Thế "chân vạc" trong bán hàng đa kênh

Năm 2017 vừa khép lại, tình hình kinh doanh của các shop online ra sao, có tăng trưởng hay không, thực tế họ đã tận dụng các kênh bán hàng, kênh tiếp thị như thế nào? Để giải đáp những câu hỏi này, nền tảng website bán hàng đa kênh Bizweb.vn đã tiếp tục thực hiện cuộc khảo sát thường niên về tình hình, kết quả kinh doanh năm 2017 của 3.000 chủ shop trong 33.000 khách hàng của mình.

Gần 70% shop doanh thu dưới 500 triệu đồng chia buồn không tăng trưởng

Nếu như năm ngoái 30% shop khảo sát giậm chân tại chỗ hoặc đi lùi thì năm 2017 có tới gần 40% shop có kết quả đáng buồn. Lịch sử này lặp lại kết quả khảo sát năm 2015, chỉ có hơn 60% shop cho biết có tăng trưởng.

Tỷ lệ theo các mức tăng trưởng tốt cũng thấp hơn so với năm 2016. Cụ thể, năm ngoái tăng trưởng khá chiếm 24%, tăng trưởng tốt 12%, nhưng năm nay con số này lần lượt chỉ chiếm 17% và 10%.

Gần 70% các shop có mức doanh thu dưới 500 triệu đồng chia sẻ không tăng trưởng hoặc tệ hơn năm ngoái. Các nhóm mặt hàng Mẹ & bé, sách truyện-văn phòng phẩm và thực phẩm-nhà hàng-quán ăn và là 3 nhóm ngành thuộc top tỷ lệ các shop có tăng trưởng cao.

Cụ thể 83% shop Mẹ & bé, 80% shop Sách truyện - văn phòng phẩm và 78% shop Thực phẩm-nhà hàng-quán ăn có sự tăng trưởng. Tuy nhiên nhóm ngành Đồ gia dụng-sinh hoạt lại là nhóm có tỷ lệ shop tăng trưởng tốt (trên 30%), chiếm 17% số shop của nhóm, trong khi các lĩnh vực khác, tỷ lệ này chỉ dao động từ 4-14%.

Doanh thu trung bình của mỗi shop năm 2017 khoảng 1,2 tỷ đồng. Trong các nhóm ngành, Xây dựng-cơ khí-thiết bị là ngành có doanh thu trung bình năm 2017 cao nhất (gần 1,7 tỷ đồng/shop), tiếp đó là Phương tiện-phụ tùng (1,6 tỷ đồng/shop), Dịch vụ-du lịch-khách sạn (1,4 tỷ đồng/shop), Nội thất (1,3 tỷ đồng/shop). Thấp nhất là Đồ gia dụng-sinh hoạt (khoảng hơn 600 triệu đồng/shop).

Các kênh bán hàng online đóng góp một phần không nhỏ vào doanh thu của toàn bộ cửa hàng. Trung bình mỗi shop có 40% doanh thu từ kinh doanh online trong tổng doanh thu. 66% shop cho hay doanh thu online chiếm dưới 1 nửa tổng doanh thu, còn lại chiếm trên một nửa.

Nhóm ngành Sách truyện-văn phòng phẩm có tỷ lệ trung bình doanh thu online so với tổng doanh thu lớn nhất (50%), sau đó là Dược phẩm-làm đẹp-spa (47%), Thời trang-phụ kiện (44%). Thấp nhất là Xây dựng-cơ khí-thiết bị (30%).

Kinh doanh trên Facebook, website và cửa hàng có hiệu quả nhất

Thời trang-phụ kiện vẫn là lĩnh vực hot, được nhiều người lựa chọn kinh doanh online nhất (18%), sau đó là Công nghệ điện tử (15%), Dược phẩm - làm đẹp - Spa (9%), Mỹ phẩm - trang sức (9%) và Dịch vụ - du lịch - khách sạn (9%). Mỗi shop được khảo sát có trung bình khoảng 6 nhân viên, trong đó 80% shop có dưới 20 nhân viên, 20% shop có trên 20 nhân viên.

Ngoài website, các shop sử dụng phổ biến nhất kênh bán tại cửa hàng (79%) và sau đó là Mạng xã hội, Sàn giao dịch TMĐT. Với các trang mạng xã hội, 91% shop trả lời khảo sát có sử dụng Facebook, tỷ lệ này ở Zalo là 68%. Top các sàn giao dịch TMĐT được sử dụng phổ biến nhất lần lượt là Shopee (55%), Sendo (52%), Lazada (49%), Adayroi (36%). Kênh bán hàng trên các trang web mua theo nhóm như Hotdeal, Muachung,... không còn được sử dụng nhiều nữa (chỉ có 37% sử dụng).

Trong những kênh này thì 3 kênh bán hàng được các shop đánh giá mang lại hiệu quả tốt nhất là Website, Facebook và bán hàng tại cửa hàng/showroom (đều có tỷ lệ 48% shop dùng cho hay có hiệu quả tốt).

Những shop đang bán hàng trên website hiệu quả có mức doanh thu trung bình khoảng 1,4 tỷ đồng, trong đó hơn 30% shop cho biết có sự tăng trưởng tối thiểu 10% doanh thu so với năm ngoái.

Các shop bán hàng trên Facebook chủ yếu bán qua fanpage (85%), trang facebook cá nhân (76%), đăng bài trên các group facebook (68%). Trong đó, 78% shop bán hàng trên fanpage cho biết fanpage có mang lại hiệu quả, 68% shop bán hàng trên trang facebook cá nhân chia sẻ facebook cá nhân có hiệu quả, 58% shop bán hàng trên nhóm facebook đánh giá nhóm facebook có hiệu quả.

Facebook là kênh tiếp thị được sử dụng nhiều nhất

Theo khảo sát, 5 kênh tiếp thị được sử dụng nhiều nhất là quảng cáo Facebook (80%), đăng bài trên các diễn đàn (63%), Tối ưu hóa công cụ tìm kiếm-SEO (62%), quảng cáo Google Adwords (56%), quảng cáo Zalo (52%).

Trong những shop có chạy quảng cáo Facebook thì tỷ lệ tự làm là cao nhất (51%). Trong khi đó Google Adwords có tỷ lệ thuê dịch vụ là lớn nhất (17%).

Trong năm 2017 có 13% shop không tiếp thị, 24% shop chi trên 20 triệu đồng/tháng cho tiếp thị, còn lại 63% chi dưới 20 triệu đồng/tháng. Giữa các nhóm ngành, tỷ lệ shop có dành ngân sách tiếp thị trong năm 2017 gần tương đương nhau, tỷ lệ cao nhất ở ngành Phương tiện-phụ tùng (88%), thấp nhất là Sách truyện- văn phòng phẩm (53%).

Những shop không tăng trưởng, thậm chí là đi lùi có tới gần 35% không dành ngân sách tiếp thị trong năm 2017. Con số này ở nhóm shop có tăng trưởng là 20%.

Dự kiến năm 2018, các shop sẽ đầu tư hơn cho ngân sách tiếp thị, tỷ lệ shop không tiếp thị giảm xuống còn 10%, 29% chi trên 20 triệu đồng/tháng, còn lại 61% chi dưới 20 triệu đồng/tháng.

Theo khảo sát, hình thức thanh toán được dùng phổ biến nhất là chuyển khoản ngân hàng (88% shop sử dụng) nhưng giao hàng thu tiền (COD) mới là hình thức được sử dụng thường xuyên tối thiểu 1-2 lần/tuần nhiều nhất (63% shop dùng thường xuyên). Thanh toán qua thẻ tín dụng cũng có 48% shop sử dụng, tuy nhiên, tỷ lệ dùng thường xuyên tối thiểu 1-2 lần/tuần không cao (24%). Ví điện tử được sử dụng ít nhất và mức độ phổ biến cũng không cao (28% shop sử dụng, chỉ có 12% shop sử dụng thường xuyên).

Về giao hàng, khách đến lấy hàng trực tiếp tại cửa hàng có tỷ lệ sử dụng phổ biến nhất (81%), sau đó là sử dụng các đơn vị chuyển phát (77%), tự giao hàng (70%). Sử dụng dịch vụ chuyển phát nhanh của các đơn vị vận chuyển có tỷ lệ sử dụng thường xuyên tối thiểu 1-2 lần/tuần nhiều nhất (57%).

Cùng với xu hướng bán hàng đa kênh omnichannel, hành vi mua sắm của khách hàng mục tiêu giờ đây trở nên phức tạp hơn nhiều. Việc quá phụ thuộc vào một kênh bán hàng, dù trước mắt có hiệu quả đến mấy, vẫn luôn tiềm ẩn nhiều rủi ro. Bởi vậy, những chủ shop được đánh giá làm ăn hiệu quả đa phần là phát triển bán hàng đa kênh, mà không thể bỏ qua bộ 3 kênh quan trọng nhất là Website - Facebook - Cửa hàng tạo thành thế chân vạc vững chắc.