Chính sách thuế quan của Tổng thống Trump đang khiến ngành sản xuất Hoa Kỳ sa thải nhân công, đơn hàng sụt giảm và chi phí nguyên liệu tăng cao.

Khảo sát của Viện Quản lý Cung ứng Hoa Kỳ cho thấy, nhiều nhà sản xuất trong ngành thiết bị vận tải xác nhận tác động trực tiếp từ chính sách thuế quan của ông Trump với tình trạng sa thải nhân công và làm chậm chu trình sản xuất.
Theo dữ liệu tháng 11, lĩnh vực sản xuất tại nền kinh tế lớn nhất thế giới tiếp tục suy giảm, ghi nhận đà giảm tháng thứ 9 liên tiếp, khi các nhà máy phải đối mặt với tình trạng đơn hàng sụt giảm và giá nguyên liệu đầu vào tăng cao do tác động của thuế nhập khẩu.
Chỉ số PMI sản xuất ISM tháng 11 đã giảm xuống 48,2 từ mức 48,7 của tháng 10. Chỉ số PMI giảm xuống dưới 50 cho thấy sự suy giảm trong lĩnh vực sản xuất, vốn chiếm 10,1% nền kinh tế Hoa Kỳ.
Báo cáo Beige Book của Cục Dự trữ Liên bang (FED) cho rằng, chỉ có 4 ngành trong khảo sát ISM, bao gồm trí tuệ nhân tạo, máy tính, sản phẩm điện tử và máy móc đạt được tăng trưởng. Trong số các ngành bị thu hẹp là sản phẩm gỗ, thiết bị vận tải và nhà máy dệt.
Stephen Stanley, chuyên gia kinh tế trưởng tại Santander U.S. Capital Markets, cho biết: “Ngành sản xuất tiếp tục bị đè nặng bởi bối cảnh thuế quan khó lường. Đặc biệt, ngành công nghiệp xe hơi liên tục đối mặt với tình trạng bất định về chi phí.
Hồi tháng 5, ông Trump đã áp thuế 25% đối với hơn 460 tỷ USD hàng nhập khẩu xe hơi và phụ tùng, nhưng sau đó đã đạt được các thỏa thuận giảm thuế đối với một số quốc gia. Bên cạnh đó, từ ngày 1/11, mức thuế mới 25% đối với xe tải hạng trung, hạng nặng và phụ tùng nhập khẩu vào Hoa Kỳ chính thức có hiệu lực.
Tổng thống Trump vẫn dựa vào quan điểm áp thuế là cần thiết để bảo vệ ngành sản xuất trong nước, mặc dù các nhà kinh tế chứng minh điều ngược lại - không thể khôi phục một số ngành trở lại thời kỳ hoàng kim trước đây do các vấn đề về cơ cấu chuỗi cung ứng và tình trạng thiếu hụt lao động.
Carl Weinberg, chuyên gia kinh tế trưởng tại High Frequency Economics, nhận định: “Chúng tôi không thấy dấu hiệu nào trong báo cáo Beige Book về sự gia tăng đột biến trong sản xuất tại Hoa Kỳ kể từ khi chế độ thuế quan được công bố vào mùa xuân năm ngoái”.
Tháng trước, các thẩm phán Tòa án Tối cao Hoa Kỳ đã bày tỏ nghi ngờ về tính hợp pháp của các mức thuế quan của ông Trump, làm dấy lên suy đoán rằng chúng sẽ bị bãi bỏ và gây ra thêm hỗn loạn, vì Tổng thống có thể sẽ sử dụng các chiến thuật thương mại khác trong trường hợp có phán quyết bất lợi.
Thuế quan, đình đốn sản xuất đang gây sức ép lên lạm phát. Chỉ số giá tiêu dùng còn tiềm ẩn đầy rẫy nguy cơ trượt xa ngoài mục tiêu 2% của FED, khiến cho triển vọng giảm mạnh lãi suất càng xa vời.
Các quan chức FED sẽ họp vào tuần tới để quyết định lãi suất. Có tới 5 trong số 12 nhà hoạch định chính sách có quyền biểu quyết trong Ủy ban Thị trường mở Liên bang - cơ quan thiết lập lãi suất của ngân hàng trung ương Hoa Kỳ, đã lên tiếng phản đối hoặc hoài nghi về việc cắt giảm lãi suất, trong khi ba thành viên cốt cán của Hội đồng Thống đốc muốn lãi suất giảm.