Thị trường kho lạnh Việt Nam dần trở nên cạnh tranh hơn

Đó là chia sẻ của ông Lê Minh Phụng, Giám đốc Kinh doanh Tập đoàn kho lạnh AJ Total Việt Nam về chuỗi cung ứng lạnh tại Việt Nam.

>> SLP khởi công dự án nhà kho hiện đại trên 90.000 m2 tại Bắc Ninh

- Theo ông, điều gì đã làm nên sự thay đổi mạnh mẽ của chuỗi dịch vụ cung ứng lạnh tại Việt Nam thời gian gần đây?

Trong vài năm gần đây, chuỗi cung ứng lạnh tại Việt Nam đã phát triển khá nhanh chóng nhờ những thay đổi trong nhiều mặt. Cơ sở hạ tầng tại Đồng bằng Sông Cửu Long được cải thiện cũng như việc dễ dàng tiếp cận nguồn vốn đã giúp các công ty thủy sản tiến hành xây kho riêng có quy mô rất lớn và hầu hết các công ty đều xây được cho mình kho theo tiêu chuẩn quốc tế. Việt Nam là nước xuất khẩu thủy sản thứ 3 thế giới, doanh thu xuất khẩu thủy sản 2019 khoảng 7,1 tỷ USD nhưng đến năm 2022 dự kiến xuất khẩu thủy sản cán mốc 10 tỷ USD.

Sự phát triển vượt bậc của ngành xuất khẩu rau quả, chủ yếu là xuất sang biên giới Việt Trung đã tạo ra sự tăng trưởng đột biến cho hệ thống lưu trữ, làm lạnh và vận chuyển rau quả theo hướng Bắc Nam.

Sự tham gia của các Công ty đa quốc gia và các tập đoàn tư nhân lớn của Việt Nam trong thị trường bán lẻ đã tạo ra một sự phát triển ngoài vượt bậc. Các nhà đầu tư đang gấp rút thực hiện việc đầu tư mở rộng mạng lưới các cửa hàng tiện lợi và các siêu thị đã giúp ngành vận tải lạnh tại khu vực thành thị phát triển rất nhanh chóng kể cả về số lượng lẫn chất lượng.

Thói quen tiêu dùng của người dân thay đổi, dùng hàng đông lạnh ngày càng nhiều hơn. Nhập khẩu thịt, thực phẩm tiêu dùng trong nước, nguyên liệu chế biến và xuất khẩu ngày càng tăng.

Công nghệ mới, đặc biệt là các công nghệ kỹ thuật số và di động với giá thành càng ngày càng rẻ đã góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ của chuỗi cung ứng lạnh.

- Ông đánh giá thế nào về tiềm năng và xu hướng phát triển thị trường kho lạnh của Việt Nam?

Hiện nay, kho lạnh miền Bắc, miền Trung cung đang vượt cầu, có nhiều kho chưa lấp đầy 60%. Riêng miền Nam thì cung cầu tương đối cân bằng, tỷ suất lấp đầy các kho khoảng 90%.

Nhu cầu kho lạnh sẽ tiếp tục tăng cao trong những năm tới, đặc biệt sau khi chúng ta kiểm soát tốt dịch bệnh, các doanh nghiệp thủy sản sẽ khôi phục và phát triển mạnh; các doanh nghiệp nhập khẩu sẽ tiếp tục nhập hàng đáp ứng nhu cầu tiêu thụ trong nước, đặc biệt vào dịp tết, nhiều nhà đầu tư trong nước và nước ngoài tiếp tục mở rộng hệ thống cửa hàng tiện lợi.

Trong năm 2022, số kho lạnh mới đưa vào hoạt động rất ít, khoảng 3-4 kho, các năm 2023-2026 sẽ có nhiều kho lạnh mới, hiện đại đưa vào hoạt động, xuất hiện nhiều nhà đầu tư mới, thị trường dịch vụ cho thuê kho lạnh sẽ cạnh tranh khốc liệt hơn.

Về lâu dài, nhu cầu thuê kho lạnh vẫn cao, theo báo cáo 2020 của Liên minh kho lạnh thế giới thì số m3 kho lạnh/số cư dân thành thị ở Việt Nam là 0,074 còn thấp so với các nước trên thế giới như Úc 0.382, Mỹ 0.577, Hàn Quốc 0.509.

- Thực trạng và các thách thức phải đối mặt cũng như tiềm năng và xu hướng phát triển của thị trường vận tải lạnh tại Việt Nam ra sao, thưa ông?

Hiện nay chỉ có vài nhà vận tải lớn, số lượng xe lớn đáp ứng tiêu chuẩn, còn lại là nhỏ lẻ, khoảng 5-15 xe, do các cá nhân tự đầu tư, còn manh mún, chưa đồng bộ, chưa đáp ứng yêu cầu cao của đơn vị sử dụng như nhiệt độ, định vị, vệ sinh an toàn thực phẩm,... Chi phí nguyên liệu, trạm thu phí còn nhiều nên ảnh hưởng đến chi phí vận chuyển, tăng giá bán của sản phẩm.

Trong 5 năm tới, nhu cầu vận tải lạnh tiếp tục tăng trưởng cùng với nhu cầu sử dụng kho lạnh và nhiều nhà đầu tư nước ngoài sẽ đầu tư vào lĩnh vực này, mức tăng trưởng khoảng 12%-15%.

- Ông chia sẻ về chiến lược phát triển của AJ Total tại thị trường Việt Nam trong thời gian tới?

Qua các phân tích nội bộ chúng tôi nhận thấy nhu cầu thuê kho lạnh còn khá cao tại Việt Nam, đặc biệt các tỉnh phía Nam, nên Tập đoàn quyết định đầu tư tại Việt Nam. Hiện nay chúng tôi đang vận hành 3 kho như sau: kho robot cao nhất Việt Nam, 31.000 pallet tại KCN Long Hậu, Cần Giuộc, Long An; kho thường 12.000 pallet (đã đưa vào khai thác 7.000 pallet) vào tháng 4/2022 ở KCN Nhơn Trạch 6, Đồng Nai và kho robot 23.000 pallet vận hành tháng 5/2022 tại Phố Nối, Hưng Yên. Nếu thuận lợi, các chỉ số tốt thì tập đoàn sẽ đầu tư khoảng 5-6 kho lạnh tại Việt Nam.

AJ Total Việt Nam đã ứng dụng logistics xanh vào thiết kế hệ thống kho đó là đưa vào vận hành 1 kho robot lớn nhất miền Nam và 1 kho robot lớn nhất miền Bắc. Tập đoàn đã tiết kiệm năng lượng như sử dụng hệ thống robot, sử dụng vật liệu tái chế hoặc có lợi cho môi trường, cung cấp dịch vụ chất lượng và nhanh chóng, giảm thiểu hư hỏng, tiêu hủy hàng hóa, bố trí hệ thống chia chọn, giao hàng hợp lý, tiết kiệm chi phí,…