Thu phí không dừng: Không còn đường lui

VŨ PHƯỜNG• 31/07/2022 12:30

Từ 01/8, toàn bộ các tuyến cao tốc trên lãnh thổ Việt Nam sẽ thực hiện thu phí không dừng (ETC) sau gần 10 năm trễ hẹn. Tuy nhiên, dư luận còn nhiều băn khoăn.

>>> Thu phí không dừng: Quyền lợi và trách nhiệm

Còn tồn tại nhiều bất cập và băn khoăn cần cơ quan quản lý nhà nước và chủ đầu tư, chủ phương tiện giải quyết triệt để trước 01/8

Theo đó, các dự án cao tốc nào chưa triển khai công nghệ ETC sẽ phải tiến hành xả trạm, có chế tài xử lý trách nhiệm tập thể, cá nhân gây chậm tiến độ. Các chủ phương tiện cố tình “chây ì” không dán thẻ thu phí tự động sẽ không được tham gia cao tốc, thậm chí còn bị xử phạt từ 2-3 triệu đồng. Đây là chỉ đạo rất quyết liệt của Phó Thủ tướng Lê Văn Thành cho thấy quyết tâm của Chính phủ để “hành trình lỡ hẹn” gần 10 năm qua của việc áp dụng thu phí không dừng tại các trạm BOT không thể kéo dài thêm nữa.

Trong thời gian qua, đã có rất nhiều lý do được đưa ra để “giải thích” cho sự chậm trễ tiến độ trong thực hiện thu phí không dừng, từ việc đầu tư của đơn vị khai thác đến việc dán thẻ của chủ xe, hay công tác quản lý của chính quyền địa phương,… Bởi thế, dư luận rất chờ đợi, liệu tất cả các khó khăn, vướng mắc này có thể giải quyết một cách triệt để trước 01/8 hay không? Và việc áp dụng thu phí không dừng trên toàn bộ tuyến cao tốc có suôn sẻ, thuận lợi không, nhất là đã xảy ra tình trạng ùn ứ tại một số tuyến cao tốc trong những ngày “chạy nước rút” gần đây.

Nhiều chủ doanh nghiệp vận tải cho biết, thời gian gần đây, phương tiện của doanh nghiệp thường xuyên chứng kiến tình trạng ùn tắc cục bộ tại một số trạm soát vé tự động tại một số tuyến cao tốc do các xe chưa dán thẻ ETC hoặc đã dán thẻ nhưng do gặp trục trặc nào đó không thể qua trạm, ảnh hưởng tới tốc độ và lưu lượng giao thông của các phương tiện khác.

Tỷ lệ dán thẻ thu phí tự động trên toàn quốc đang tăng cao trước “giờ G”

>>Thu phí không dừng: Quyền lợi và trách nhiệm

>>Thu phí không dừng – Ì ạch đến bao giờ?

>>Thu phí không dừng: Chủ trương đúng vì sao triển khai vẫn ì ạch?

Trao đổi với báo chí, ông Hồ Trọng Vinh, Phó TGĐ công ty thu phí tự động VETC, một trong hai doanh nghiệp cung cấp dịch vụ dán thẻ thu phí tự động cho rằng, đối với những tuyến cao tốc đã áp dụng một phần thu phí không dừng trước đây sẽ tiếp tục triển khai việc thu phí không dừng. Các tuyến còn lại đơn vị đang tiến hành thi công để đảm bảo đúng tiến độ trước 01/8. Phía đơn vị cung cấp luôn sẵn sàng việc dán thẻ ETC cho các chủ phương tiện về cả nhân lực, vật lực, đặc biệt tại các thành phố lớn để đảm bảo có nhiều điểm dán thẻ cho khách hàng khi muốn tham gia cao tốc. Do đó, các chủ phương tiện cần lưu ý việc dán thẻ đầy đủ trước khi tham gia cao tốc và các tuyến quốc lộ, đồng thời cần nạp tiền vào tài khoản đủ để tham gia tuyến giao thông kín (cao tốc) và giao thông mở (quốc lộ thông thường).

Có thể thẳng thắn nhìn nhận, công tác tuyên truyền đối với người dân về việc dán thẻ ETC chưa được đảm bảo, hoặc do ý thức chấp hành của chủ phương tiện, doanh nghiệp chưa cao, bởi hiện vẫn còn rất nhiều phương tiện chưa được dán thẻ, nhiều chủ phương tiện vẫn sử dụng tiền mặt khi đi qua cao tốc Hà Nội – Hải Phòng (tuyến cao tốc đầu tiên áp dụng thí điểm 100% thu phí không dừng từ 01/6/2022), ông Vinh cho hay.

Vướng mắc nữa hiện nay là việc liên thông kết nối giữa các nhà cung cấp dịch vụ ETC khi có nhiều chủ phương tiện phản ánh việc đã dán thẻ e-Tag (của VETC) nhưng khi đi qua trạm ePass (của công ty CP Giao thông số Việt Nam) thì thẻ không nhận và ngược lại. Hoặc, có những chủ doanh nghiệp sở hữu nhiều xe, một ngày có thể đi lại hàng chục, thậm chí hàng trăm lượt, rất khó để nhớ liệu còn tiền trong tài khoản ETC hay không. Điều này vô tình dẫn đến tình trạng hết tiền, khiến làn ETC bị ùn tắc.

Về việc này, ông Nguyễn Văn Nhi, Phó TGĐ Tổng công ty đầu tư và phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) cho rằng, hệ thống thu phí không dừng mới dược triển khai đồng loạt trên các tuyến cao tốc nên sẽ không tránh khỏi sai sót. Các sự cố này sẽ được đơn vị cung cấp dịch vụ và chủ đầu tư sớm khắc phục, đảm bảo giao thông thông suốt trong thời gian tới đây.

Ông Nhi cho biết thêm, hiện nay, hàng loạt các tuyến cao tốc đã thực hiện quyết liệt việc thu phí không dừng. Thực tế cho thấy, có những tuyến thực hiện thuận lợi, nhưng cũng nhiều nơi còn xảy ra tình trạng ùn ứ (cao tốc Long Thành – Dầu Giây). Việc đưa công nghệ thu phí tự động vào sử dụng sẽ rút ngắn thời gian qua trạm từ 36–72 giây xuống còn 6-12 giây, tốc độ phương tiện qua trạm tăng 6-7 lần, góp phần quan trọng giải tỏa ùn ứ tại các trạm kiểm soát vé.

Những lưu ý đối với chủ phương tiện khi tham gia cao tốc từ 01/8/2022

Luật Sư Phạm Văn Tài, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho rằng, đối với hành vi vi phạm của chủ phương tiện cố tình không dán thẻ ETC hoặc không nạp tiền đủ để qua trạm và hành vi do chủ đầu tư hoặc đơn vị cung cấp dịch vụ để xảy ra lỗi đều bị xử lý như nhau theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP và Nghị định 123/2021/NĐ-CP của Chính Phủ.

Như vậy, từ 01/8, ETC sẽ “không còn đường lui”, không thể trễ hẹn thêm nữa theo tinh thần chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ. Những lợi ích của việc thu phí không dừng đã quá rõ ràng, thuận tiện, tiết kiệm thời gian, giảm ùn tắc giao thông, đặc biệt góp phần minh bạch trong quản lý phí BOT, giúp các cơ quan chức năng dùng công nghệ giám sát để tránh tiêu cực theo đúng mục tiêu của Bộ Giao thông vận tải đưa ra.

Với quyết tâm cao của cả hệ thống, từ Chính phủ, Bộ GTVT, Bộ Công an, các địa phương, chủ đầu tư, đơn vị cung cấp dịch vụ, nhất là sự đồng tình, ủng hộ của các chủ phương tiện, mong rằng các bất cập sẽ từng bước được giải quyết để sau nhiều năm lỗi hẹn, thu phí không dừng được triển khai hiệu quả, đảm bảo yêu cầu kết nối liên thông, đồng bộ, thuận tiện cho người và phương tiện tham gia giao thông.