Gửi bình luận
Để thúc đẩy phát triển, ngăn chặn các hành vi xâm hại, tham gia góp ý Dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi), không ít ý kiến cho rằng, cần bổ sung quy định về bản quyền tác phẩm báo chí.
Việc sửa đổi Luật Báo chí hiện hành được cho là một nhiệm vụ cấp thiết, nhằm tiếp tục thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng về báo chí, đặc biệt là định hướng đã được nêu tại Đại hội XIII của Đảng: “Xây dựng nền báo chí, truyền thông chuyên nghiệp, nhân văn và hiện đại”.
Đồng thời, Dự án Luật được xây dựng cũng nhằm cụ thể hóa các quy định của Hiến pháp năm 2013, bảo đảm tính thống nhất và đồng bộ trong hệ thống pháp luật. Mục tiêu lớn của việc sửa đổi này là khắc phục những tồn tại, hạn chế và vướng mắc đã phát sinh trong thực tiễn công tác báo chí thời gian qua...
Trong đó, để thúc đẩy phát triển, ngăn chặn các hành vi xâm hại, tham gia góp ý Dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi), không ít ý kiến cho rằng, cần bổ sung quy định về bản quyền tác phẩm báo chí.
Tham gia góp ý, về quyền tác giả trong lĩnh vực báo chí (Điều 39), đại biểu Lê Nhật Thành - Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hà Nội cho rằng, Dự thảo Luật cơ bản kế thừa quy định hiện hành, yêu cầu cơ quan báo chí thực hiện theo pháp luật về quyền tác giả, quyền liên quan khi đăng, phát tác phẩm báo chí.
Tuy nhiên, theo đại biểu, quy định này mới chỉ dừng ở việc viện dẫn mà chưa làm rõ trách nhiệm pháp lý của cơ quan báo chí, đặc biệt trong bối cảnh ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) ngày càng phổ biến.
Do vậy, đại biểu Lê Nhật Thành đề nghị, cơ quan soạn thảo nghiên cứu bổ sung các quy định cụ thể về trách nhiệm của cơ quan báo chí trong việc kiểm soát nguồn gốc, tính hợp pháp của tác phẩm báo chí, kể cả khi sử dụng AI để hỗ trợ sáng tạo nội dung.
Đồng quan điểm, tham gia góp ý về phát triển báo chí số, đại biểu Trần Thị Thu Đông - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Cà Mau cũng cho rằng, đối với khái niệm "nền tảng số báo chí quốc gia" cần được làm rõ.
Theo đại biểu, nếu là hạ tầng dùng chung thì phù hợp; nhưng nếu là nền tảng phân phối nội dung độc quyền, sẽ hạn chế tính cạnh tranh và sáng tạo. Nên coi đây là công cụ hỗ trợ dữ liệu, phòng chống tin giả, thay vì cơ chế phân phối nội dung. Đồng thời, cần bổ sung quy định về bản quyền tác phẩm báo chí sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI), bảo vệ quyền tác giả, khuyến khích đổi mới sáng tạo…
Liên quan đến vấn đề này, tham gia góp ý Dự thảo Luật, đại biểu Phạm Khánh Phong Lan - Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hồ Chí Minh cũng cho rằng, Dự thảo lần này được viết rất công phu, chi tiết.
Tuy nhiên, đại biểu cũng bày tỏ trăn trở về việc cạnh tranh trong môi trường báo chí và vấn đề bản quyền.
Theo đại biểu, sự cạnh tranh trong môi trường báo chí hiện nay rất khốc liệt, từ việc có nguồn tin, đến biên tập, đăng tải, nhất là khi có sự xuất hiện của mạng xã hội. Phóng viên phải chạy đua từng phút, từng giây.
Trong khi các quy định được đưa ra chỉ kiểm soát cơ quan báo chí chính thống. Mỗi phóng viên làm báo chính thống, ngoài tự ý thức phải tự kiểm duyệt, còn qua nhiều khâu kiểm tra trước khi tin bài được xuất bản. Điều này vô hình chung tạo thành cơ chế cạnh tranh không lành mạnh với phóng viên tự do.
"Nhiều lúc phóng viên tự do, thấy thông tin nóng, tin giật gân chỉ cần đăng lên mạng xã hội. Hay vấn đề bản quyền, ví dụ một nhà báo viết một bài báo rất hay, chỉ 30 giây sau là bài báo đã được sao chép tràn ngập trên mạng, rất hiếm xin phép tác giả. Do đó, theo tôi, báo chí phải làm sao cạnh tranh một cách lành mạnh", đại biểu bày tỏ.
Đồng quan điểm, để ngăn chặn những hành vi xâm hại gây ảnh hưởng đến hoạt động báo chí chính thống, một số đại biểu Quốc hội cũng kiến nghị, làm rõ chế tài xử lý hành vi lợi dụng mạng xã hội mạo danh cơ quan báo chí, quy định rõ thẩm quyền thu hồi tên miền, xử phạt và công khai kết quả xử lý, nhằm ngăn chặn tình trạng "báo chí giả" tràn lan trên không gian mạng.
Theo Chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, Dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi) sẽ tiếp tục được đưa ra lấy ý kiến thảo luận và dự kiến sẽ được xem xét, thông qua tại Kỳ họp này.
