Ô tô - Xe máy

Đây là nhận định của CarNewsChina (trang thông tin trực tuyến về ô tô Trung Quốc). Công thức chung cho ngoại thất là dải đèn định vị kéo dài toàn chiều ngang hoặc cụm đèn sắc cạnh, cảm biến Lidar trên nóc, tay nắm cửa dạng ẩn. Trong khi đó, bố cục quen thuộc của khoang lái là bộ ba "huyền thoại", gồm: cụm đồng hồ nhỏ, màn hình trung tâm lớn và vô-lăng đáy phẳng (D-cut). Trong năm 2025, hệ thống hỗ trợ lái tiên tiến Qiankun ADS của Huawei gần như trở thành trang bị tiêu chuẩn trên hầu hết các mẫu xe mới tại Trung Quốc.

Ông Chen Zheng, Phó chủ tịch kiêm Giám đốc thiết kế toàn cầu của tập đoàn Geely nhận xét, ngành ô tô Trung Quốc đang bị chi phối mạnh mẽ bởi xu hướng, chạy theo mốt một cách mù quáng, áp dụng tràn lan các yếu tố thiết kế “hot”, thiếu chọn lọc. Theo ông, điều này khiến người tiêu dùng ngày càng khó phân biệt thương hiệu và mẫu xe nếu chỉ dựa trên ngoại hình.

Ông Lu Fang, Chủ tịch Công ty Voyah thuộc tập đoàn Dongfeng cho rằng, thiết kế bên ngoài xe trông như cạnh tranh gay gắt giữa các hãng, nhưng thực chất lại phơi bày sự thiếu đổi mới sáng tạo trong toàn ngành.

Theo tiết lộ từ trong ngành thì linh kiện giữa các hãng xe năng lượng mới có độ tương đồng rất cao. Những chiếc xe này trông có vẻ phong phú về trang bị, nhưng thực chất công nghệ bên trong gần như giống nhau.

Nguyên nhân khiến tình trạng sao chép đang phổ biến trong ngành ô tô Trung Quốc đến từ chi phí phát triển sản phẩm lớn, đòi hỏi phải quản lý chuỗi cung ứng với hàng nghìn linh kiện, đồng thời đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật nghiêm ngặt như an toàn.

Nhiều doanh nghiệp chạy theo lợi nhuận ngắn hạn, sẵn sàng sao chép, bắt chước, thay vì đầu tư cho đổi mới sáng tạo dựa trên nhu cầu của người dùng. Kiểu cạnh tranh này chủ yếu giúp sản phẩm đua tranh về giá và thông số kỹ thuật, dẫn đến một thị trường ngập tràn những "đổi mới giả tạo”.

Cũng theo CarNewsChina biên lợi nhuận của ngành ô tô Trung Quốc hiện rất thấp. CarNewsChina dẫn số liệu từ Hiệp hội Xe du lịch Trung Quốc (CPCA) cho thấy trong 11 tháng đầu năm 2025, biên lợi nhuận của ngành ô tô Trung Quốc chỉ đạt 4,4%. Doanh thu bình quân mỗi xe đạt 322.000 nhân dân tệ (khoảng 45.800 USD), nhưng lợi nhuận gộp bình quân chỉ khoảng 14.000 nhân dân tệ (khoảng 2.000 USD, hay 52,3 triệu đồng).

Tình trạng cạnh tranh giữa các hãng xe năng lượng mới tại Trung Quốc ngày càng căng thẳng. “Cuộc chiến” về giá đã bùng nổ trong mảng xe điện nay đang lan rộng sang cả phân khúc xe xăng. Cạnh tranh về giá, lợi nhuận giảm thấp và sức ép từ việc liên tục cho ra mắt những mẫu xe mới, càng khiến tình trạng sao chép công nghệ của nhau diễn ra tràn lan. Nó không những không đáp ứng được nhu cầu của khách hàng, có khi còn gây ra những lo ngại về chất lượng và an toàn.

Gần đây, Công ty Dongchedi đã tiến hành một thử nghiệm đánh giá về hệ thống hỗ trợ lái xe tiên tiến (ADAS) được trang bị phổ biến trên các mẫu ô tô đang bán tại Trung Quốc. Có 36 mẫu mã ô tô của nhiều thương hiệu hàng đầu như Tesla, BYD, Mercedes-Benz, Honda, Xpeng... góp mặt. Cuộc thử nghiệm mô phỏng 15 tình huống giao thông nguy hiểm, bao gồm 6 tình huống trên môi trường cao tốc và 9 tình huống trên đường phố, đô thị với 216 vụ va chạm, để đánh giá khả năng phản ứng của hệ thống ADAS trên từng mẫu xe.

Kết quả thử nghiệm cho thấy, dù được trang bị đầy đủ các tính năng an toàn hiện đại nhưng nhiều mẫu xe của các hãng ô tô Trung Quốc lại thể hiện đáng thất vọng. Với các bài thử nghiệm trên cao tốc, các mẫu xe Trung Quốc đều đạt điểm số thấp, thậm chí không vượt qua bài thử nghiệm nào trong tổng số 5 bài kiểm tra. Còn trong đô thị đa số những mẫu xe từ các thương hiệu khác như BYD, Xpeng, Xiaomi chỉ đạt kết quả trung bình, thậm chí trung bình kém, chỉ vượt qua từ 3 - 5 trên tổng số 9 bài kiểm tra.

Không chỉ bán tại thị trường nội địa, ô tô Trung Quóc đang tràn ra thế giới, chiếm lĩnh thị trường nhiều khu vực như châu Âu, châu phi, Nam Mỹ, Úc, Đông Nam Á… Xe Trung Quốc ngày nay có thiết kế đẹp, nhiều công nghệ và giá rẻ. Tuy nhiên, chưa hẳn đã mang lại những điều tốt đẹp.

KHOA TRẦN