Tạo động lực cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa phát triển

Thực tế, trong cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam, số doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME) chiếm tỷ trọng lớn, tới khoảng 98%. Khối SME với số lượng chiếm đa số vẫn được coi là trụ cột của nền kinh tế Việt Nam, đóng góp 45% GDP của cả nước, với sự lớn mạnh ngày càng gia tăng, các doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam có vai trò rất quan trọng, đóng góp to lớn vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Đáng nói, trong bối cảnh hiện nay, hội nhập kinh tế quốc tế không chỉ là một xu hướng mà còn là một yếu tố thiết yếu thúc đẩy sự phát triển bền vững và toàn diện của mỗi quốc gia, tuy nhiên, sự thách thức mà các SME đang phải đối mặt trong hành trình hội nhập cũng là rất lớn.

Cụ thể, các doanh nghiệp SME Việt Nam vẫn đang phải đối mặt với nhiều hạn chế trong tiến trình hội nhập và nâng cao năng lực quốc tế của mình, như nguồn lực tài chính còn hạn chế. Hay việc thiếu kỹ năng quản lý và kinh nghiệm quốc tế; chậm đổi mới công nghệ và nâng cao năng lực sản xuất; khó khăn trong việc tiếp cận thông tin thị trường và giấy phép quốc tế; thiếu đội ngũ pháp chế chuyên nghiệp; hạn chế trong việc tham gia chuỗi giá trị toàn cầu; quy trình xuất nhập khẩu còn phức tạp; gặp rào cản từ các biện pháp phi thuế quan; thiếu sự kết nối và hỗ trợ từ cơ quan chức năng và rủi ro từ biến động kinh tế toàn cầu...

Trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu đang thay đổi nhanh chóng, ông Tô Hoài Nam, Phó Chủ tịch Thường trực kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam khẳng định rằng, việc các cơ quan đại diện Việt Nam tại nước ngoài chủ động hỗ trợ SME trong thương mại quốc tế là một nhiệm vụ hết sức quan trọng. Đây không chỉ là cơ hội giúp nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp, mà còn góp phần củng cố vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế và thúc đẩy sự phát triển bền vững cho nền kinh tế quốc gia.

Theo ông Nam, để thực hiện vai trò này một cách hiệu quả, các cơ quan đại diện cần tập trung vào việc cải thiện hệ thống thông tin và tư vấn thông qua xây dựng các nền tảng trực tuyến tập trung, dễ tiếp cận nhằm cung cấp thông tin chính xác về thị trường quốc tế, quy định xuất khẩu và cơ hội kinh doanh. Đồng thời, việc tổ chức các chương trình đào tạo chuyên sâu về thương mại quốc tế, kỹ năng xuất khẩu, xây dựng thương hiệu và các vấn đề pháp lý liên quan cũng là yếu tố then chốt, giúp kết nối SME với các chuyên gia để nâng cao năng lực và đáp ứng tốt hơn các yêu cầu của thị trường toàn cầu. Song song đó, thúc đẩy các hoạt động kết nối và xúc tiến thương mại thông qua tổ chức các sự kiện giao lưu, hội chợ triển lãm, cũng như thiết lập mục tiêu cụ thể để doanh nghiệp tiếp cận dễ dàng hơn với đối tác nước ngoài, nhà nhập khẩu và các nhà phân phối là điều cần thiết. Các hoạt động này sẽ hiệu quả hơn khi được kết hợp với việc khai thác nguồn tài trợ từ các tổ chức trong và ngoài nước.

Ngoài ra, ông Nam nhấn mạnh vai trò quan trọng của hỗ trợ pháp lý trong thương thảo hợp đồng cũng như giải quyết xung đột thông qua việc cử chuyên gia pháp lý tham gia hoặc hỗ trợ khi cần thiết. Việc ứng dụng công nghệ trong quản lý dữ liệu và phân tích thị trường, cùng sự hợp tác chặt chẽ với các viện nghiên cứu và trường đại học để nắm bắt xu hướng quốc tế, sẽ giúp SME cập nhật thông tin kịp thời và điều chỉnh chiến lược kinh doanh phù hợp, từ đó tăng cường khả năng hiện diện của doanh nghiệp trên thị trường toàn cầu. Hỗ trợ tiếp cận nguồn tài chính cũng là một yếu tố thiết yếu, thông qua việc kết nối SME với các nhà đầu tư, tổ chức tài chính và các chương trình hỗ trợ vốn, tạo điều kiện để doanh nghiệp mở rộng quy mô xuất khẩu.

“Cuối cùng, việc tăng cường mối quan hệ chặt chẽ với các cơ quan chức năng và các tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp trong nước nhằm tạo ra một hệ sinh thái đồng bộ sẽ đảm bảo rằng các chính sách và chương trình hỗ trợ được triển khai hiệu quả”, ông Nam nhấn mạnh.

Đồng quan điểm, bà Trần Bình Minh, Phó trưởng ban Ban Nghiên cứu Kinh tế ngành và Lĩnh vực, Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương khuyến nghị, các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài cần thúc đẩy kết nối doanh nghiệp, xúc tiến thương mại, cải thiện hệ thống thông tin và tư vấn. Đồng thời, hỗ trợ doanh nghiệp trong việc tuân thủ các quy định pháp lý, thuế và thủ tục tại các thị trường nước ngoài…

Trên thực tế, các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài đang đóng vai trò như những “cầu nối” quan trọng, cung cấp thông tin về thị trường, văn hóa, ngôn ngữ và hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu hàng hóa vào các thị trường lớn, đầy tiềm năng. Cách thức phối hợp giữa cơ quan đại diện với doanh nghiệp và các hiệp hội trong nước chính là yếu tố then chốt để nâng cao hiệu quả hội nhập quốc tế, giúp SME Việt Nam vững bước trên con đường phát triển toàn cầu.