Thúc đẩy giao thương Việt Nam - Hoa Kỳ: Thượng tôn pháp luật khi giao thương với Hoa Kỳ

Chia sẻ tại Diễn đàn “Thúc đẩy Thương mại Việt Nam – Hoa Kỳ trong hoàn cảnh mới” do Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp và Vietnam Airlines tổ chức, ông Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI cho biết, các doanh nghiệp Việt Nam cần giữ tâm thế thượng tôn pháp luật khi giao thương với Hoa Kỳ.

Theo đó, Luật sư Trương Thanh Đức đã điểm lại và gợi mở một số vấn đề liên quan đến pháp luật giao thương, bao gồm:

Thứ nhất, phòng vệ thương mại là một phần trong chính sách thương mại của các quốc gia nói chung và của Hoa Kỳ nói riêng, với mục đích nhằm bảo vệ các ngành công nghiệp nội địa khỏi các đối thủ cạnh tranh nước ngoài.

Thứ hai, phòng vệ thương mại là việc phòng chống và tự vệ, nhằm ngăn chặn và hạn chế nhập khẩu hàng hoá, bao gồm 4 biện pháp: Chống bán phá giá, Chống trợ cấp, Biện pháp tự vệ và Chống lẩn tránh phòng vệ thương mại.

Thứ tư, phòng vệ thương mại chỉ áp dụng với hàng hoá, không áp dụng với dịch vụ, đầu tư và sở hữu trí tuệ.

Thứ năm, biện pháp phòng vệ có thể là do nước ngoài áp dụng đối với Việt Nam và Việt Nam áp dụng với nước ngoài, mà quan trọng nhất là tăng thuế đối với hàng hoá nhập khẩu.

Tuy nhiên, ông Trương Thanh Đức cũng lưu ý đến hậu quả của việc áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại không chỉ ảnh hưởng xấu đến lợi ích của một vài doanh nghiệp, mà gây thiệt hại đến cả ngành và cả quốc gia.

Đề xuất một số phương án phòng tránh và ứng phó với các vấn đề phòng vệ thương mại của Hoa Kỳ, Giám đốc Công ty Luật ANVI cho biết, đầu tiên, các doanh nghiệp cần tìm hiểu pháp luật và các hiệp định thương mại về phòng vệ thương mại; Luật Quản lý Ngoại thương và 3 pháp lệnh.

Thứ hai, cân nhắc khi nhận trợ cấp trực tiếp hoặc gián tiếp của Nhà nước trong các lĩnh vực cạnh tranh xuất khẩu giá thấp, nhất là sự mong muốn nhận được nhiều sự hỗ trợ của Nhà nước trong giai đoạn khó khăn do đại dịch COVID-19 gây ra.

Thứ ba, không tiếp tay xuất nhập khẩu cho hàng hoá có nguồn gốc, xuất xứ mờ ám, đội lốt, không rõ ràng.

Thứ tư, hợp tác giải quyết khi bị điều tra về phá giá, trợ cấp.

 Thứ năm, thực hiện quyền phòng vệ, thu thập chứng cứ, tham vấn và đề nghị cơ quan chức năng xử lý các vụ việc liên quan đến doanh nghiệp trong và ngoài nước trong trường hợp có dấu hiệu vi phạm dẫn đến việc mình bị thiệt hại hoặc đe doạ bị thiệt hại nghiêm trọng.

Thứ sáu, khắc phục để thoát khỏi tình trạng bị áp dụng chế tài phòng vệ thương mại.

Bên cạnh đó, khi đầu tư, thương mại, dịch vụ, sản xuất, kinh doanh với nước ngoài, đặc biệt là với Hoa Kỳ thì còn một vấn đề cần hết sức quan tâm. Đó là tuân thủ các quy định bảo vệ Quyền sở hữu trí tuệ, nhất là: Nhãn hiệu hàng hoá; Bản quyền tác giả và quyền liên quan đến quyền tác giả; Bản quyền phần mềm; Chỉ dẫn địa lý.

Luật sư Trương Thanh Đức cũng cho biết điều mà nhiều doanh nghiệp Việt Nam còn chưa quan tâm và ít kinh nghiệm bao gồm: Bên cạnh việc một số ít cố tình vi phạm, còn nhiều trường hợp đáng tiếc “hồn nhiên” vi phạm sở hữu trí tuệ của nước ngoài mà không biết.

Ngược lại là bị nước ngoài vi phạm như đăng ký bản quyền nhãn hiệu của mình. Rõ ràng bản quyền thuộc sở hữu của mình mà để người khác nhanh tay đăng ký thì nó không còn của mình nữa. Nếu tiếp tục sử dụng thì sẽ là vi phạm.

Bên cạnh đó, cần hết sức quan tâm đến sự bảo vệ pháp lý chủ yếu dựa trên cơ sở đăng ký bản quyền và có sự khác biệt giữa đăng ký để được bảo vệ trong nước và nước ngoài. Hoa Kỳ ứng xử đối với quyền sở hữu trí tuệ theo lý, chứ không có tình, không theo tình. Đây là luật chơi quốc tế rất văn minh và đúng đắn.

Ngoài ra, doanh nghiệp cũng cần lưu ý tuân thủ nhiều quy định khác của pháp luật.