“Tắc nghẽn” tại sân bay Tân Sơn Nhất: Cục Hàng không sẽ thu hồi slot của các hãng bay không dùng hết

Sẽ thu hồi slot…

Theo đó, Cục Hàng không Việt Nam vừa có công văn báo cáo Bộ Giao thông Vận tải về công tác quản lý, giám sát việc sử dụng slot (kế hoạch thời gian đến hoặc đi từ một sân bay dành cho một máy bay vào một ngày giờ nhất định) của các hãng hàng không.

Cụ thể, Cục đã giám sát chặt chẽ tình hình sử dụng đúng slot, các slot không sử dụng của các hãng hàng không và có các chế tài đối với hãng sử dụng slot không hiệu quả. Hàng tuần, Cục thống kê và công bố kết quả giám sát hãng có tỷ lệ sử dụng đúng slot trên 80% để xem xét cấp slot bổ sung.

Theo thống kê của Cục, 2 tuần đầu tiên của lịch bay mùa hè (từ 28/3 đến 11/4), tỷ lệ sử dụng slot trên số slot xác nhận của các hãng đạt 94,5% tại Nội Bài và 85,3% tại Tân Sơn Nhất.

Pacific Airlines, Vietravel Airlines và Vasco là 3 hãng hàng không đứng đầu danh sách không sử dụng đủ 80% slot được cấp. Cụ thể, tại Tân Sơn Nhất, tỷ lệ slot không sử dụng của Pacific Airlines chiếm tỷ lệ cao nhất với 38,4%, tiếp đó là Vietravel Airlines, 23,8%. Tại Nội Bài, tỷ lệ không sử dụng hết slot của Vasco cao nhất với 33,3%.

Đáng chú ý, từ 12/4 - 18/4, tại Tân Sơn Nhất các hãng đều sử dụng gần hết slot. Chỉ có Pacific Airlines có 15,9% slot không sử dụng. Trong khi đó tại Nội Bài, tỷ lệ không sử dụng slot của các hãng rất thấp, riêng Vasco có tới 51,2% slot không sử dụng.

Cũng theo Cục Hàng không, để tiếp tục nâng cao việc sử dụng hiệu quả slot trong bối cảnh nhu cầu vận chuyển gia tăng dịp cao điểm hè 2021. Và kể từ ngày 28/3, Cục tiến hành thu hồi các chuỗi slot không sử dụng trong 5 tuần liên tiếp của các hãng hàng không Việt Nam, xác nhận cho các hãng hàng không theo nguyên tắc: Thống kê tỷ lệ sử dụng slot/slot xác nhận, tỷ lệ sử dụng đúng slot/số slot được xác nhận hàng tuần; công bố các chỉ số này trên Trang thông tin điện tử của Cục Hàng không và sử dụng chỉ số này để thực hiện công tác xác nhận slot bổ sung hàng tuần khi hãng hàng không có tỷ lệ sử dụng slot/slot xác nhận của tuần gần nhất đạt từ 85% trở lên và tỷ lệ sử dụng đúng slot/số slot được xác nhận đạt từ 80% trở lên; tiếp tục yêu cầu các hãng hàng không trả slot tối thiểu trước 7 ngày. Đồng thời, Cục cấp quyền truy cập hệ thống phần mềm quản lý slot cho các hãng hàng không Việt Nam, Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam và Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam nhằm công khai, minh bạch quỹ slot cập nhật hàng ngày.

Tính đén thời điểm hiện tại, Cục Hàng không đang điều phối lịch bay mùa hè năm 2021 (từ 28/3 đến 31/10) tại sân bay Tân Sơn Nhất với tổng quỹ slot là 984 chuyến/ngày. Tổng số slot trong khung giờ ngày (5 giờ - 22 giờ) là 736 chuyến/ngày. Số lượng slot đã xác nhận cho các hãng hàng không trung bình là 754 chuyến/ngày, trong đó ngày cao nhất là 839 chuyến/ngày và ngày thấp nhất là 584 chuyến/ngày. Số slot còn khả dụng chủ yếu vào các khung giờ đêm.

Đối với sân bay Nội Bài, tổng quỹ slot là 708 chuyến/ngày. Tổng số slot trong khung giờ ngày (5 giờ -22 giờ) là 478 chuyến/ngày. số lượng slot đã xác nhận cho các hãng hàng không trung bình là 581 chuyến/ngày, trong đó ngày cao nhất là 591 chuyến/ngày và ngày thấp nhất là 572 chuyến/ngày. Tương tự như sân bay Tân Sơn Nhất, số slot còn khả dụng chủ yếu vào các khung giờ đêm.

… và sử dụng slot quốc tế cho nội địa

Về các slot quốc tế, Cục Hàng không cho biết đã rà soát tình hình trả lại slot các chuyến bay quốc tế của hãng hàng không nước ngoài và phân bổ cho các hãng hàng không Việt Nam, cho phép các hãng hàng không Việt Nam được sử dụng các slot quốc tế cho khai thác chuyến bay nội địa. Trong trường hợp hãng hàng không nước ngoài có slot lịch sử trùng với slot đã cấp trở lại khai thác, Cục sẽ thông báo hãng hàng không trước 7 ngày để trả lại và xác nhận cho hãng hàng không nước ngoài có slot lịch sử.

Trước đó, những hình ảnh hành khách rồng rắn chen chúc, di chuyển chậm chạp, từng bước ở khâu làm thủ tục soi chiếu an ninh cảng HKQT Tân Sơn Nhất đang để lại nhiều ý kiến trái chiều. Điều đáng nói, nguyên nhân dẫn dến tỉnh trạng nêu trên được các hành khách phản ánh là do các cửa soi chiếu an ninh làm việc chưa hết công suất, nhiều cửa không hoạt động theo dạng “đóng quầy”. Do đó, theo đại diện các doanh nghiệp lữ hành và người dân: “Nếu tình trạng này tiếp tục kéo dài, sẽ cản trở nhu cầu đi lại của hành khách, thậm chí ảnh hưởng đến sự phục hồi của ngành hàng không và du lịch”. - Công văn của Cục Hàng không nêu rõ.

Đáng chú ý, sau khi dư luận lê tiếng, ông Phạm Vũ Cường - Phó giám đốc Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất đã có trao đổi với báo chí liên quan tới những ồn ào về “tắc nghẽn” tại Sân bay Tân Sơn Nhất trong những ngày qua.

Theo ông Cường, "nếu có hành khách bị lỡ chuyến tại sân bay cũng sẽ là lỗi của các hãng hàng không, sẽ không có một hành khách nào bị lỡ chuyến vì lỗi của an ninh soi chiếu".

Giải thích về sự ùn tắc xảy ra ở khâu soi chiếu khiến khách hàng bức xúc, ông Cường cho rằng: “Nếu quá tải mới phải nói chứ ngày 500 - 600 chuyến bay thì không vấn đề gì. Tuy nhiên, oái ăm chuyến bay dồn vào nhà ga quốc nội. Ga quốc tế thì trống như chùa Bà Đanh. Nhìn thấy mà đau xót. Tài sản như thế mà vẫn bảo trì bảo dưỡng nhưng không kiếm được đồng xu nào".

Ùn ứ và nếu có hành khách bị lỡ chuyến tại sân bay cũng sẽ là lỗi của các hãng hàng không, sẽ không có một hành khách nào bị lỡ chuyến vì lỗi của an ninh soi chiếu.

Theo ông Cường, một giờ là 42 - 46 chuyến, trước kia là nửa quốc tế và nửa quốc nội, san ra cho 2 nhà ga vẫn khai thác thoải mái. Bây giờ quốc tế bay cực kỳ hạn chế, nên toàn bộ slot dồn vào ga quốc nội.

Vấn đề là slot cấp một đằng, các hãng bay một nẻo. Các hãng bay không tuân thủ slot. Khung giờ đã được cấp không quá tải, hãng lại không bay. Hãng lấy lý do trễ chuyến do delay, từ 5h đến 6h xin chuyển sang 6h30 mới bay vì khách trễ chuyến, xăng dầu trục trặc... để lùi giờ ra.

Và vì không tuân thủ slot cục cấp nên có những lúc lên đến 26 chuyến/giờ. Trước kia có chuyến dùng máy bay ATR72 với 70 khách, giờ bay đường trục Hà Nội - TP.HCM các hãng đều vác Boeing 787, Airbus A350 khai thác với 300 khách/chuyến.

Theo cấp phép, sảnh A chỉ thông qua an ninh 1.700 khách/giờ, sảnh B 1.600 khách/giờ. Nhưng thực tế tối đa sảnh A đã lên tới 2.400 - 2.700 khách. Vậy làm sao không quá tải được, khi cơ sở hạ tầng có hạn. Do đó, nếu các hãng tuân thủ slot, các chuyến sau bị dồn không? Có ai tìm hiểu hệ số đúng giờ của các hãng là bao nhiêu rồi từ đó mới hỏi đến người quản lý cơ sở hạ tầng? Chính những cái lách để kinh doanh, kiếm thêm khách khiến thiệt hại, trách nhiệm, dư luận đổ lên đầu người quản lý cơ sở hạ tầng. Không ai nhìn ra vấn đề đó để đặt vấn đề với Cục Hàng không về việc cấp slot, hãng bay thực hiện slot ra làm sao.

"Cảng không được động vào slot. Vì slot quản lý của cục, để các hãng lên xin. Khai thác sân bay nhưng chúng tôi không được cấp slot. Hãng bay được cấp slot một đằng, thực hiện một nẻo. Nơi cấp cũng chả chế tài... Cuối cùng trách nhiệm đổ về người quản lý cơ sở hạ tầng". - ông Cường nói.