Thể chế hóa Nghị quyết 71-NQ/TW về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo
Nhằm thể chế hóa Nghị quyết 71-NQ/TW, Chính phủ đã trình Quốc hội Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội để thực hiện đột phá phát triển giáo dục và đào tạo.
Tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, tại phiên họp sáng nay 17/11, Quốc hội đã nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội để thực hiện đột phá phát triển giáo dục và đào tạo.
Trình bày Tờ trình tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết, trong suốt quá trình phát triển đất nước, Đảng và Nhà nước luôn coi giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, là nền tảng cho phát triển bền vững và hội nhập quốc tế. Nhiều chủ trương lớn đã được ban hành, như: Nghị quyết 29-NQ/TW năm 2013 về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo; Kết luận 91-KL/TW năm 2024 về tiếp tục thực hiện Nghị quyết 29- NQ/TW;
Cùng các Nghị quyết, Chỉ thị quan trọng của Trung ương và Bộ Chính trị về chính sách xã hội (Nghị quyết 42-NQ/TW), phát triển đội ngũ trí thức (Nghị quyết 45-NQ/TW), khoa học - công nghệ và chuyển đổi số (Nghị quyết 57-NQ/TW), phát triển giáo dục nghề nghiệp (Chỉ thị 21-CT/TW).
“Đặc biệt, Nghị quyết 71-NQ/TW ngày 22/8/2025 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo đã xác định rõ mệnh lệnh chính trị: “khai thông điểm nghẽn, tạo đột phá, hiện đại hóa, chấn hưng giáo dục”, đồng thời yêu cầu Đảng bộ Quốc hội chỉ đạo ban hành một Nghị quyết đặc thù để thể chế hóa ngay từ năm 2025”, Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh chia sẻ.
Đồng thời cho hay, chủ trương này kế thừa và phát triển nhất quán tinh thần đổi mới của Đảng, khẳng định yêu cầu cấp bách phải có công cụ pháp lý đặc biệt, tổng hợp và liên thông, vượt qua hạn chế của việc sửa đổi riêng lẻ từng Luật, nhằm tạo hành lang pháp lý đủ mạnh để Chính phủ, các bộ, ngành triển khai kịp thời các giải pháp đột phá, vượt trội phát triển giáo dục và đào tạo.
Theo Bộ trưởng, mục đích ban hành Nghị quyết nhằm Thể chế hóa kịp thời, đầy đủ và hiệu quả các quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp đột phá được nêu tại Nghị quyết 71-NQ/TW của Bộ Chính trị; tạo hành lang pháp lý đặc thù, vượt trội để Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương triển khai đồng bộ, quyết liệt ngay từ năm 2026.
Tập trung tháo gỡ các điểm nghẽn lớn về thể chế, nhân lực, tài chính và quản trị, khơi thông và huy động hiệu quả mọi nguồn lực, tạo động lực và không gian phát triển mới cho toàn ngành giáo dục; Thúc đẩy tự chủ đại học thực chất, nâng cao chất lượng đào tạo nhân lực, đặc biệt là nhân lực chất lượng cao trong các lĩnh vực công nghệ chiến lược, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa và phát triển bền vững đất nước.
“Nội dung của Dự thảo Nghị quyết, bám sát, cụ thể hóa Nghị quyết của Đảng: Mọi cơ chế, chính sách trong dự thảo đều xuất phát từ và nhằm thực hiện thắng lợi các quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ được xác định tại Nghị quyết 71-NQ/TW của Bộ Chính trị…”, Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh bày tỏ.
Đồng thời cho biết, Dự thảo Nghị quyết được xây dựng với bố cục gồm 11 Điều, trong đó, Điều 1 quy định phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng; Điều 2 quy định nguyên tắc áp dụng một số cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo; Điều 3 đến Điều 8 quy định 05 nhóm chính sách cơ bản; Điều 9 quy định về tổ chức thực hiện; Điều 10 quy định về điều khoản chuyển tiếp; Điều 11 quy định về điều khoản thi hành.
Báo cáo thẩm tra Dự án Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội - Nguyễn Đắc Vinh nêu rõ, căn cứ quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật và yêu cầu cấp thiết thể chế hóa Nghị quyết 71-NQ/TW ngày 22/8/2025 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo, Ủy ban tán thành sự cần thiết, mục đích, quan điểm xây dựng dự thảo Nghị quyết với những lý do nêu trong Tờ trình số 924 và Báo cáo số 1057 của Chính phủ.
Việc ban hành Nghị quyết có đủ cơ sở chính trị, pháp lý và thực tiễn nhằm tạo khung khổ pháp lý, cơ chế, chính sách vượt trội giúp tháo gỡ điểm nghẽn vướng mắc, tạo đà phát triển đột phá giáo dục và đào tạo. Ủy ban tán thành đề nghị của Chính phủ về việc trình Quốc hội ban hành Nghị quyết theo trình tự, thủ tục rút gọn.
“Dự thảo Nghị quyết đã cơ bản thể chế hóa tinh thần Nghị quyết 71-NQ/TW; xác lập được một số cơ chế, chính sách tạo tiền đề quan trọng để thực hiện chuẩn hóa, hiện đại hóa giáo dục và đào tạo theo hướng hội nhập. Tuy nhiên, đề nghị tiếp tục rà soát kỹ lưỡng để thể chế hóa đầy đủ các nội dung của Nghị quyết 71-NQ/TW”, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội chia sẻ.