Trái cây Việt vào Mỹ "nhỏ giọt" vì thiếu chuyên viên kiểm dịch

Theo ông Vương Hiếu, Giám đốc Công ty TNHH Chiếu xạ Toàn Phát, lô hàng trái cây muốn được xuất khẩu sang Mỹ thì bắt buộc phải qua khâu kiểm dịch trước khi chiếu xạ bằng cách lựa ngẫu nhiên, cắt mẫu rồi quan sát bằng mắt thường và kính lúp trong phòng thí nghiệm để xem có vi sinh vật hay không. Công việc này được thực hiện bởi nhân viên của Cơ quan kiểm dịch động thực vật Mỹ (APHIS) thuộc Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA).

Từ tháng 3, khi dịch bệnh Covid-19 bùng phát giai đoạn 1 ở Việt Nam và ở Mỹ cũng bắt đầu tăng cao số ca nhiễm, cho nên, quốc gia này yêu cầu nhân viên bản xứ phải quay về nước, trong đó, có nhân viên APHIS. Trong nhiều tháng nay việc kiểm dịch trái cây xuất khẩu sang Mỹ được xử lý thông qua việc nhân viên của văn phòng APHIS tại Hà Nội là người Việt Nam phụ trách. Do đây không phải là công việc chính mà chỉ là kiêm nhiệm thêm nên không có đủ thời gian để dành cho kiểm dịch, vì thế nhiều lô hàng bị ách tắc không xuất khẩu được.

“Được biết cơ quan chức năng phía Việt Nam đã có đề nghị phía Mỹ cho nhân viên kiểm dịch của APHIS qua tiếp tục thực hiện công việc kiểm dịch. Tuy nhiên, phía Mỹ cho biết nếu nhân viên của họ sang thì phải có nơi cách ly đạt chuẩn theo quốc gia họ. Thứ hai việc di chuyển sẽ rất khó khăn có thể cần bố trí chuyên cơ cho nhân viên kiểm dịch đi từ Mỹ sang Việt Nam vì không thể cho nhân viên này đi cùng chuyến bay đưa du học sinh Việt Nam từ Mỹ để tránh nguy cơ lây nhiễm Covid-19 có thể xảy ra. Trước những khó khăn nêu trên, các doanh nghiệp xuất khẩu dự báo hoạt động xuất trái cây Việt Nam sang Mỹ sẽ tiếp tục gặp khó cho đến cuối năm nay”, ông Hiếu phân tích.

Theo công bố của Cục Bảo vệ thực vật thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Việt Nam hiện có 6 loại trái cây được phép xuất khẩu vào thị trường Mỹ, bao gồm thanh long (vào năm 2008), chôm chôm (2011), nhãn, vải (2014) và vú sữa (2017) và xoài (2019). Kim ngạch xuất khẩu rau quả của Việt Nam sang Mỹ năm 2019 tăng gần 10% so với năm 2018. Ở chiều ngược lại Việt Nam là thị trường nhập khẩu trái cây lớn thứ 9 của Mỹ.