Mối nguy với Facebook

Mới đây, Ủy ban Thương mại Liên bang Mỹ (FTC) gửi lại đơn khiếu nại cáo buộc Facebook có hành vi độc quyền bất hợp pháp, vụ kiện có thể buộc “gã khổng lồ” mạng xã hội này phải chia tay các ứng dụng hái ra tiền của họ: Instagram và WhatsApp.

Ủy ban Thương mại Liên bang Mỹ (FTC) tiếp tục đệ đơn kiện Facebook.

Trong đơn khiếu nại đã được sửa đổi, FTC bổ sung thêm chi tiết về những cáo buộc trước đó rằng Facebook đã tăng cường sức mạnh thị trường của mình bằng cách “mua để diệt” các đối thủ tiềm năng. 

“Vào thời điểm thiết bị di động đang trở nên phổ biến, Facebook đã loại bỏ khả năng các đối thủ có thể khai thác sức mạnh của Internet di động để thách thức sự thống trị của mình", FTC lập luận.

Cũng theo cáo buộc của FTC, ngoài việc mua lại các đối thủ nhỏ hơn, chẳng hạn như Instagram, Facebook đã đánh bại các đối thủ tiềm năng bằng cách hạn chế các nhà phát triển bên thứ ba, những người đã xây dựng phần mềm kết nối với nền tảng của Facebook. 

Còn nữa, FTC cho rằng chính sách ban đầu của Facebook về quyền truy cập mở vào phần mềm của mình đã thúc đẩy sự tương tác của nhà phát triển và người dùng với họ, từ đó giúp thúc đẩy lợi nhuận quảng cáo khổng lồ của Facebook. Nhưng khi các nhà phát triển mở rộng các dịch vụ phổ biến, Facebook đã coi chúng như một mối đe dọa. 

Facebook đã sớm yêu cầu các nhà phát triển không được cạnh tranh với họ hoặc giúp đỡ các đối thủ tiềm năng, những người không tuân thủ những yêu cầu này sẽ mất quyền truy cập vào nền tảng và một số đã ngừng hoạt động. 

Đây không phải lần đầu tiên FTC đâm đơn kiện Facebook. Họ đã từng làm điều đó vào tháng 12 năm 2020, dưới thời cựu chủ tịch đảng Cộng hòa Joseph J. Simons, trong một động thái được cả đảng Dân chủ và Cộng hòa ca ngợi là một “dấu hiệu của việc thực thi cứng rắn”.

Vào thời điểm đó, danh tiếng của Facebook ở Washington đang “cực thịnh” và vụ kiện trở thành mối đe dọa chính trị và pháp lý đáng kể nhất đối với hoạt động kinh doanh của Facebook trong lịch sử, tượng trưng cho mối quan hệ của công ty với cả hai bên ở Washington đang xấu đi đáng kể.

Facebook đang là mạng xã hội lớn nhất thế giới.

Tất nhiên, vụ kiện đã được các nhà lập pháp từ cả hai Đảng đón nhận nồng nhiệt, đặc biệt là khi họ đang quay cuồng giữa đại dịch COVID-19 và trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020 nóng bỏng, đầy tranh cãi.

Nhưng, vụ kiện đã không được giải quyết vào tháng 6 khi Thẩm phán James E. Boasberg của của tòa án Quận Columbia bác bỏ, nói rằng FTC đã không chứng minh được rằng Facebook là một công ty độc quyền. Tuy nhiên, tòa đã cho FTC một cơ hội thử lại. 

Giờ đây hai bên lại tiếp tục mổ xẻ nhau trong một cuộc chiến pháp lý tốn kém và dai dẳng. 

Rõ ràng là gần đây, chính quyền Biden đã tập trung vào việc gia tăng cạnh tranh trong nền kinh tế, ban hành một lệnh điều hành mở rộng vào tháng trước nhằm mục đích giảm bớt ảnh hưởng của các công ty BigTech. Đây có thể được coi là một động thái mạnh của Washington nhằm vào việc “cần phải làm gì đó để kiềm chế sức mạnh của BigTech, sau những hành động can thiệp bầu cử, thông tin sai lệch, vi phạm quyền riêng tư và các hoạt động kinh doanh săn mồi”. 

Tuy nhiên, Facebook cũng tỏ ra cứng rắn: “Chính phủ Mỹ không có tuyên bố hợp lệ và việc mua lại Instagram và WhatsApp của chúng tôi đã được FTC xem xét và xóa bỏ nhiều năm trước”.

Facebook đang nắm nhiều lợi thế trong vụ kiện chống độc quyền.

Họ cũng cho rằng: “Các tuyên bố của FTC là một nỗ lực để viết lại luật chống độc quyền, nhưng thật không may là bất chấp việc tòa bác bỏ đơn kiện và kết luận rằng nó thiếu cơ sở để yêu cầu bồi thường, FTC đã lựa chọn tiếp tục vụ kiện vô bổ này".

Có thể thấy, bất kể việc các nhà hoạt động chống độc quyền đã ca ngợi động thái của chính phủ Mỹ, giá cổ phiếu của Facebook không hề bị ảnh hưởng bởi vụ kiện, vẫn dao động ở mức 355 USD / cổ phiếu vào cuối tuần qua.

Tại Mỹ, FTC đang chia sẻ chức năng thực thi pháp luật cạnh tranh cùng với Cục Cạnh tranh của Bộ Tư pháp Mỹ (DOJ), biến nước này thành quốc gia duy nhất có mô hình hai cơ quan song song cùng thực thi pháp luật về cạnh tranh. Tuy vậy, nhiều chuyên gia phân tích cho rằng, FTC có thể sẽ “húc đầu vào đá” trong việc ra lệnh bắt Facebook phải chia tay Instagram hoặc WhatsApp, đơn giản vì tính pháp lý của thương vụ và quyền lực rất lớn của Facebook.