Tối ưu hóa cơ cấu sản phẩm

MAI TRƯỜNG TÔ• 18/10/2023 02:00

Nhờ cơ cấu sản phẩm có sự tăng trưởng đối nghịch và khả năng chuyển dịch trọng tâm một cách thông minh, ngành xuất bản hoàn toàn có thể vô hiệu hóa tác động của chu kì kinh tế.

>>Thủ tục đăng ký hộ kinh doanh cần phải đảm bảo đơn giản, thuận tiện

Giai đoạn 2009-2012 ở Mỹ, các ngành kinh doanh đều gặp khó khăn lớn do khủng hoảng tài chính 2008 gây ra. Tuy nhiên, giữa vòng xoáy tiêu cực đó, lại có một ngành đặc biệt có doanh thu không hề suy suyển, đó là ngành xuất bản.

Đặc biệt hơn, trong giai đoạn 2020 đến nay, khi kinh tế thế giới một lần nữa gặp nhiều vấn đề do đại dịch Covid-19, do chiến tranh và suy thoái, thì ngành xuất bản lại một lần nữa giữ vững tốc độ tăng trưởng. Vậy bí mật của ngành này là gì? Tất cả nằm ở cơ cấu sản phẩm của họ.

Từ ngành xuất bản

Xét về nội dung, ngành xuất bản có thể chia làm 2 mảng nội dung lớn: sách hư cấu và sách phi hư cấu. Trong đó, sách hư cấu gồm các tác phẩm văn chương, các câu chuyện về cuộc sống; sách phi hư cấu gồm các nội dung về khoa học, kinh doanh, v.v.. Hai mảng nội dung này thường có cơ cấu tăng trưởng ngược chiều nhau, tùy vào chu kì kinh tế.

Trong những thời điểm kinh tế phát triển, ví dụ như giai đoạn 2015-2019, các nội dung về kinh doanh và khoa học được quan tâm nhiều, do đó sách phi hư cấu cũng phát triển mạnh. Các nhà xuất bản cũng ưu tiên phát triển mảng này. Đến thời điểm suy thoái, tình hình ảm đạm, tuy rằng các sách phi hư cấu chậm nhịp tăng trưởng, thậm chí thụt lùi về doanh thu, thì sách hư cấu lại lên ngôi, do độc giả cần tìm những giải pháp để bình ổn tâm hồn trong thời gian khó khăn. Khi đó, các nhà xuất bản chuyển dịch trọng tâm lại vào các nội dung về tinh thần. Do vậy, xét tổng thể, doanh thu toàn bộ ngành xuất bản không hề mất đi, mà chỉ chuyển dịch trọng tâm từ mảng này sang mảng khác mà thôi.

Đặc điểm này đã được phản ánh rõ trong giai đoạn 2019-2021. Theo báo cáo thị trường xuất bản Mĩ, vào năm 2020, cả ngành tăng trưởng 8,2%, trong đó sách hư cấu tăng 9,6% và sách phi hư cấu tăng 8,7%. Đến năm 2021, suy thoái bắt đầu xuất hiện, cả ngành xuất bản vẫn tăng trưởng 8,9%, tuy nhiên có sự chuyển dịch mạnh trong cơ cấu sản phẩm: sách hư cấu tăng trưởng 17,1%, trong khi sách phi hư cấu chỉ tăng trưởng 2,7%.

Như vậy, nhờ cơ cấu sản phẩm có sự tăng trưởng đối nghịch và khả năng chuyển dịch trọng tâm một cách thông minh, ngành xuất bản hoàn toàn có thể vô hiệu hóa tác động của chu kì kinh tế.

FPT Retail chuyển dịch từ mảng bán lẻ đồ điện tử đã bão hòa sang mảng bán lẻ thuốc với chuỗi Long Châu.

… tới câu chuyện của REE

Tại Việt Nam, cũng có nhiều doanh nghiệp chủ động cơ cấu sản phẩm của mình một cách thông minh để tránh tính chu kì. Điển hình trong số này là REE.

Vốn là một doanh nghiệp trong mảng cơ điện lạnh, đến năm 2008, khi mảng cơ điện lạnh bắt đầu chững lại, REE đã chủ động tìm các ngành khác để đa dạng hóa và tránh sự suy thoái không thể tránh khỏi của các doanh nghiệp đơn ngành. REE bắt đầu với mảng bất động sản, chủ yếu với các tòa nhà văn phòng cho thuê, sau đó là các ngành mang tính ổn định là hạ tầng nước và điện. Đến năm 2023, theo báo cáo bộ phận của REE, ngành cơ điện lạnh ban đầu bây giờ chỉ chiếm khoảng 23% tổng doanh thu của tập đoàn.

Trong số các mảng hiện tại của REE, thì hạ tầng điện là mảng quan trọng nhất, chiếm hơn phân nửa tổng doanh thu tập đoàn. Tuy mang tính ổn định đối với chu kì kinh tế, do dù tăng trưởng hay suy thoái thì nhu cầu điện vẫn khá ổn định, nhưng ngành này lại chịu ảnh hưởng của chu kì khí hậu. Vào thời điểm xảy ra hiện tượng La Nina, ở nước ta mưa nhiều, các hồ thủy điện dồi dào, giúp kết quả kinh doanh thủy điện tăng cao. Ngược lại, vào thời điểm xảy ra hiện tượng El Nino, thời tiết nóng, mưa ít, hồ thủy điện cạn nước, kết quả kinh doanh của các công ty thủy điện bị ảnh hưởng, tạo cơ hội cho các công ty nhiệt điện. Ngoài ra, theo quy hoạch phát triển điện, các loại hình năng lượng tái tạo sẽ được gia tăng tỉ trọng trong tương lai.

Là một công ty đầu tư (holding company) thay vị trực tiếp vận hành, REE có thể nhanh chóng chuyển dịch trọng tâm của mình giữa các loại hình phát điện. Trong giai đoạn vừa qua, REE gia tăng tỉ trọng sở hữu tại các công ty thủy điện, đúng vào lúc xảy ra hiện tượng La Nina, làm mực nước tăng cao, kết quả kinh doanh tích cực.