Quảng Nam sẽ phân kỳ tiến độ thực hiện dự án bất động sản

Cụ thể, sáng ngày 10/9, UBND tỉnh Quảng Nam tiếp tục gặp mặt Hiệp hội doanh nghiệp để tìm hướng tháo gỡ khó khăn cho cộng đồng doanh nghiệp trên địa bàn. Tại đây, Hiệp hội doanh nghiệp tỉnh Quảng Nam đã có báo cáo chi tiết về các khó khăn mà cộng đồng doanh nghiệp bất động sản đang đối mặt.

Trong đó, vấn đề giải phóng mặt bằng (GPMB) được đưa ra bàn thảo luận rất nhiều lần nhưng vẫn chưa được giải quyết dứt điểm. Theo Hiệp hội doanh nghiệp tỉnh Quảng Nam, công tác GPMB các dự án phức tạp, cơ chế chính sách về bồi thường, GPMB thay đổi qua các thời kỳ làm khó khăn trong công tác bồi thường GPMB.

Các doanh nghiệp cũng cho rằng cơ quan chức năng liên quan đến công tác GPMB chưa quyết liệt trong công tác này, điển hình như trường hợp đã có quyết định cưỡng chế thu hồi đất từ năm 2022, tuy nhiên hồ sơ thủ tục kéo dài, vẫn chưa thực hiện được phương án cưỡng chế thu hồi đất. Có trường hợp hộ dân bị giải tỏa tại dự án, được chủ đầu tư bố trí đất khai thác tại dự án đề các hộ dân xây dựng nhà ở.

“Tuy nhiên do vướng mắc trong quy trình thủ tục nên lô đất chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Trong khi đó, hộ dân cần xây dựng nhà đề sinh sống ổn định tại vị trí đất khai thác do chủ đầu tư bố trí thì bị cơ quan chức năng ngăn cản và ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với chủ đầu tư với số tiền phạt hơn một trăm triệu đồng”, báo cáo của Hiệp hội nêu.

Ngoài ra, các chủ đầu tư cũng nói đến trường hợp hồ sơ pháp lý không đảm bảo, hiện trạng thực tế thiếu đất so với Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCN QSDĐ), đơn vị GPMB phối hợp với UBND phường, các đơn vị có liên quan họp giải quyết nhưng đến thời điểm hiện nay vẫn chưa giải quyết được,... Việc thực hiện giải phóng mặt bằng 100% trong một khoảng thời gian là bất khả thi và không thể thực hiện được.

Các doanh nghiệp cũng nói đến khó khăn về thời điểm thực hiện nghĩa vụ ký quỹ bảo đảm thực hiện dự án. Chủ đầu tư cho rằng đối với những dự án có tiền tạm ứng bồi thường lớn hơn tiền ký quỹ chậm tiến độ do lỗi của địa phương chậm bàn giao mb và không phải lỗi do nhà đầu tư thì được miễn ký quỹ theo quy định. Đồng thời, những dự án bị buộc phải điều chỉnh chấp thuận đầu tư do yêu cầu của tỉnh như điều chỉnh để tạo quỹ đất tđc cho tỉnh, hoặc điều chỉnh tiến độ do vướng GPMB thì miễn ký quỹ.

Ông Trần Quốc Bảo – Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp tỉnh Quảng Nam nhắc đến một vấn đề khác là gia hạn tiến độ thực hiện. Theo ông Bảo, nếu các dự án có khả năng thực hiện thì nên gia hạn tiến độ để các chủ đầu tư tiếp tục triển khai và Sở KH&ĐT chủ trì triển khai, tránh lấy ý kiến quá nhiều các đơn vị khác.

Cùng với đó là vấn đề giao đất, cách thức để giao đất cho các dự án triển khai thực hiện trong thời gian tới sẽ như thế nào? Ông Bảo đặt câu hỏi các địa phương sẽ làm thế nào để giao đất các phần tiếp theo nếu thực hiện được công tác GPMB và nếu không giao đất được thì sẽ khép dự án lại như thế nào?

“Cần phải rõ nét trong vấn đề này. Cần có sự khẳng định nhất định, thống nhất của lãnh đạo tỉnh khi các dự án đã được giao đất từng phần, đã có quyết định tiền sử dụng đất mà chưa nộp, bây giờ nộp có được cấp sổ hay không? Thực tế, nhiều ngân hàng thấy doanh nghiệp bất động sản Quảng Nam là “chạy mất”, vì ngân hàng khi cầm sổ của các doanh nghiệp cũng rất bị động”, ông Trần Quốc Bảo nêu vấn đề.

Tuy nhiên, vị này cũng đề cập đến nỗi sợ của doanh nghiệp với các nhà đầu tư khi nộp tiền vào mà không có sổ hoặc nếu không nộp tiền thì cơ quan Thuế sẽ nhắc tên. Vì vậy, nhiều doanh nghiệp lo lắng về vấn đề nộp tiền sử dụng đất và thể hiện mong muốn phía Cục thuế không cưỡng chế thuế.

Về vấn đề này, ông Trần Nam Hưng – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam khẳng định công tác GPMB cần phải quyết liệt hơn, chí ít cũng có kế hoạch chi tiết của UBND cấp huyện đối với từng dự án cụ thể, phần việc cụ thể và mốc thời gian thực hiện cụ thể. Trên cơ sở kế hoạch, ông Hưng yêu cầu phải có biên bản làm việc với chủ đầu tư để công bố kế hoạch, làm rõ trách nhiệm giữa các bên.

Thông tin về các dự án trên địa bàn, đại diện Sở KH&ĐT Quảng Nam cho hay đang có 177 dự án khu dân cư, khu đô thị,... được thực hiện. Trong đó có 11 dự án được các cấp có thẩm quyền chấm dứt dự án, 1 dự án đang thực hiện thủ tục chấm dứt hoạt động đầu tư, 4 dự án được chuyển giao cho UBND Thị xã Điện Bàn tổ chức thực hiện.

Đồng thời, có 17 dự án đã triển khai hoàn thành và hoàn thành công tác quyết toán. Có 18 dự án bao gồm đã hoàn thành, bàn giao đi vào sử dụng chưa quyết toán và các dự án đã cơ bản hoàn thành nhưng chưa nghiệm thu, chưa quyết toán; có 6 dự án thuộc sự quản lý của Ban quản lý khu kinh tế và các khu công nghiệp quản lý.

Còn lại có 120 dự án đang triển khai thực hiện (có 25 dự án đã có Quyết định lựa chọn nhà đầu tư và 95 dự án giao nhà đầu tư). Trong 95 dự án đã giao nhà đầu tư thì Ủy ban Kiểm tra Trung ương xác định có 73 dự án giao đất không qua đấu thầu, các dự án còn lại địa phương tự rà soát.

Thông tin từ vị đại diện sở, sau khi các đoàn vào Quảng Nam kiểm tra và yêu cầu số liệu ký quỹ, năm 2023 Sở KH&ĐT đã bắt đầu yêu cầu ký quỹ và phát hiện nhiều doanh nghiệp chưa ký quỹ, từ đây dẫn đến những khó khăn.

“Theo quy định, các dự án nhà nước giao đất, cho thuê đất thì phải ký quỹ. Còn việc hoãn ký quỹ thì phải dựa vào thời điểm ký quỹ sau khi có Quyết định phê duyệt nhà đầu tư đến trước khi tiến hành GPMB, nếu chủ đầu tư không ứng tiền GPMB. Không có quy định pháp luật về việc Nhà nước chậm giao đất thì nhà đầu tư được hoãn ký quỹ”, vị đại diện nói.

Về điều chỉnh tiến độ dự án, thời gian qua Sở KH&ĐT đã trình 43 dự án để gia hạn tiến độ, tỉnh đã điều chỉnh 36 dự án, còn 7 dự án chưa có văn bản gia hạn. Trong 120 dự án đang triển khai thì có 57 dự án còn tiến độ; 21 dự án còn tiến độ thực hiện theo văn bản chủ trương ban đầu; 36 dự án được điều chỉnh tiến độ;7 dự án hết tiến độ thực hiện và sở đã tổng hợp; 10 dự án hết tiến độ đã có báo cáo khó khăn; 5 dự án hết tiến độ nhưng đang được các cơ quan liên quan thực hiện thanh tra; 6 dự án hết tiến độ và sở đã tổng hợp, rà soát theo quy định.

“Hiện nay, sở đang trình gia hạn tiến độ 18 dự án, còn 13 dự án khác hết tiến độ thì sở yêu cầu ký quỹ để xem xét trình gia hạn, cũng có 4 dự án được yêu cầu nộp hồ sơ. Khó khăn nhất trong gia hạn tiến độ là ảnh hưởng từ các quy định pháp luật mới như luật đất đai 2024 và các dự án này đã bị Uỷ ban Kiểm tra Trung ương xác định giao đất không qua đấu thầu. Và trong gia hạn tiến độ cũng gặp khó khăn từ ký quỹ do các nhà đầu tư không chịu ký quỹ”, đại diện Sở KH&ĐT nói thêm.

Tại kết luận, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Trần Nam Hưng khẳng định việc bồi thường GPMB là nhiệm vụ của địa phương, các địa phương phải tập trung triển khai vì từ đây sẽ tạo điều kiện phát triển kinh tế - xã hội – tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, giảm khiếu kiện của nhân dân. Vì vậy, ông Hưng đề nghị các địa phương xem xét cấp đất tái định cư trước, UBND các huyện phải xây dựng kế hoạch cụ thể về tiến độ bồi thường, khi các doanh nghiệp ứng đủ tiền bồi thường theo yêu cầu của huyện và phải có biên bản giữa huyện và chủ đầu tư.

Về gia hạn tiến độ dự án, ông Hưng yêu cầu các doanh nghiệp phải đảm bảo thực hiện ký quỹ với pháp luật hiện hành, Sở KH&ĐT sẽ là đầu mối để trình hồ sơ gia hạn. Đồng thời, hồ sơ khi trình gia hạn tiến độ dự án phải có văn bản xác nhận của cấp địa phương về việc chủ đầu tư đã tạm ứng tiền bồi thường GPMB .

“Về phân kỳ tiến độ thực hiện dự án, tiến độ 1 sẽ chấp nhận chủ trương giao đất trước cho tái định cư đối với các dự án tái định cư tại chỗ theo đúng quy hoạch được duyệt và đất hạ tầng khung. Sau khi giao đất tái định cư, phần đất còn lại cho tối đa phân 2 kỳ, các ô đất phải liền kề với nhau theo quy hoạch chi tiết 1/500 đã được duyệt. Tỉnh cũng sẽ nghiên cứu cấp sổ tối đa đối với từng giai đoạn đã được phân kỳ”, ông Trần Nam Hưng nhấn mạnh.