Sức sống mới từ du lịch cộng đồng Pù Luông

Nhiều lần đến Thanh Hóa, tôi thường dừng chân ở thành phố, Sầm Sơn, Hải Tiến hay các vùng ven biển quen thuộc. Những huyện miền núi như Bá Thước, Quan Hóa - nơi người dân sống chủ yếu bằng nông, lâm, thổ sản, chỉ được nhắc đến qua câu nói vui về sinh kế: “luồng, lang, lạc, lúa”. Thế nhưng, vùng đất này lại sở hữu vẻ đẹp thiên nhiên hoang sơ, hùng vĩ cùng nhiều đặc sản hấp dẫn như gà đen, lợn bản, cá suối, nếp nương…

Cách Hà Nội khoảng 180 km, gần thị trấn Mai Châu (Hòa Bình), Pù Luông đang trở thành điểm đến hấp dẫn với du khách trong và ngoài nước. Được ví như “Sapa thu nhỏ”, Pù Luông gây ấn tượng bởi núi non điệp trùng, những cung đường uốn lượn bên sườn núi và thung lũng ruộng bậc thang tầng tầng lớp lớp. Ở độ cao trên 1.000 mét, không khí nơi đây trong lành, mát mẻ quanh năm; đỉnh Pù Luông cao 1.700 mét mang đến tầm nhìn bao quát khung cảnh hùng vĩ, nên thơ của núi rừng Thanh Hóa.

Sau nhiều lần tìm hiểu, tôi chọn đến Pù Luông vào mùa lúa chín. Chặng đường dài hoàn toàn xứng đáng khi nơi đây đón tôi bằng nắng vàng rực rỡ, không khí mát lành và những thửa ruộng chớm chín nhuộm sắc vàng chanh dịu mắt. Dọc tuyến từ Pù Luông đến bản Đôn, hàng loạt homestay, resort khang trang mọc lên, nhiều công trình mới đang được xây dựng, cho thấy vùng đất này đang chuyển mình mạnh mẽ theo hướng phát triển du lịch.

Sự phát triển đó mở ra cơ hội tăng thu nhập, tạo việc làm cho người dân địa phương. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải gìn giữ cảnh quan tự nhiên và bản sắc văn hóa bản địa - yếu tố làm nên sức hút riêng của Pù Luông. Nếu quy hoạch thiếu hợp lý, xây dựng tràn lan, bê tông hóa cảnh quan, Pù Luông có thể đánh mất chính vẻ đẹp khiến du khách tìm đến.

Bên cạnh những trải nghiệm quen thuộc như bay dù lượn, ngắm mùa vàng hay đạp xe giữa thung lũng, Pù Luông cần phát triển thêm các hoạt động du lịch đặc sắc để thu hút du khách. Những tour trải nghiệm như cùng người dân thu hoạch lúa, đi rừng đêm, bắt cua, nhặt ốc hay trekking khám phá núi rừng sẽ mang lại cảm giác gần gũi, chân thực và khác biệt. Chính sự hồn hậu, mộc mạc của con người nơi đây sẽ trở thành điểm nhấn, giúp du lịch Pù Luông thêm đậm đà bản sắc và bền vững hơn.

Là người từng khám phá nhiều hang động, tôi đặc biệt ấn tượng với hang Dơi ở Pù Luông. Vòm hang rộng lớn như miệng cá voi khổng lồ, những tầng nhũ đá óng ánh tạo nên khung cảnh kỳ vĩ và huyền bí, gợi liên tưởng đến hang Đầu Gỗ trên vịnh Hạ Long nhưng còn nguyên nét hoang sơ. Bên ngoài hang là con suối róc rách chảy qua những thửa ruộng xanh mướt, nơi những đứa trẻ dân tộc hồn nhiên nô đùa, tạo nên bức tranh yên bình, thơ mộng của núi rừng.

Tuy nhiên, đường vào hang Dơi vẫn còn nhiều thử thách với những dốc quanh co, phù hợp cho những ai yêu thích phiêu lưu. Chợ phiên phố Đoàn họp vào thứ Năm và Chủ nhật hằng tuần là điểm dừng chân thú vị với các đặc sản địa phương như nhộng ong, châu chấu, đuông dừa... Nếu được quảng bá đúng hướng, đây có thể trở thành sản phẩm du lịch đặc trưng của Pù Luông.

Dù vậy, hạ tầng giao thông tại nhiều điểm du lịch vẫn còn hạn chế, đường nhỏ hẹp và xuống cấp khiến việc di chuyển mất nhiều thời gian. Nhiều bản làng trên cao như Sơn, Bá, Mười có cảnh sắc đẹp nhưng thiếu điểm dừng chân, dịch vụ trải nghiệm.

Để Pù Luông phát triển bền vững, mỗi điểm đến cần được gắn với một câu chuyện, giúp du khách cảm nhận chiều sâu văn hóa chứ không chỉ dừng lại ở những tấm ảnh check-in. Các địa danh nổi tiếng như thác Hiêu, bản Hiêu, điểm cọn nước hay cung đường chữ S sẽ hấp dẫn hơn nếu được lồng ghép yếu tố văn hóa bản địa.

Về lâu dài, cần có quy hoạch tổng thể, hình thành chuỗi du lịch trải nghiệm kết hợp thiên nhiên, đặc sản và văn hóa, hướng tới mục tiêu đưa du lịch trở thành mũi nhọn kinh tế của vùng Pù Luông.