Kinh tế thế giới

Thấy gì từ thỏa thuận thuế quan Mỹ - Nhật Bản?

Nam Trần 24/07/2025 03:20

Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố đạt thỏa thuận thương mại lớn với Nhật Bản, áp thuế nhập khẩu 15% và nhận đầu tư 550 tỷ USD từ đối tác thân cận.

Tổng thống Mỹ tuyên bố đạt được thỏa thuận thương mại lớn với Nhật Bản (Ảnh: Getty Images)

Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố đã đạt được một thỏa thuận thương mại quan trọng với Nhật Bản, bao gồm việc áp thuế 15% đối với hàng nhập khẩu từ nước này và thành lập một quỹ đầu tư trị giá 550 tỷ USD do Nhật hậu thuẫn để đầu tư vào Mỹ.

Thỏa thuận được công bố sau cuộc họp kéo dài 75 phút giữa ông Trump và Trưởng đoàn đàm phán Nhật Bản Ryosei Akazawa tại Phòng Bầu dục, giúp Nhật Bản tránh được mức thuế 25% từng bị đe dọa.

Theo một quan chức cấp cao Mỹ, thuế suất 15% sẽ áp dụng với ô tô, linh kiện ô tô và các mặt hàng khác từ Nhật. Đổi lại, Nhật Bản đồng ý công nhận tiêu chuẩn an toàn của Mỹ cho xe nhập khẩu, mở đường cho xe Mỹ thâm nhập thị trường Nhật.

Cam kết đầu tư khổng lồ từ Tokyo

Một điểm then chốt là Nhật Bản cam kết đầu tư 550 tỷ USD vào các dự án chiến lược tại Mỹ. Dòng vốn sẽ được điều phối bởi chính ông Trump, theo mô hình một “quỹ đầu tư quốc gia” phi truyền thống, chưa rõ toàn bộ nguồn gốc và cơ chế giải ngân.

Theo Bloomberg, ban đầu hai bên bàn mức đầu tư 400 tỷ USD, nhưng ông Trump yêu cầu nâng lên và đã thành công trong việc nâng lên 550 tỷ USD trên bàn đàm phán. Phần lớn khoản đầu tư này có thể là bảo lãnh vay hoặc hợp tác theo tỷ lệ lợi nhuận vô cùng chênh lệch - 90% cho Mỹ và 10% cho Nhật Bản. Ví dụ được nêu là một nhà máy bán dẫn do Nhật tài trợ, cho thuê lại và chia lợi nhuận theo tỷ lệ nói trên.

Ngoài đầu tư tài chính, Nhật Bản cũng cam kết tăng nhập khẩu từ Mỹ: mua thêm 100 máy bay của Boeing, tăng nhập gạo 75%, mua 8 tỷ USD hàng nông sản và nâng chi tiêu quốc phòng với công ty Mỹ từ 14 lên 17 tỷ USD mỗi năm. Tokyo cũng sẽ tham gia dự án đường ống LNG trị giá 44 tỷ USD ở Alaska, vốn bị đình trệ nhiều năm.

"Thành tích" chính trị đúng thời điểm

Thỏa thuận được đưa ra vào thời điểm khi hạn chót 1/8 cho kế hoạch áp thuế toàn cầu của ông Trump đang đến gần. Chỉ vài giờ trước đó, ông Trump cũng tự mình công bố thỏa thuận thương mại với Philippines, áp thuế 19%.

Mỹ đang đàm phán với nhiều nước khác, nhưng phần lớn các quốc gia nhỏ có thể bị áp thuế từ 10–15% nếu không đạt thỏa thuận kịp thời.

Với Nhật Bản, dù là đồng minh thân cận, ông Trump từng nhiều lần đe dọa áp thuế 24%, rồi 25% lên hàng hóa nước này trong các thư gửi đầu tháng 7. Điều này đã tạo áp lực lớn lên chính phủ Nhật Bản trong bối cảnh Thủ tướng Shigeru Ishiba vừa mất đa số tại thượng viện và đang cần một thắng lợi ngoại giao.

Các thẩm phán tuyên rằng việc ông Trump áp thuế toàn cầu vượt quá thẩm quyền của Tổng thống Mỹ theo Luật khẩn cấp
Hàng hóa Nhật Bản sẽ chịu mức thuế 15% trong khi phải đầu tư 550 tỷ USD vào nước Mỹ

Theo cam kết mới, Nhật Bản sẽ được miễn trừ đặc biệt trong các đợt áp thuế ngành sắp tới — ví dụ như với chất bán dẫn và dược phẩm — giúp Tokyo hưởng mức thuế thấp nhất toàn cầu, tương tự thỏa thuận mà Anh từng đạt được trong lĩnh vực thép.

Các nhượng bộ về thuế đã ngay lập tức tác động đến thị trường. Cổ phiếu Toyota tăng hơn 11% khi thuế ô tô từ 25% giảm xuống còn 15%. Chỉ số Topix tại Tokyo tăng mạnh, đặc biệt ở nhóm cổ phiếu ô tô. Đồng yên dao động trong phiên sáng rồi tăng khi NHK đưa tin về thỏa thuận. Hợp đồng tương lai chứng khoán Mỹ cũng nhích nhẹ.

Hai bên từ lâu đã tranh cãi gay gắt về các thỏa thuận liên quan tới ô tô và linh kiện - chiếm tới 80% thặng dư thương mại của Nhật Bản với Mỹ. Một số công ty Nhật đã có kế hoạch đầu tư mới ở Mỹ, như Isuzu đầu tư 280 triệu USD vào nhà máy tại South Carolina, Toyota mở rộng sản xuất xe hybrid với 88 triệu USD đầu tư bổ sung.

Các quan chức Nhật cho biết, đàm phán diễn ra “với lợi ích quốc gia là ưu tiên hàng đầu”, và khẳng định hai nước sẽ tiếp tục hợp tác tạo việc làm và phát triển sản phẩm.

(0) Bình luận
Nổi bật
Mới nhất
Thấy gì từ thỏa thuận thuế quan Mỹ - Nhật Bản?
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO