Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc: KKT mở Chu Lai khẳng định chủ trương đúng đắn của Bộ Chính trị

Phát biểu tại buổi lễ Công bố điều chỉnh quy hoạch Khu kinh tế mở Chu Lai & Lễ kỷ niệm 15 năm Thaco – Chu Lai, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhớ lại: Hơn 15 năm trước, từ một khu kinh tế được hình thành trong vô vàng khó khăn, xuất phát điểm thấp, đời sống của nhân dân còn nghèo, hạ tầng yếu kém, thiên tai, dịch bệnh liên tiếp xảy ra ảnh hưởng nặng nề đến sản xuất và đời sống của nhân dân. Đến nay, Khu KTM Chu Lai đã thu hút được 158 dự án đầu tư, với tổng vốn đăng ký hơn 93,8 nghìn tỷ đồng, trong đó có 111 dự án đang hoạt động, với tổng tổng vốn thực hiện đầu tư hơn 68. 300 tỷ đồng.

Điểm nổi bật của Khu kinh tế mở Chu Lai là hiện nay đã có sản phẩm, linh kiện của ngành công nghiệp ô, điện tử, may mặc  trên thị trường khu vực và xuất khẩu đến nhiều nước trên thế giới và Khu kinh tế mở Chu Lai đã được Bộ Kế hoạch và Đầu tư tham mưu Chính phủ chọn vào nhóm khu kinh tế trọng điểm của quốc gia được Ngân sách Trung ương ưu tiên vốn đầu tư giai đoạn 2012-2015 và giai đoạn 2015-2020.

“Sự ra đời Khu kinh tế mở Chu Lai đã khẳng định chủ trương đúng đắn của Bộ Chính trị, giúp Quảng Nam từ một tỉnh nghèo nhất, nhì của cả nước ở thời điểm chia tách (năm 1997), nay vươn lên tóp những tỉnh phát triển khá. Thành công đó không thể không kể đến vai trò của Khu kinh tế mở Chu Lai mà trong đó có Công ty Cổ phần Ô tô Chu Lai- Trường Hải (THACO) - là doanh nghiệp đầu tiên hưởng ứng lời mời gọi của Tỉnh và doanh nghiệp tiên phong trong thực hiện Chiến lược phát triển ngành công nghiệp ô tô Việt Nam đến năm 2010 tầm nhìn đến năm 2020 theo chủ trương của Chính phủ tại Quyết định 175/2002/QĐ-TTg, ngày03/12/2002.”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Riêng về THACO, theo Thủ tướng, thời gian qua, THACO đã đầu tư và thành công tại Khu kinh tế mở Chu Lai trên nhiều lĩnh vực như sản xuất lắp ráp ô tô, các nhà máy công nghiệp hỗ trợ, cảng biển, các công ty giao nhận – vận chuyển, trường cao đẳng nghề và các đơn vị hỗ trợ…

“Tôi ghi nhận những sáng kiến, thành quả của THACO trong suốt thời gian qua như báo cáo của ông Trần Bá Dương, Chủ tịch Hội đồng Quản trị đã trình bày. Ấn tượng nhất là THACO từ một doanh nghiệp nhỏ, đến nay đã đầu tư sản xuất - kinh doanh đầy đủ các chủng loại ô tô gồm: xe tải, xe bus, xe du lịch và xe chuyên dụng, với đầy đủ phân khúc theo thương hiệu và đầy đủ các tải trọng theo chuỗi giá trị từ nghiên cứu phát triển sản phẩm (R&D); đã đóng góp vào ngân sách tỉnh Quảng Nam hơn 70.000 tỷ đồng và liên tục từ năm 2015 đến nay THACO đã đóng góp vào ngân sách tỉnh chiếm tỷ trọng hơn 50% tổng thu ngân sách phát sinh của tỉnh. Mặc khác THACO đã tạo việc làm ổn định cho hơn 9.000 lao động..”

Theo Thủ tướng, những thành công của THACO, gắn với thương hiệu của Khu kinh tế mở Chu Lai trong 15 năm qua là điều đáng ghi nhận. Một lần nữa, tôi biểu dương và chúc mừng các thế hệ lãnh đạo của Tỉnh, Ban Quản lý Khu kinh tế mở Chu Lai và đặc biệt là cán bộ, nhân viên và người lao động THACO. Nhưng để THACO tiếp tục đầu tư phát triển và Khu kinh tế mở Chu Lai tiếp tục được chọn là Khu kinh tế trọng điểm của quốc gia trong gian tới, Thủ tướng đề nghị các Bộ, ngành Trung ương: Tiếp tục tham mưu Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tập trung chỉ đạo, triển khai thực hiện đồng bộ, quyết liệt các nhiệm vụ, giải pháp hỗ trợ phát triển doanh nghiệp, khuyến khích, đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp; cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, đơn giản hóa thủ tục hành chính, giấy tờ cho doanh nghiệp. Trong đó, Bộ Công thương và Bộ Tài chính cần nghiên cứu đề xuất điều chỉnh, ban hành các chính sách liên quan đến phí.

 “Thứ nhất, miễn thuế tiêu thu đặc biệt cho phần giá trị sản xuất trong nước áp dụng đối với sản phẩm ô tô; thứ hai, miễn giảm thuế nhập khẩu nguyên, vật liệu cho các nhà sản xuất linh kiện đầu tư tại Việt Nam cùng với các cam kết của doanh nghiệp về đầu tư dài hạn, sản lượng và sử dụng nhân lực, chuyển giao công nghệ; Thứ ba, áp dụng bảo lãnh thanh toán thuế thời hạn 08 tháng thay vì 30 ngày như hiện nay. Về dài hạn, cần đề xuất các cơ chế chính sách thu hút đầu tư từ các Tập đoàn đa quốc gia đầu tư các dự án có qui mô lớn tại Việt Nam, đặc biệt tập trung vào các thương hiệu và dòng xe chưa có trung tâm sản xuất tại ASEAN, nhằm tạo điều kiện để các doanh nghiệp trong nước tham gia sâu nhất vào chuỗi sản xuất ô tô đa quốc gia”.

Về phía lãnh đạo tỉnh Quảng Nam, Thủ tướng đề nghị các cấp ủy, chính quyền và nhân dân toàn tỉnh phát huy tinh thần đoàn kết, đổi mới sáng tạo, chủ động thực hiện đồng bộ các giải pháp để đẩy nhanh tốc độ phát triển kinh tế, cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư, thu hút các nguồn lực cho phát triển, cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính. Xúc tiến kêu gọi đầu tư nâng cấp cảng Kỳ Hà - Chu Lai, cảng hàng không quốc tế Chu Lai. Tập trung đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu công nghiệp theo hướng phát triển công nghệ cao, tăng khả năng cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường...

“Xây dựng khu kinh tế này là trung tâm phát triển du lịch, dịch vụ, đô thị, công nghiệp, logistics và sản xuất nông nghiệp của vùng và khu vực, gắn kết chặt chẽ phát triển kinh tế với đảm bảo an ninh, quốc phòng. Khu kinh tế mở Chu Lai có tính chất là khu kinh tế biển đa ngành, đa lĩnh vực. Đặc biệt là trung tâm công nghiệp ô tô và công nghiệp phụ trợ ngành ô tô, hàng không, trung tâm khí - điện và sản phẩm hóa dầu, công nghiệp dệt may và phụ trợ ngành dệt may, các loại hình công nghiệp khác ứng dụng công nghệ cao và có hàm lượng chất xám cao... không chỉ vậy, khu kinh tế còn là một trong các đầu mối về giao thông vận tải, giao thương và giao lưu quốc tế quan trọng của cả nước; Mặc khác, sớm qui hoạch sử dụng đất và phân khu chức năng trong khu kinh tế mở Chu Lai theo quyết định điều chỉnh này gắn với các nhóm dự án trọng điểm của Tỉnh, làm cơ sở xúc tiến đầu tư, tạo điều kiện cho các dự án nhanh chóng triển khai. Đồng thời tạo mọi điều kiện thuận lợi để THACO tiếp tục đầu tư, phát triển trên mãnh đất này và sớm vươn lên trở thành Tập đoàn công nghiệp đa ngành ở các lĩnh vực trọng yếu của quốc gia”.

Về phía THACO, theo Thủ tướng, chúng ta xác định thị trường ô tô Việt Nam được dự báo sẽ tăng trưởng mạnh nhưng ngành sản xuất ô tô trong nước nói chung và ngành công nghiệp hỗ trợ sản xuất ô tô nói riêng phải đối mặt với nhiều thách thức từ nội lực cũng như quá trình hội nhập. Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN  (ATIGA) có hiệu lực từ ngày 01/01/2018) được xem là yếu tố ngoại cảnh tác động lớn nhất đến ngành sản xuất ô tô tại Việt Nam nói chung và công nghiệp hỗ trợ ô tô nói riêng theo đó những dòng xe xuất xứ từ các nước ASEAN sẽ được hưởng thuế suất nhập khẩu bằng 0% nếu đáp ứng các điều kiện qui định tại Nghị định 129/2016/NĐ-CP.

Đó thật sự là một thách thức lớn đe dọa đến sự tồn tại và phát triển đối với ngành công nghiệp sản xuất, lắp rắp ô tô trong nước. Tuy nhiên những khó khăn mà các doanh nghiệp trong ngành công nghiệp hỗ trợ, lắp rắp sản xuất ô tô Việt Nam nói chung và của THACO nói riêng đang phải đối mặt không chỉ xuất phát từ vấn đề thuế nhập khẩu mà còn từ chính khả năng đáp ứng các tiêu chuẩn mang tính khu vực và quốc tế trong ngành công nghiệp ô tô. Vì vậy, vấn đề đặt ra cho THACO là phải gia tăng hàm lượng, nâng cao chất lượng sản xuất, ô tô của THACO sản xuất ra phải được thị trường trong nước và thế giới ưa chuộng và phải phải cạnh tranh lành mạnh, công bằng và tuân thủ pháp luật, đảm bảo quyền lợi của người tiêu dùng từ giá cả, chất lượng xe đến các dịch vụ hậu mãi như bảo hành, bảo dưỡng, thực hiện triệu hồi nếu xe có lỗi do sản xuất…

 "Chúng ta cần đầu tư Khu công nghiệp Nam Tam Anh làm khu công nghiệp chuyên nông nghiệp và sản xuất hàng xuất khẩu; Đầu tư bến cảng nước sâu có khả năng tiếp nhận tàu có trọng tải đến 50.000 tấn tại Cảng Chu Lai để phát triển dịch vụ logistics với mục tiêu giảm chi phí giao nhận - vận chuyển cho THACO và các nhà đầu tư tại Khu kinh tế mở Chu Lai và đầu tư các hạ tầng tiện ích khác đẩy nhanh tốc độ đô thị Núi Thành theo kịp đô thị Tam Kỳ, góp phần phát triển bền vững của tỉnh”, Thủ tướng một lần nữa nhấn mạnh.

Điều chỉnh quy hoạch chung Khu Kinh tế mở Chu Lai Khu Kinh tế mở Chu Lai được Thủ tướng Chính phủ thành lập tại Quyết định số 108/2003/QĐ-TTg ngày 05/6/2003 và phê duyệt Quy hoạch chung xây dựng tại Quyết định số 43/2004/QĐ-TTg ngày 23/3/2004. Đây là Khu kinh tế mở ven biển đầu tiên của Việt Nam được Chính phủ cho phép áp dụng các cơ chế, chính sách thông thoáng, tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi, bình đẳng cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Khu Kinh tế mở Chu Lai có tổng diện tích tự nhiên 27.040 ha, gồm 16 xã, phường, thị trấn vùng Đông ven biển của huyện Núi Thành và thành phố Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam. Ngay từ những ngày đầu thành lập, Tỉnh Quảng Nam đã tập trung chỉ đạo Ban Quản lý Khu Kinh tế mở Chu Lai triển khai, hoàn thiện công tác quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội, quy hoạch chung xây dựng, đồng thời lập và trình cơ quan có thẩm quyền phê duyệt quy hoạch sử dụng đất, các đồ án quy hoạch chung, quy hoạch chi tiết xây dựng 1/2.000, 1/500 Khu Kinh tế mở Chu Lai với nhiềukhu chức năng như: Khu thương mại tự do, các khu công nghiệp, các khu du lịch và các khu đô thị, hệ thống hạ tầng giao thông đầu mối,…Qua 15 năm triển khai thực hiện quy hoạch, phần lớn các khu chức năng của Khu Kinh tế mở Chu Lai đã được đầu tư hoàn thiện, đi vào hoạt động và phát triển mạnh mẽ, nổi bật như: Đầu tư xây dựng 04 Khu công nghiệp Tam Hiệp, Bắc Chu Lai, Tam Anh và Tam Thăng với tổng diện tích trên 3.500 ha, đến nay đã đầu tư hạ tầng đồng bộ đạt tỷ lệ lấp đầy trên 80%; Phát triển du lịch đã thu hút được 22 dự án đầu tư với tổng số vốn đã đăng ký khoảng 45 nghìn tỷ đồng (tương đương 1,9 tỷ USD), trong đó có 7 dự án đi vào hoạt động, tổng vốn thực hiện khoảng 100 triệu USD; Khu Đô thị có quy mô khoảng 15.000 ha, gồm 04 khu đô thị chính là Đô thị Nam Hội An, Đô thị An Phú – Đông Tam Kỳ, Đô thị Tam Hòa - Tam Anh và Đô thị Tam Hiệp - Núi Thành. Trong đó, Khu Đô thị Tam Hiệp - Núi Thành được đầu tư  với tổng vốn thực hiện 132,7 tỷ đồng. Bên cạnh đó, Tỉnh Quảng Nam đã chú trọng quy hoạch và ưu tiên đầu tư xây dựng trước các khu dân cư, tái định cư, sắp xếp lại nơi ở cho các hộ dân bị ảnh hưởng, xây dựng các cơ sở y tế, giáo dục, trường đào tạo nghề, thiết chế văn hóa, thể dục thể thao, vui chơi giải trí. Hạ tầng tiện ích được đầu tư đồng bộ, các dịch vụ cơ bản đáp ứng nhu cầu của người dân và doanh nghiệp. Từ khi thành lập đến nay, Khu kinh tế mở Chu Lai có 158 dự án được cấp phép với tổng vốn đăng ký 94 nghìn tỷ đồng, tương đương hơn 4,5 tỷ USD (43 dự án FDI với tổng vốn đăng ký hơn 1,3 tỷ USD, 115 dự án đầu tư trong nước với vốn đăng ký hơn 66,7 nghìn tỷ đồng). Trong đó, có 111 dự án đi vào hoạt động, tổng vốn đã thực hiện 68 nghìn tỷ đồng. Trong số các dự án đầu tư có quy mô lớn và hoạt động hiệu quả, THACO là doanh nghiệp tư nhân tiên phong đầu tư tại Khu kinh tế mở Chu Lai từ những ngày đầu thành lập và đến nay Công ty đã xây dựng Khu phức hợp cơ khí ô tô đa dụng trên diện tích gần 400 ha, gồm 30 Công ty, Nhà máy; đã giải quyết việc làm trên 8.000 lao động, đóng góp lớn vào nguồn thu ngân sách tỉnh và Trung ương, góp phần vào việc phát triển ngành công nghiệp cơ khí ô tô Việt Nam, tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu.  Tổng kết thực tiễn phát triển 15 năm qua và để đáp ứng yêu cầu mới, định hướng phát triển trong thời gian đến, việc điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng Khu Kinh tế mở Chu Lai nhằm đảm bảo tính đột phá, có sức kiến tạo cho phát triển, tương xứng với tiềm năng, lợi thế so sánh của tỉnh Quảng Nam, khai thác tối đa kết cấu hạ tầng đã được đầu tư hoàn chỉnh như Cầu Cửa Đại, tuyến đường ven biển 129, nâng cao hiệu quả sử dụng đất,...; đồng thời, triển khai thực hiện việc điều chỉnh phạm vi, ranh giới theo Quyết định số 32 ngày 20/7/2017 của Thủ tướng Chính phủ.  Điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng Khu Kinh tế mở Chu Lai đã thay đổi tính chất khu kinh tế theo Quyết định số 43/2004/QĐ-TTg ngày 23/3/2004 của Thủ tướng Chính phủ từ trung tâm tài chính, ngân hàng, thương mại, du lịch, viễn thông thành khu kinh tế biển đa ngành, đa lĩnh vực, một trong những hạt nhân, trung tâm phát triển lớn của vùng kinh tế trọng điểm miền Trung; khu vực phát triển đô thị; Trung tâm công nghiệp ô tô và công nghiệp phụ trợ ngành ô tô, hàng không; Trung tâm khí - điện và sản phẩm hóa dầu; công nghiệp dệt may và phụ trợ ngành dệt may, các loại hình công nghiệp khác ứng dụng công nghệ cao và có hàm lượng chất xám cao; Trung tâm sản xuất nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao và là trung tâm du lịch dịch vụ gắn với việc khai thác sân bay Chu Lai và hệ thống cảng Chu Lai - Kỳ Hà. Đồng thời, vấn đề ranh giới, địa giới hành chính, dân số và đất đai, định hướng phát triển về hạ tầng kinh tế, hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng đô thị, đánh giá môi trường chiến lược, đặc biệt là định hướng các dự án đầu tư, đây là những nội dung quan trọng đã được Thủ tướng Chính phủ ban hành tại Quyết định số 1737/QĐ-TTg ngày 13/12/2018 phê duyệt Điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế mở Chu Lai, tỉnh Quảng Nam đến năm 2035,tầm nhìn đến 2050. Ngay sau khi Thủ tướng phê duyệt Điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế mở Chu Lai, Tỉnh Quảng Nam sẽ xây dựng, ban hành các quy định để tổ chức thực hiện có hiệu quả đồ án quy hoạch; triển khai lập các quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết xây dựng, thiết kế kiến trúc cảnh quan cho các khu chức năng trong khu kinh tế làm cơ sở quản lý quy hoạch, triển khai các dự án đầu tư xây dựng và mời các nhà đầu tư trong nước và ngoài nước đến đầu tư tại tỉnh Quảng Nam, góp phần đẩy nhanh tốc độ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.