mắc trong thủ tục đầu tư, đất đai, giải phóng mặt bằng cũng trở thành rào cản phát triển cho các doanh nghiệp.

Định vị lại lợi thế

Từ những khó khăn nêu ra đòi hỏi đại diện các sở ngành, địa phương cần phải nhanh chóng tập trung làm rõ những tồn tại, vướng mắc và đề xuất phương án tháo gỡ. Chính vì vậy, vừa qua, Quảng Ninh đã tổ chức buổi họp về công tác thực hiện nhiệm vụ thuộc lĩnh vực: Phát triển KKT, KCN, CCN và đảm bảo an ninh năng lượng nhằm sớm tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển các lĩnh vực trên.

Ông Bùi Văn Khắng - Chủ tịch UBND tỉnh, Tổ trưởng Tổ công tác nhấn mạnh: “KKT, KCN là động lực quan trọng của nền kinh tế phát triển, đóng góp vào tăng trưởng GRDP và thu ngân sách, thu hút đầu tư, tạo việc làm. Trên cơ sở quy hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, tinh thần chỉ đạo từ trung ương, Tổ công tác cần phát huy vai trò của mình trong thúc đẩy các lĩnh vực này phát triển”.

Theo Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh, tỉnh sẽ thúc đẩy chuyển đổi KCN, CCN truyền thống sang mô hình công nghệ cao, sinh thái, hoàn thiện hạ tầng logistics, cảng biển, phát triển nhà ở công nhân và hệ sinh thái dân sinh hấp dẫn nhằm thu hút nhân lực chất lượng cao và nhà đầu tư chiến lược.

Đáng chú ý, cần phải định vị lại các lợi thế riêng có của các KKT, thúc đẩy hợp tác biên giới đối với KKT cửa khẩu Móng Cái. Mặt khác, tập trung hoàn thiện thể chế, chính sách, đặc biệt thí điểm phát triển đặc khu Vân Đồn để hướng tới mô hình kinh tế hiện đại, phát triển theo xu hướng thế giới. Đặc biệt xây dựng hạ tầng logistic, phát triển cảng biển ở KKT ven biển Quảng Yên.

Cùng với đó, thời gian tới, tỉnh Quảng Ninh cần hỗ trợ chuyển đổi KCN, CCN truyền thống sang KCN, CCN công nghệ cao, KCN, CCN sinh thái, KCN, CCN chuyên ngành. Trong đó, có các chiến lược, chính sách phát triển các ngành công nghiệp công nghệ cao, thông minh, thân thiện môi trường và các ngành có giá trị gia tăng cao, sử dụng hiệu quả vốn, lao động gắn với chuỗi cung ứng, chuỗi giá trị trong nước, khu vực và quốc tế.

Chủ tịch UBND tỉnh, Tổ trưởng Tổ công tác cũng yêu cầu, cần đẩy nhanh tiến độ triển khai các quy hoạch chung, quy hoạch phân khu. Đẩy mạnh phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Đồng thời, tiếp tục hoàn thiện kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại. Các chủ đầu tư các KCN phải chủ động, tích cực, hoàn thiện đầu hạ tầng, đầu tư khu nhà ở công nhân nhằm thu hút thêm các nhà đầu tư thứ cấp. Tập trung xây dựng hệ sinh thái dân sinh hấp dẫn với chính sách khuyến khích và hỗ trợ vượt trội, môi trường sống tốt, các dịch vụ công có chất lượng cao để thu hút và giữ chân nhân tài, nguồn nhân lực chất lượng cao, chuyển dịch cơ cấu lao động, việc làm gắn với tăng quy mô và nâng cao chất lượng dân số.

Bùi Hiền