Gỡ vướng thi hành Luật Đất Đai: Cân nhắc quy định mới về thu hồi đất
Cùng với vấn đề định giá, quy định mới về thu hồi đất tại Dự thảo Nghị quyết về tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai vẫn còn đó không ít băn khoăn.
Theo đó, với bố cục được xây dựng gồm 3 Chương, 13 Điều cùng nhiều chính sách được đề xuất mang tính đột phá, Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội quy định một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai đã và đang đem đến nhiều kỳ vọng.
Tuy nhiên, như đã thông tin, bên cạnh những điểm tích cực, một số quy định được đề xuất vẫn còn đó không ít tồn tại. Cùng với vấn đề định giá, quy định mới về thu hồi đất tại Dự thảo Nghị quyết vẫn để lại những băn khoăn.
Tham gia góp ý, đại biểu Nguyễn Hữu Thông – Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Lâm Đồng cho biết, nhiều nội dung cần được quy định rõ hơn nhằm bảo đảm tính khả thi, minh bạch và thống nhất.
Theo đại biểu, quy định cho phép thu hồi phần diện tích đất còn lại khi đã đạt được trên 75% diện tích và trên 75% số người sử dụng đất đồng thuận là phù hợp với thực tiễn, song đề nghị cần làm rõ căn cứ xác định thời hạn phải hoàn thành thỏa thuận hoặc thời gian gia hạn. Đồng thời quy định rõ trách nhiệm của HĐND cấp tỉnh khi xem xét việc thu hồi phần diện tích còn lại, gắn với yêu cầu công khai dự án, diện tích đất và số hộ bị thu hồi để tăng tính minh bạch.
Bên cạnh đó, đối với khoản 3 Điều 3 Dự thảo Nghị quyết về điều kiện thu hồi đất vì quốc phòng, an ninh và phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng, đại biểu đề nghị, bổ sung trường hợp phương án bồi thường không bố trí tái định cư bằng đất mà được bố trí bằng tiền theo suất tối thiểu, đã niêm yết công khai và được trên 75% số người thuộc diện tái định cư đồng thuận.
“Đề xuất này nhằm phù hợp thực tiễn những nơi quỹ đất tái định cư hạn chế và bảo đảm ngưỡng đồng thuận của người dân”, đại biểu bày tỏ.
Quan tâm đến quy định cho phép Nhà nước thu hồi đất đối với phần diện tích còn lại khi nhà đầu tư đã thỏa thuận được với trên 75% số diện tích và số hộ sử dụng đất. Tham gia góp ý, đại biểu Lã Thanh Tân - Đoàn Đại biểu Quốc hội TP Hải Phòng bày tỏ, nếu đạt được thỏa thuận trên 75% diện tích đất và 75% số hộ sử dụng đất, HĐND cấp tỉnh xem xét thông qua việc thu hồi diện tích đất còn lại để giao đất, cho chủ đầu tư thuê đất - Đây là giải pháp tháo gỡ cho những dự án đình trệ nhưng cần đánh giá kỹ lưỡng hơn.
Liên quan đến nội dung này tại Dự thảo Nghị quyết, tham gia góp ý, đại biểu Nguyễn Thị Yến – Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hồ Chí Minh cho rằng, cần xem xét về hai con số 75% trong Dự thảo, vì chúng “không thể song hành với nhau”.
“Trong nhiều trường hợp, 75% người dân đồng ý thỏa thuận nhưng nhóm này lại không nắm giữ trên 75% diện tích đất. Ngược lại, có trường hợp nhóm đồng ý nắm giữ trên 75% diện tích đất, nhưng không đủ 75% trong tổng số người dân”, đại biểu nêu thực tế.
Vì vậy, theo đại biểu, chỉ nên chọn một trong hai tiêu chí, hoặc trên 75% diện tích đất, hoặc trên 75% số lượng người sử dụng đất. Nếu chọn cả hai thì rất khó thực hiện.
Cùng với vấn đề đã nêu, vị đại biểu TP Hồ Chí Minh cũng bày tỏ băn khoăn về công tác bồi thường, tái định cư trong trường hợp thu hồi với 25% còn lại, vì nhóm 25% không đồng ý với mức giá do chủ đầu tư đưa ra, nên Nhà nước sẽ đứng ra thu hồi, bồi thường.
“Vấn đề đặt ra là, giá bồi thường với nhóm 25% sẽ thực hiện ra sao, phải bằng hoặc cao hơn giá mà doanh nghiệp đã thỏa thuận với nhóm 75% đồng ý. Nếu cao hơn thì sẽ khó khăn cho Nhà nước, nhưng thấp hơn thì cũng không được, ít nhất phải bằng thì người dân mới đồng thuận”, đại biểu chia sẻ.
Đồng thời đề nghị, quy định rõ nội dung này để bảo vệ quyền lợi cho người dân.
“75% đồng thuận nhưng chưa chắc nằm trong phần diện tích xây dựng của dự án, trong khi 25% còn lại nằm ngay trung tâm dự án, thì trường hợp này sẽ giải quyết thế nào, cũng cần nghiên cứu, quy định chi tiết”, vị đại biểu TP Hồ Chí Minh đặt giả thiết.
Được biết, theo Chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, để đạt các mục tiêu đã đề ra khi xây dựng Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội quy định một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai. Quốc hội sẽ xem xét thông qua Dự thảo Nghị quyết theo quy trình một kỳ họp.