Công nghệ

AI trở thành động lực then chốt thúc đẩy chuyển đổi kép

Hạnh Lê • 03/12/2025 03:00

Từ chỗ chỉ được xem là công cụ hỗ trợ đơn thuần, AI đang trở thành động lực then chốt thúc đẩy chuyển đổi kép cho các doanh nghiệp SME.

Nhóm tác giả thực hiện Báo cáo thường niên “Chuyển đổi kép - Trí tuệ nhân tạo và tác động đến chuyển đổi kép cho doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam” năm 2025 nhấn mạnh vai trò động lực, hỗ trợ của AI trong xu thế phát triển toàn cầu.

chat bot — Chatbot AI trở thành "đồng nghiệp" hỗ trợ công việc tại nhiều doanh nghiệp

Cách đây chưa lâu, AI - công nghệ hiện đại thường gắn liền với yêu cầu về ngân sách lớn và đội ngũ kỹ thuật chuyên sâu. Tuy nhiên, thực hiện Báo cáo thường niên năm 2025, theo bà Nguyễn Hương Quỳnh - CEO của BambuUp, chỉ sau một thời gian, AI không còn là đặc quyền của tập đoàn lớn.

Đó là từ sự xuất hiện của các nền tảng AI low-code/no-code và dịch vụ AI dưới dạng API đã giúp rút ngắn khoảng cách đáng kể. AI ngày nay trở nên dễ tiếp cận hơn bao giờ hết, cho phép cả những doanh nghiệp không có nền tảng kỹ thuật vẫn có thể ứng dụng vào hoạt động vận hành thực tiễn.

Từ đó, AI được ứng dụng trong doanh nghiệp, bao gồm cả doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME) với tốc độ nhanh. Theo một nghiên cứu do Gartner thực hiện năm 2024, 60% doanh nghiệp SME trên toàn cầu đang sử dụng AI thông qua các nền tảng SaaS, trong đó có nhiều tập đoàn lớn, tiềm lực kinh tế mạnh cũng tích cực ứng dụng dịch vụ AI dưới dạng API cho các chiến dịch truyền thông trên toàn cầu. Tại Việt Nam, một số doanh nghiệp ngành thực phẩm và bán lẻ đã áp dụng AI để tự động hóa chăm sóc khách hàng, phân tích xu hướng đơn hàng và tạo báo cáo kinh doanh tức thì.

Một con số khác nhấn mạnh thêm cho vai trò động lực tăng trưởng của AI. Theo nghiên cứu của BCG, 26% doanh nghiệp toàn cầu trong năm 2024 đã phát triển đủ năng lực để vượt qua giai đoạn thử nghiệm và bắt đầu tạo ra giá trị thực sự từ AI: tăng trưởng doanh thu cao hơn 50% và lợi nhuận trên vốn đầu tư cao hơn 40% so với các đối thủ trong ba năm qua.

Tại Việt Nam, nghiên cứu của Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia và BCG dự báo AI sẽ đóng góp 120 - 130 tỷ USD vào nền kinh tế Việt Nam vào năm 2040, trong đó 25-30 tỷ USD đến từ ngành sản xuất. Đối với doanh nghiệp SME, ứng dụng AI trở thành yêu cầu bắt buộc để duy trì khả năng cạnh tranh trong thời đại công nghệ số

Deloitte đã thực hiện một khảo sát phản ánh rõ xu hướng ứng dụng AI ngày càng sâu rộng của các doanh nghiệp SME tại Việt Nam. Theo đó, 93% doanh nghiệp SME Việt Nam ứng dụng AI vào vận hành, dẫn đầu Đông Nam Á; 66% dùng AI để giao tiếp khách hàng, 63% để tiếp cận khách hàng mới, 56% để hiểu nhu cầu khách hàng…

Từ góc nhìn của doanh nghiệp, 92% doanh nghiệp SME tham gia khảo sát ghi nhận AI và công cụ số giúp tăng năng suất, 91% nâng hiệu quả tương tác khách hàng, 89% giảm chi phí vận hành

AI đang mở ra cơ hội lớn nhưng theo các chuyên gia thực hiện Báo cáo thường niên từ Tổ chức Hợp tác quốc tế Đức, Cục Phát triển doanh nghiệp tư nhân và kinh tế tập thể (Bộ Tài chính), việc ứng dụng AI trong doanh nghiệp SME đang gặp một số thách thức về tài chính do lo ngại về chi phí đầu tư cao. Bên cạnh đó là thiếu nguồn nhân lực công nghệ, chuyên gia tư vấn, dữ liệu chưa sẵn sàng trong khi doanh nghiệp chưa xác định rõ nhu cầu nên việc ứng dụng AI theo phong trào, thiếu chiến lược dài hạn.

Để thúc đẩy chuyển đổi kép cũng như giúp doanh nghiệp SME tiết kiệm thời gian và chi phí, không cần tự phát triển AI, theo các chuyên gia, ngoài việc xây dựng lộ trình chuyển đổi phù hợp, các doanh nghiệp nên tham gia vào các hệ sinh thái đổi mới. Cụ thể hợp tác với các startup, viện nghiên cứu và chuyên gia công nghệ để tiếp cận, thử nghiệm nhanh hoặc đồng sáng tạo các giải pháp AI sẵn có. Giải pháp còn cho phép doanh nghiệp tùy chỉnh công nghệ theo đặc thù ngành nghề, giảm thiểu rủi ro và đẩy nhanh chu kỳ đổi mới, qua đó nâng cao năng lực cạnh tranh và khả năng thích ứng với tiêu chuẩn quốc tế.

Bên cạnh đó có thể xem xét chia sẻ dữ liệu, kinh nghiệm và nguồn lực trong các ngành hoặc cụm doanh nghiệp mở ra cơ hội cùng xây dựng các nền tảng AI dùng chung. Việc tận dụng hiệu ứng cộng hưởng về dữ liệu và công nghệ, doanh nghiệp có thể giảm chi phí đầu tư riêng lẻ mà còn góp phần hình thành hạ tầng số ngành - điều kiện quan trọng để tiến vào chuỗi giá trị xanh và số toàn cầu.

Hợp tác với các tập đoàn công nghệ lớn hay kết nối với các tổ chức quốc tế, đơn vị chuyển giao công nghệ và quỹ hỗ trợ đổi mới là cũng hướng đi hiệu quả giúp doanh nghiệp triển khai các giải pháp AI chuẩn hóa mà không cần tự phát triển từ đầu.

Hạnh Lê