Sửa Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp: Cần tiếp tục hoàn thiện các bất cập

Theo đó, việc sửa đổi và ban hành Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp được cho là cần thiết để thực hiện chủ trương, đường lối về cải cách hệ thống chính sách thuế nói chung, chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp nói riêng đã được nêu tại các văn bản của Đảng, Nhà nước; đáp ứng các yêu cầu từ thực tiễn, từ tình hình phát triển mới của nền kinh tế cũng như yêu cầu hội nhập quốc tế.

Việc sửa đổi và ban hành Luật này nhằm sửa đổi hoặc bãi bỏ những nội dung không còn phù hợp; hạn chế tối đa việc lồng ghép chính sách xã hội với chính sách miễn, giảm thuế; bảo đảm tính trung lập của thuế để áp dụng ổn định, dài hạn; thu hút sự tham gia của các thành phần kinh tế đầu tư vào các ngành nghề và địa bàn cần khuyến khích đầu tư phù hợp với thông lệ quốc tế, gắn với cơ cấu lại nguồn thu, mở rộng cơ sở thuế phù hợp với bối cảnh, tình hình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước…

Dù đem đến nhiều kỳ vọng, tuy nhiên, Dự thảo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi) được cho vẫn còn những bất cập cần được tiếp tục hoàn thiện.

Tham gia góp ý Dự thảo Luật (sửa đổi), đại biểu Nguyễn Thành Trung – Đoàn đại biểu quốc hội tỉnh Yên Bái đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu để đảm bảo thống nhất trong hệ thống pháp luật, có thể quy định bổ sung mức thuế thấp hơn thuế suất phổ thông ưu đãi cho các đối tượng doanh nghiệp nhỏ và vừa theo thời gian xác định, đảm bảo các doanh nghiệp doanh nghiệp nhỏ và vừa đều được hưởng chính sách ưu đãi.

Bên cạnh đó, đại biểu này cũng cho rằng, căn cứ để xác định doanh nghiệp doanh nghiệp nhỏ và vừa hưởng ưu đãi thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp là doanh thu chưa thật sự hợp lý, vì căn cứ để tính thuế là thu nhập.

Quy định này làm phát sinh chi phí quản lý, cơ quan thuế phải tìm thông tin về doanh thu của doanh nghiệp. Chưa kể, với cùng quy mô doanh nghiệp, một số ngành nghề có tỷ suất lợi nhuận cao sẽ có thu nhập cao hơn, không đảm bảo công bằng giữa các doanh nghiệp cùng quy mô.

Việc lấy doanh thu làm căn cứ ưu đãi thuế cũng sẽ dẫn tới nguy cơ doanh nghiệp “không chịu lớn” khi luôn muốn thành lập mới hoặc chia nhỏ để giảm quy mô doanh thu nhằm được hưởng về ưu đãi thuế.

Từ đó, đại biểu Nguyễn Thành Trung đề xuất, để xác định doanh nghiệp nhỏ và vừa hưởng ưu đãi thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp nên căn cứ vào ngưỡng thu nhập thay vì căn cứ vào doanh thu.

Còn theo đại biểu Nguyễn Duy Thanh – Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Cà Mau), quy định về thuế suất như Dự thảo Luật đề xuất còn bất cập.

Do đó, đại biểu đề nghị, miễn giảm thuế 3 năm đầu cho doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, cân nhắc giảm thuế suất xuống 18% cho các doanh nghiệp, để khuyến khích doanh nghiệp lớn mạnh, tránh tình trạng doanh nghiệp cứ kê khai doanh thu dưới 3 tỷ đồng và dưới 50 tỷ đồng để hưởng thuế thu nhập thấp hơn…

Đại biểu cũng đề nghị, Việt Nam áp dụng doanh thu cho tất cả doanh nghiệp là 18% để giúp các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ có điều kiện để phát triển, không e ngại về áp dụng doanh thu lớn.

Bên cạnh những vấn đề đã nêu, tham gia góp ý, một số ý kiến cũng tỏ ra lo ngại về việc ưu đãi thuế dựa vào căn cứ doanh thu như dự thảo sẽ sinh ra tình trạng doanh nghiệp “xé nhỏ”, tạo ra nhiều công ty con. Không loại trừ doanh nghiệp lớn hóa nhỏ hoặc doanh nghiệp có doanh thu ở mức “mấp mé” tìm cách lách để được hưởng lợi thuế.

Trước đó, cho ý kiến thẩm định về Dự án Luật này, dù nhất trí về sự cần thiết sửa đổi Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp để khắc phục các vướng mắc, bất cập của luật hiện hành và phù hợp với quá trình phát triển của nền kinh tế trong nước và thế giới. Tuy nhiên, Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội cũng nêu rõ, một số ý kiến cho rằng, việc sửa đổi luật lần này chưa giải quyết được tổng thể các vấn đề đặt ra để thu hút đầu tư một cách hiệu quả trong điều kiện mới. Hiện các nước trong khu vực cũng chưa có bước đi rõ ràng về các chính sách ưu đãi thuế trong bối cảnh “hậu thuế tối thiểu toàn cầu”.

Vì vậy, Ủy ban Tài chính, Ngân sách đề nghị cân nhắc thêm về lùi thời điểm sửa Luật này cho phù hợp.

Được biết, tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, ngày 28/11, Quốc hội sẽ tiến hành thảo luận ở hội trường về Dự án Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi).