Thanh Hoá: Công điện hoả tốc và chuyện hộ nghèo không nhận tiền hỗ trợ

Như Diễn đàn Doanh nghiệp đã đưa tin, để hỗ trợ người dân và doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19, Chính phủ đã ban hành gói an sinh xã hội 62.000 tỷ đồng.

Và trong ngày 11-12/5 vừa qua tại một số xã, huyện thuộc tỉnh Thanh Hóa đã có hàng ngàn hộ dân có đơn tự nguyện không nhận tiền hỗ trợ từ gói 62.000 tỷ đồng của Chính phủ, để nhường cho những người khó khăn hơn.

Theo đó, hàng nghìn lá đơn được người dân ở Thanh Hóa viết và gửi chính quyền trong mấy ngày gần đây đều có chung một nội dung: “Xét thấy điều kiện gia đình đang ổn định, có thể tự túc vượt qua khó khăn do ảnh hưởng của dịch COVID-19, chúng tôi cảm ơn Đảng, Chính phủ và xin không nhận, nhường lại cho những hoàn cảnh khó khăn hơn”.

Ông Hà Duyên Nam - Phó trưởng Phòng Lao động, Thương binh và Xã hội huyện Thọ Xuân cho rằng: “Hành động của người dân viết đơn xin không nhận sự hỗ trợ của Nhà nước có thể nói đó là hành động cao cả của người dân. Xuất phát từ trách nhiệm, tình cảm đồng lòng cùng với cả nước góp sức đẩy lùi dịch bệnh COVID-19”.

Câu chuyện nhẽ ra đã gây xúc động mạnh trong dư luận nếu không có thêm những thông tin lùm xùm sau đó. 

Rằng, hàng nghìn lá đơn người dân ký đều được xã soạn sẵn nội dụng và để trống một số mục, khi hộ nào tự nguyện không nhận tiền hỗ trợ thì điền thêm thông tin và ký nhận. Sau đó, gửi lên thôn, xã để đóng dấu xác nhận.

Rồi, có hay không việc "ép" người dân không nhận tiền hỗ trợ COVID-19 được lan truyền trên mạng xã hội? Vì sao phải soạn sẵn đơn để người dân chỉ việc... ký vào, mà không để người dân tự viết đơn theo cách trình bày tự nguyện không nhận tiền hỗ trợ của Nhà nước.

Mặc dù câu hỏi này đã được đại diện lãnh đạo xã Quảng Hòa, Quảng Lưu (huyện Quảng Xương) giải thích: "Tại địa phương, nhiều người dân do trình độ còn hạn chế, khả năng viết còn kém nên đề nghị xã thảo mẫu đơn chung, sau đó, tất cả những trường hợp tự nguyện không nhận tiền hỗ trợ điền thêm thông tin cá nhân và ký nhận". Nhưng, dư luận vẫn còn nhiều băn khoăn và có quyền đặt câu hỏi về những lá đơn soạn sẵn này.

Được biết, ngay sau khi có thông tin hàng nghìn người dân tại các huyện trên địa bàn Thanh Hoá tự nguyện gửi đơn không nhận tiền hỗ trợ ảnh hưởng do dịch Covid-19, chiều 12/5 Bộ LĐTB&XH có công văn gửi Giám đốc Sở LĐTB&XH tỉnh Thanh Hóa yêu cầu làm rõ thông tin, kiểm tra tính xác thực của sự việc. 

Thế nhưng, đến tối cùng ngày 12/5, Bộ LĐTB&XH lại bất ngờ thông tin... rút lại công văn vừa ban hành lúc chiều. "Văn phòng Bộ sẽ có Thông cáo báo chí vào sáng 13/5" - Thông báo từ Bộ LĐTB&XH cho hay.

Sau đó, trước việc có thông tin phản ánh có tình trạng ở một vài nơi vận động người dân không nhận kinh phí hỗ trợ do ảnh hưởng của dịch COVID-19, sáng 13/5, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hoá đã có công điện hoả tốc chỉ đạo tuyệt đối không được vận động người dân từ chối nhận hỗ trợ. 

Công văn trên ghi rõ: Thông tin từ Tổng đài 111 (tổng đài hỗ trợ thông tin cho người dân gặp khó khăn do COVID-19) phản ánh có tình trạng ở một vài nơi trên địa bàn tỉnh được vận động không nhận kinh phí hỗ trợ, không đúng theo tinh thần chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và UBND tỉnh.

Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu giám đốc các sở, thủ trưởng các ban, ngành cấp tỉnh và Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố tiếp tục thực hiện tốt công tác chi trả hỗ trợ cho các đối tượng là người có công với cách mạng, người thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo và đối tượng bảo trợ xã hội theo đúng quy định.

Đồng thời, chỉ đạo cán bộ cơ sở tuyệt đối không được vận động người dân từ chối nhận hỗ trợ; xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm (nếu có); đồng thời, hướng dẫn cụ thể đối với những trường hợp người dân tự nguyện không nhận hỗ trợ.

Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hoá cũng yêu cầu tăng cường công tác kiểm tra, hướng dẫn việc triển khai thực hiện chính sách hỗ trợ cho người dân trên địa bàn quản lý bảo đảm chính xác, công khai, minh bạch, không để xảy ra tình trạng bỏ sót, chi sai đối tượng và sử dụng ngân sách trái quy định pháp luật hiện hành.

Có thể nhận thấy, từ một câu chuyện rất đời thường, rất nhân văn như việc nhiều hộ nghèo, cận nghèo tự nguyện không nhân tiền hỗ trợ của nhà nước để nhường xuất hỗ trợ ấy cho những hoàn cảnh khó khăn hơn tại Thanh Hoá thì vẫn câu chuyện này lại đẩy người đọc, dư luận vào sự... khó chịu bởi những thông tin lùm xùm, bất nhất sau đó.

Đặc biệt, chuyện cả nghìn hộ dân ký vào đơn "soạn sẵn" không nhận tiền hỗ trợ cũng đặt ra khá nhiều câu hỏi trong dư luận. Vì sao cần phải có chung "lá đơn mẫu" như vậy? Việc soạn sẵn "đơn mẫu" như vậy có khách quan hay không? Có hay không việc "ép" người dân tự nguyện không nhận tiền hỗ trợ?.

Xét cho cùng, dư luận băn khoăn đặt câu hỏi cũng đúng, bởi nếu chỉ vài chục hộ, thậm chí cả trăm hộ dân từ chối nhận tiền hỗ trợ sẽ là việc bình thường, còn con số lên tới hàng nghìn hộ dân với những "lá đơn mẫu" tự nguyện được soạn sẵn thì có lẽ cũng cần phải... xem lại.

Thêm nữa, Công văn do một Bộ phát ra yêu cầu kiểm tra một sự việc nào đó chắc hẳn đã có sự tham mưu, nghiên cứu kỹ càng. Thế nhưng vì sao công văn đó chỉ có sức sống trong vòng vài giờ đồng hồ, ban hành buổi chiều thì buổi tối lại... thu hồi khẩn?

Trước đó, đầu tháng 5/2020, dư luận cũng được một phen "tá hoả" bởi thông tin dù đang mắc nợ nhiều cá nhân trong và ngoài cơ quan 52 tỷ đồng, nhưng UBND huyện Yên Định (tỉnh Thanh Hoá) lại có văn bản gửi UBND tỉnh Thanh Hóa xin xây tượng đài 20 tỷ đồng.

Trong văn bản báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hoá về việc xây dựng tượng đài Bà Triệu tại Khu công viên Quảng trường trung tâm huyện, ông Lê Xuân Thành, Phó Chủ tịch UBND huyện Yên Định cho biết, kinh phí xây dựng tượng đài Bà Triệu 20 tỷ đồng, được lấy từ nguồn ngân sách huyện và nguồn huy động hợp pháp khác.

Huyện Yên Định đã lên kế hoạch xây dựng tượng đài Bà Triệu tại khu công viên quảng trường trung tâm huyện (hay Quảng trường Bà Triệu), thị trấn Quán Lào, huyện Yên Định. Quy mô quảng trường với diện tích 79.616m2, trong đó đất xây dựng tượng là 1.901m2, chiếm tỉ lệ 2,34%, chiều cao tượng khoảng 12-18m. Còn lại là các công trình phụ trợ và khu thể dục thể thao, vui chơi trẻ em... Trong các hạng mục này, chỉ riêng tượng Bà Triệu chưa được xây dựng, còn các hạng mục khác đã được phê duyệt và đang tiến hành.

Thông tin này ngay sau đó đã gây xôn xao dư luận với nhiều ý kiến phản đối đề xuất này. Và, cũng ngay sau đó, UBND tỉnh Thanh Hóa đã có công văn "bác" ngay đề xuất này. 

Theo Công văn này thì, sau khi xem xét, Chủ tịch UBND tỉnh có ý kiến chỉ đạo như sau: Chưa xem xét chủ trương đầu tư xây dựng tượng đài Bà Triệu như đề nghị của UBND huyện Yên Định. UBND tỉnh Thanh Hoá cũng yêu cầu UBND huyện Yên Định tập trung dành nguồn lực triển khai thực hiện các công trình, dự án dở dang, các nhiệm vụ do Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã giao cho địa phương.

Nhắc lại hai câu chuyện gần đây nhất của tỉnh Thanh Hoá để thấy rằng người đứng đầu địa phương phải là người bao quát được nhiều nhất các vấn đề "nổi cộm" xảy ra trên địa bàn mình quản lý. Và lãnh đạo địa phương cũng phải là những người gần dân nhất, kịp thời phát hiện những bất thường trong dân, ra quyết định đúng đắn nhất đối với các vấn đề nóng trên địa bàn.

Thật đáng buồn bởi hai câu chuyện này đều do báo chí thông tin trước, sau đó UBND tỉnh Thanh Hoá mới có ý kiến bằng... công văn hoả tốc. Hy vọng, đây sẽ là bài học sâu sắc cho UBND tỉnh Thanh Hóa nói riêng và nhiều địa phương khác nói chung. Hãy quan tâm đến dân, gần dân nhiều hơn, quan tâm đến các địa phương thuộc địa bàn tỉnh quản lý nhiều hơn nữa.

Và, thay vì để phải ban hành nhiều công văn như thế này, hãy dành nguồn lực tập trung vào công tác quản lý thật tốt, qua đó dần dẹp bỏ những vụ việc bất thường khiến tỉnh Thanh Hoá "nổi tiếng" bất đắc dĩ như hai câu chuyện kể trên.